Yargıtay 1. Hukuk Dairesi 2018/4531 Esas 2020/4869 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ : SAMSUN BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 1. HUKUK DAİRESİ

Taraflar arasında görülen gaiplik, hazineye intikal davası sonunda, yerel mahkemece davanın kabulüne ilişkin verilen karara karşı davalı kayyımın yaptığı istinaf başvurusu Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 1.Hukuk Dairesi’nce esastan reddedilerek, verilen karar dahili davalı tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ..."in raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü;
-KARAR-
Dava, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu"nun(TMK) 588. maddesine dayalı gaiplik ve gaiplerin paylarına isabet eden taşınmaz satış bedellerinin Hazine’ye intikali isteklerine ilişkindir.
Davacı Hazine, 2709 ada 2 parsel sayılı taşınmazın paydaşlarından..., ...,..., ..., ... ile ...’a ... 2. Sulh Hukuk Mahkemesi"nin 2003/971-972 sayılı kararıyla defterdarın kayyım olarak tayin edildiğini, anılan taşınmaz hakkında açılan ortaklığın giderilmesi davası sonucunda yapılan satıştan elde edilen ve adı geçen maliklerin paylarına isabet eden bedellerin kayyım hesabına yatırıldığını, on yıllık kayyımla idare süresinin de dolduğunu ileri sürerek, TMK"nın 588. maddesi uyarınca sözü edilen paydaşların gaipliklerine ve paylarına düşen bedellerin Hazine"ye intikaline karar verilmesini istemiştir.
Dahili davalı kayyım, davaya cevap vermemiştir.
Mahkemece, TMK’nın 588. maddesindeki koşulların oluştuğu gerekçesiyle davanın kabulüne ilişkin verilen karara karşı davalı kayyımın yaptığı istinaf başvurusu Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 1.Hukuk Dairesi’nce esastan reddedilmiştir.
Dosya içeriğinden ve toplanan delillerden; dava konusu 2709 ada 2 parsel sayılı taşınmazın paylı mülkiyet üzere kayıtlı olduğu, paydaşlardan Güneş Gıda İhtiyaç Maddeleri Pazarlama Limited Şirketi’nin açtığı ve ... 2. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 2003/105 Esas sayılı dosyasından görülmekte olan ortaklığın giderilmesi davasının yargılaması sırasında bir kısım paydaşların kimliklerinin tespit edilemediği ve adreslerinin bulunamadığı, bu nedenle de, ... 2. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 2003/971-972 sayılı kararı ile paydaşlar ...,..., ...,...,... ve...’a ortaklığın giderilmesi davasında hak ve menfaatlerinin korunması için ... Defterdarının kayyım olarak atandığı anlaşılmaktadır.
Bilindiği üzere, TMK"nın 588. maddesi ile; "Sağ olup olmadığı bilinmeyen bir kimsenin malvarlığı veya ona düşen miras payı on yıl resmen yönetilirse ya da malvarlığı böyle yönetilenin yüz yaşını dolduracağı süre geçerse, Hazinenin istemi üzerine o kimsenin gaipliğine karar verilir.” hükmüne yer vermiştir.
Öte yandan, temsil kayyımı belirli ve ivedi işlerde bir kimsenin kişisel ve malvarlığı ile ilgili hususlarda temsili için atanırken; yönetim kayyımı uzun süreden beri haber alınamayan, sağ olup olmadığı veya nerede olduğu bilinemeyen kimselerin malvarlıklarının yönetimi için atanır. Bu anlamda, temsil kayyımlığında kişinin temsili esas alınırken, yönetim kayyımlığında malvarlığının yönetimi esas alınmaktadır. Nitekim,Türk Medeni Kanununun 588. maddesinde de, belirli malvarlığının yönetiminden bahsedildiğine göre, belirtilen kayyımın yönetim kayyımı olduğu anlaşılmaktadır
Somut olaya gelince, ... Defterdarının ortaklığın giderilmesi davasında kimlikleri saptanamayan ve adresleri bulunamayan paydaşları temsil etmek üzere kayyım olarak atandığı görülmekte olup; bu durumda, maliklere tayin edilen kayyımın yönetim kayyımı olmayıp temsil kayyımı olduğu, dolayısıyla da TMK"nın 588. maddesindeki koşulların gerçekleşmediği açıktır.
Hal böyle olunca, mahkemece, Defterdarın temsil kayyımı olarak atandığı hususu gözetilerek davanın reddine karar verilmesi gerekirken, kayyım olarak atanan kişinin yönetim kayyımı şeklinde değerlendirilmesi suretiyle hüküm tesis edilmesi isabetsizdir.
Kabule göre de, kayıt maliklerinin gaip olup olmadıkları yönünden hükme yeterli bir araştırma ve inceleme yapılmadan eksik soruşturma ile sonuca gidilmiş olması da doğru değildir.
Dahili davalının yerinde bulunan temyiz itirazlarının kabulü ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 373/1. maddesi uyarınca Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA, İlk Derece Mahkemesi kararının yukarıda yazılı nedenlerden dolayı 6100 sayılı HMK’nın 371/1-a maddesi uyarınca BOZULMASINA, dosyanın kararı veren ... 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’ne, kararın bir örneğinin Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi’ne gönderilmesine, 08.10.2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.