MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Yargıtay bozma ilamında özetle; “yapılan araştırma ve incelemenin yetersiz olduğu belirtilerek 1975, 1980 ve 1985 yıllarına ait stereoskopik hava fotoğraflarının Harita Genel Komutanlığı"ndan tarihleri açıkça yazılmak suretiyle istenilerek dosya arasına konulması, 3 kişilik ziraat mühendisleri kurulu, jeodezi veya fotogrametri uzmanı harita mühendisinden oluşacak bilirkişi heyeti aracılığıyla yeniden yapılacak keşifte, belirtilen tarihlerde çekilmiş hava fotoğrafları üzerinde stereoskop aletiyle yukarıdaki açıklamalar doğrultusunda inceleme yaptırılması, çekişme konusu taşınmazın yeri hava fotoğraflarında işaretlenmek suretiyle bu yerin önceki ve şimdiki niteliğinin, imar-ihyaya en erken ne zaman başlanıldığının ve tamamlandığının, arazinin ekonomik amacına uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle zilyetliğine ne zaman başlanıldığı hususunda harita mühendis bilirkişiden rapor alınması, tanık ve yerel bilirkişi ifadeleri de bilimsel esaslara ve maddi bulgulara dayanılarak hazırlanan söz konusu bilirkişi raporuyla ve komşu taşınmazlara ait tespitlerin dayanağı kayıtlar varsa bu kayıtlar ile denetlenmesi, kamulaştırma sahası içinde kalan bölüm açısından kamulaştırma tarihi itibariyle mülkiyet hakkının doğup doğmadığı hususunun göz önünde bulundurulması, daha sonra iddia ve savunma çerçevesinde toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilerek karar verilmesi” gereğine değinilmiştir. Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, 08.06.2015 tarihli fen bilirkişi raporunda (A) harfi ile belirtilen 18.202,25 metrekarelik bölümün ... mirasçıları adına veraset ilamındaki payları oranında tesciline karar verilmiş; hüküm, ... , ... ile davalı Hazine vekili ve davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1- ... ve ... davada taraf olmadıkları gibi yargılama sırasında harcını yatırmak suretiyle usulünce davaya müdahale talepleri de bulunmamaktadır. Kararda açıkça aleyhlerine bir hüküm de oluşturulmamış olduğuna göre davanın tarafı olmayıp hükmü temyizde hukuki yararları da bulunmadığından adı geçenlerin temyiz inceleme istemlerinin REDDİNE,
2- Davalı Hazine ve Karayolları Genel Müdürlüğü’nün temyiz itirazlarına gelince; Mahkemece, dava konusu taşınmaz bölümünde davacılar yararına 3402 sayılı Kadastro Kanunu"nun 14. maddesinde öngörülen koşulların gerçekleştiği kabul edilerek yazılı şekilde hüküm kurulmuş ise de, yapılan araştırma, inceleme ve uygulama karar için yeterli bulunmamaktadır. Şöyle ki mahkemece Yargıtay bozma ilamına uyulduğuna göre, bozma ilamında işaret edilen hususların eksiksiz olarak yerine getirilmesi gerekir. Bozmaya uyulmakla, taraflar yararına usuli kazanılmış hak oluşur. Bu hakkın zedelenmemesi için bozma gereklerinin yerine getirilmesi zorunludur. Mahkemece bozma ilamı doğrultusunda taşınmazların kadastro tespit tarihinden 15-20-25 yıl öncesine ait üç ayrı tarihte çekilmiş hava fotoğrafları üzerinde uzman jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişi eliyle inceleme yaptırılması gerekirken, hava fotoğrafı incelemesi bu hususta uzman olmayan kontrol mühendisine yaptırılmış, bilirkişi raporuna ekli haritada taşınmaz sınırları ile ortofoto sınırları uyuşmadığı halde bu farklılığın nedeni üzerinde durulmamış ve ayrıca tescili istenilen taşınmazın tapulu yer olup olmadığı araştırılmamıştır. Bu şekilde eksik inceleme ve araştırmaya dayalı olarak hüküm kurulamaz.
Hal böyle olunca, sağlıklı sonuca varılabilmesi için öncelikle dava konusu taşınmazlara komşu olan taşınmazlara ait kadastro tespit tutanakları varsa dayanaklarıyla birlikte getirtilmeli, tescili talep edilen taşınmaz bölümüne ilişkin bilgiler gönderilerek tapulu yerlerden olup olmadığı sorulmalı, dava tarihinden 15-20-25 yıl öncesine ait üç ayrı evreye ilişkin stereoskopik hava fotoğrafları da getirtilip dosya ikmal edildikten sonra, mahallinde yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek 3 kişilik yerel bilirkişi kurulu, taraf tanıkları, 3 kişilik jeodezi ve fotogrametri mühendisi kurulu ve teknik bilirkişinin katılımıyla yeniden keşif yapılmalıdır. Yapılacak keşifte, yerel bilirkişi ve tanıklardan taşınmazın önceki ve şimdiki niteliği, ilk olarak ne zaman ve nasıl kullanılmaya başlandığı, öncesinin kime ait olduğu, kimden intikal ettiği ve ne şekilde kullanıldığı, taşınmazların imar-ihyaya konu edilip edilmediği, edilmiş ise imar-ihyanın hangi tarihte başlayıp hangi tarihte bitirildiği etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı; komşu taşınmazların dayanak kayıtlarının dava konusu taşınmaz yönünü ne okuduğu bilirkişi ve tanık beyanları ile denetlenmeli; komşu taşınmazlarla mukayeseli mahkeme gözlemi tutanağa geçirilmeli; yerel bilirkişi ve tanıkların sözleri arasında doğabilecek çelişkiler, gerektiğinde yüzleştirme yapılarak yöntemince giderilmeli; bilirkişi ve tanık sözleri, komşu taşınmazların tutanak ve dayanaklarıyla denetlenmeli; teknik bilirkişiye yerel bilirkişi ve tanıkların gösterdiği sınırlar haritasında işarettirilmeli; 3 kişilik jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişiden yukarıda belirtilen tarihlerde çekilmiş stereoskopik üç adet hava fotoğrafının stereoskop aletiyle incelenmesi neticesinde taşınmazın sınırlarını ve niteliğini, taşınmaz üzerinde imar-ihya tamamlanmış ise tamamlandığı tarih ile taşınmazlar üzerinde sürdürülen zilyetliğin başlangıcını, şeklini ve süresini belirtir şekilde rapor alınmalı; taşınmaz sınırları ile ortofoto sınırları arasındaki farklılığın nedeni açıklattırılmalı, böylece davacı lehine zilyetlikle kullanım koşullarının oluşup oluşmadığı araştırılarak sonucuna göre karar verilmelidir. Mahkemece, belirtilen hususlar göz ardı edilerek yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, davalı Hazine vekili ile davalı ... vekilinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, 11.02.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.