Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2022/6372 Esas 2022/7338 Karar Sayılı İlamı

BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ : ... 10. Hukuk Dairesi
İHBAR


İLK DERECE
MAHKEMESİ : ... 4. İş Mahkemesi

Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının Türkiye Enerji, Su ve Gaz İşçileri Sendikası’nın üyesi olduğunu, davalı ...Ş.’ye (TEİAŞ) bağlı ... 19. Bölge Müdürlüğü kapsamında trafo merkezi elektrik teknisyeni olarak çalışmakta iken sendikanın işyerinde örgütlendiğini, toplu iş sözleşmesi için yapılan görüşmelerde taraflar arasında anlaşma sağlanamayınca Yüksek Hakem Kurulunun 07.11.2016 tarihli ve 2016/1265 Esas ve 2016/1395 Karar sayılı kararıyla 01.04.2016-01.04.2018 tarihleri arasında yürürlüğe konulan toplu iş sözleşmesinin işyerinde uygulanmasının karar altına alındığını, TEİAŞ'ye bağlı ... 19. Bölge Müdürlüğüne hizmet alımı ihalesiyle personel temin eden alt işveren Şirketlerde çalışmış olduğunu ve halen çalışmasına devam ettiğini, asıl işverenin TEİAŞ olduğunu, işyerinde yürürlükte olan toplu iş sözleşmesi bulunduğu halde bu sözleşmenin hiçbir hükmünün yerine getirilmediğini, tüm alacak kalemlerinin dönemlere göre belirlenecek zamlı ücretler üzerinden hesaplanması gerektiğini ileri sürerek ücret farkı, ikramiye, gece çalışması ücreti, ulusal bayram ve genel tatil ücreti, hafta tatili ücreti, yakacak yardımı, çocuk yardımı, bayram yardımı alacaklarını talep etmiştir.

II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; alt işverenlerce yapılan ihale sözleşmelerine göre davacının, her türlü ücret, tazminat, prim ve benzeri özlük hak ve alacaklarından bu Şirketlerin sorumlu olduğunu, davacının ihale makamı olan İdareyle bir ilgisi bulunmadığını, iddia edilen alacaklar nedeniyle kendilerine husumet yöneltilmesine imkan olmadığını, taraflar arasında yapılan toplu iş sözleşmesi görüşmelerinin ve Yüksek Hakem Kurulu kararının kendileri yönünden bir bağlayıcılığı olmadığını, alt işverene bırakılan hizmet alım işinin 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu'nun (4734 sayılı Kanun) 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendine göre değil aynı Kanun'un 3 üncü maddesinin (g) bendi kapsamında ihale edildiğini, yine anılan toplu iş sözleşmesi görüşmelerinde alt işverenin yer aldığını, sözleşmenin TEİAŞ için bağlayıcı olmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesince, davacının çalışmasına esas ihalelerin 4734 sayılı Kanun'un 3 üncü maddesinin (g) bendi gereğince yapıldığının cevap dilekçesinde açıkça belirtildiği, bu durumda ihalenin istisna hükmünü düzenleyen aynı Kanun'un 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi kapsamında olmadığı, davalı Şirketin asıl işveren sıfatıyla 4857 sayılı İş Kanunu'nun (4857 sayılı Kanun) 2 nci maddesinin altıncı fıkrası gereğince sorumlu olduğu, davacının 01.10.2015 sonrasında toplu iş sözleşmesinin tarafı olan Türkiye Enerji, Su ve Gaz İşçileri Sendikasına üye olduğu, talep tarihleri olan 01.04.2016-31.03.2018 tarihleri arasındaki toplu iş sözleşmesinden yararlanabileceği kabul edilerek toplanan kanıtlar ve alınan bilirkişi raporuna dayanılarak davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili istinaf başvuru dilekçesinde; TEİAŞ'ye husumet yöneltilemeyeceğini, davacının ihbar olunan Şirket işçisi olarak çalıştığını, davacının üyesi olduğu Sendika ile çalıştığı Şirket arasında yapılan toplu iş sözleşmesinden kaynaklanan alacakların kendilerini bağlamayacağını, 01.10.2015 tarihli ibraname gözetilmeden karar verilmiş olduğunu, alacaklara işletilen kredilere uygulanan en yüksek faiz uygulamasının doğru olmadığını ileri sürerek istinaf yoluna başvurmuştur.

C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile;
"...
...hizmet alım sözleşmesinin 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu'nun 3-g maddesi kapsamında yapıldığı, başka bir anlatımla aynı Kanun'un 62/e kapsamında yapılmadığı belirtildiğinden; davalının dava konusu alacaklardan asıl işveren sıfatı ile sorumlu olduğunun anlaşılmasına ve aynı TİS'ten kaynaklı olarak açılan davalarda Yargıtay 22. H.D'nin 23/01/2020 gün ve 2020/78 Esas, 2020/1196 Karar sayılı vb onama ilamlarının da bu doğrultuda olduğu, dava konusu alacaklar yönünden cevap dilekçesi ekinde sunulan ibranamenin ibra veya makbuz niteliği taşımadığı, yine toplu iş sözleşmesinden kaynaklanan alacaklar için faiz türünün doğru olarak belirlendiği görülmekle davalı TEİAŞ'ın istinaf sebepleri yerinde bulunmamıştır. ..." gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri belirterek kararı temyiz etmiştir.

C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Taraflar arasında, davacı işçinin talep ettiği toplu iş sözleşmesinden kaynaklanan alacaklarına hak kazanıp kazanmadığı ve davalının bu alacaklardan sorumluluğunun bulunup bulunmadığı uyuşmazlık konusudur.


2. İlgili Hukuk
1.4857 sayılı Kanun'un "Tanımlar" kenar başlıklı 2 nci maddesinin altıncı fıkrası şöyledir:
"Bir işverenden, işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı işlerinde veya asıl işin bir bölümünde işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işlerde iş alan ve bu iş için görevlendirdiği işçilerini sadece bu işyerinde aldığı işte çalıştıran diğer işveren ile iş aldığı işveren arasında kurulan ilişkiye asıl işveren-alt işveren ilişkisi denir. Bu ilişkide asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak bu Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumludur."

2.6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu.

3. Değerlendirme
Somut olayda, dosya kapsamındaki bilgi ve belgeler incelendiğinde; davacının davalının işyerinde alt işverenler nezdinde çalıştığı, davalı TEİAŞ tarafından hizmet alım ihalelerinin 4734 sayılı Kanun'un 3 üncü maddesinin (g) bendi gereğince yapıldığı, davacının Yüksek Hakem Kurulu tarafından 01.04.2016-31.03.2018 tarihleri arasında yürürlüğe konulan toplu iş sözleşmesinden faydalandırılmadığı, asıl işveren olan davalının 4857 sayılı Kanun'un 2 nci maddesinin altıncı fıkrası gereğince davacının toplu iş sözleşmesine göre hak kazandığı alacaklardan sorumlu olduğu, faizin türünün ve başlangıcının doğru olduğu anlaşıldığından İlk Derece Mahkemesinin ve Bölge Adliye Mahkemesinin kararları yerinde olup davalı vekilinin temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.

VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalı vekilinin yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,

Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

08.06.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.