Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2012/24332 Esas 2013/3813 Karar Sayılı İlamı

Mahkemesi :İş Mahkemesi

Davacı, davalılardan işveren yanında, 1992 yılından 2004 yılı 7. ayına kadar 2002 yılında 1 yıllık süre hariç, hizmet akdine dayalı olarak, aralıksız çalıştığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece, bozma ilamına uyularak hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalıların vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
1-Dosyadaki yazılara, kararın bozmaya uygun olmasına delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalıların vekillerinin, sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-Davanın yasal dayanağı 506 sayılı Yasanın 79/10. maddesi olup bu tür sigortalı hizmetlerin tespitine ilişkin davaların, kamu düzeniyle ilgili olduğu ve bu nedenle de özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmesinin zorunlu ve gerekli bulunduğu açıktır. Bu çerçevede, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde, re"sen araştırma yapılarak kanıt toplanabileceği de göz önünde bulundurulmalıdır.
Eldeki dava dosyasına konu olayda, Mahkemece, Dairemizin bozma ilamına uyularak karar verilmiş olup, 01.07.2003-01.07.2004 tarihleri arasındaki döneme yönelik verilen kararda bir isabetsizlik yok ise de, 01.01.1998-31.12.2001 tarihleri arasındaki döneme yönelik yapılan araştırma, hüküm kurmaya yeterli ve elverişli değildir. Mahkemece, dinlenen tanıkların çalışma olgusu konusundaki beyanları, soyut nitelikte olup herhangi bir somut veriye dayanmamaktadır. Hal böyle olunca, mahkemece, davalı işveren adına ihtilaf konusu dönemde taşımacılık faaliyetinde kullanılan araçlar Emniyet ve Otogar Müdürlüklerinden sorularak belirlenmeli, davacı
asil HMK 31. maddesi gereği isticvap edilerek, hangi tarihlerde hangi plakalı araçlarla ve hangi güzergahta çalıştığı belirlenerek, resmi, ya da, özel kuruluşlara yönelik servis hizmeti verildiğinin iddia edilmesi halinde, buna yönelik ilgili kişi, yada, kuruluşlardaki kayıtlar getirtilerek, araçların trafik kayıtları, ceza tutanakları, çalıştığı güzergahtaki otogar kayıtları celp edilerek, dava konusu dönemde davalı işveren yanında, davacı ile birlikte şoför olarak çalışan kişiler zabıta marifetiyle saptanarak, bilgi ve görgülerine başvurulmalı, sigortalının kayıtlarda gözükmeyen çalışmalarının hangi nedenlerle kayıtlara geçmediği, ya da, bildirim dışı kaldığı hususu gereğince araştırılmalı, davacının dava konusu yargılama sürecinde dinlenen tanık anlatımlarının değerlendirilmesinde; iş yerinin kapsamı, kapasitesi ve niteliği nazara alınmalı, böylece, bu konuda gerekli tüm soruşturma yapılarak uyuşmazlık konusu husus, hiçbir kuşku ve duraksamaya yer bırakmayacak biçimde çözümlenip, deliller hep birlikte değerlendirilip takdir edilerek, varılacak sonuca göre bir karar verilmelidir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın, eksik inceleme sonucu, yazılı şekilde hüküm kurulmuş olması, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O hâlde, davalıların vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalı şirkete iadesine, 04.03.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi.