Danıştay 6. Daire 2020/4907 Esas 2022/18 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2020/4907
Karar No : 2022/18

TEMYİZ EDENLER : I- (DAVACILAR)
1- …
...
26- …

VEKİLLERİ : Av. …
II- (DAVALI) … Büyükşehir Belediye Başkanlığı-…
VEKİLİ : Av. …


KARŞI TARAF :I-(DAVALI)…Büyükşehir Belediye Başkanlığı

II-(DAVACILAR)
1-…
…
26- …


İSTEMİN ÖZETİ : … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kısmen dava konusu işlemin iptali kısmen davanın reddine ilişkin kararının iptale ilişkin kısmının davalı idare vekili tarafından davanın reddine ilişkin kısmının davacı vekil tarafından bozulmasına karar verilmesi istenilmektedir.
SAVUNMANIN ÖZETİ : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ: Davalı İdarenin temyiz isteminin kabulü ile mahkeme kararının iptale ilişkin kısmının bozulması davacının temyiz isteminin reddi ile temyize konu kararın davanın reddine ilişkin kısmının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
Dava, İstanbul ili, Silivri ilçesi, … Mahallesi, …ada … parsel sayılı taşınmazın kısmen dere yapı yaklaşma sınırı ve alanı, kısmen genel yeşil alan, kısmen açık ve kapalı spor tesisleri alanı, kısmen açık otopark alanı, kısmen 12 metrelik yol alanı fonksiyonlarına ayrılarak, bu kısımların transfer edilecek alan lejant sınırı içerisinde belirlenmesine yönelik 10.12.2012 onay tarihli 1/5000 ölçekli Silivri Merkez Sahil Bölgesi Nazım İmar Planı değişikliğinin iptali istemiyle açılmış; … İdare Mahkemesi'nin … günlü, E:…; K:… sayılı " taşınmaza getirilen genel yeşil alan, açık otopark alanı, 12 metrelik yol alanı, dere yapı yaklaşma sınırı ve alanı yönünden davanın reddine, kapalı ve açık spor tesisi alanı ile transfer edilecek alan lejantı yönünden planın iptaline" ilişkin kararının" taşınmazın kısmen dere yapı yaklaşma sınırı ve alanı ile önlemli alan-2 lejant sınırı içerisinde belirlenmesine ve dere koruma alanı içerisinde kalan kısımların genel yeşil alan fonksiyonuna ayrılmasına ilişkin kısım yönünden onanması, kısmen transfer edilecek alan lejant sınırı içerisinde belirlenmesine ilişkin kısım yönünden açıklama eklenerek onanması, kısmen açık ve kapalı spor tesisi alanı fonksiyonuna ayrılmasına ilişkin kısım yönünden gerekçeli onanması kısmen açık otopark alanı, kısmen 12 metrelik yol alanı fonksiyonununa ayrılmasına ilişkin kısım yönünden bozulmasına" ilişkin Danıştay Altıncı Dairesince verilen 19/10/2017 tarihli, E:2015/7726, K:2017/8088 sayılı kararının bozmaya ilişkin kısmına uyularak dosyadaki bilgi ve belgelerin incelenmesinden, dava konusu plan değişikliği ile ... ada ... parsel sayılı taşınmazın "açık otopark alanı" olarak ayrılan kısmının, meri olmayan dava konusu nazım imar planında sahil koruma bandının ikinci 50 m.'lik kısmında yer aldığı, ancak meri durumdaki 17/10/2017 tasdik tarihli 1/5000 ölçekli nazım imar planında söz konusu açık otopark alanının yer almadığı dava konusu nazım imar planında uyuşmazlık konusu taşınmazın kısmen açık otopark alanı fonksiyonuna ayrılması yönünden hukuka ve mevzuata aykırılık bulunmadığı, sahil şeridinin ilk 50 metresi içerisinde yeni taşıt yolları planlanamayacağı, ancak 11.07.1992 tarihinden önce mevzuata uygun olarak onaylanmış imar planlarına göre yapımı gerçekleştirilmiş olan taşıt yollarının korunması gerekeceğinden; dava konusu 1/5000 ölçekli nazım imar planından önce alanda 01.08.1986 onay tarihli 1/1000 ölçekli uygulama imar planının bulunduğu, söz konusu planda da uyuşmazlık konusu taşınmazın güney cephesinden mahreç aldığı doğu-batı yönlü 10 metre genişliğinde taşıt yolunun ayrılmış olduğu, davaya konu edilen 12 metre genişliğindeki yol alanının Kıyı Kanununun Uygulanmasına Dair Yönetmelikte düzenlenen koşulları sağlamadığı sonucuna varıldığı gerekçesi ile, taşınmazın kısmen açık otopark alanı fonksiyonuna ayrılması yönünden davanın reddine, kısme 12 metrelik yol alanı fonksiyonuna ayrılması yönünden ise nazım imar planının dava konusu taşınmaz yönünden iptaline karar verilmiş, bu kararın iptale ilişkin kısmı davalı idare vekili tarafından, davanın reddine ilişkin kısmı davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Uyuşmazlık konusu taşınmazın kısmen açık otopark alanı fonksiyonuna ayrılması yönünden yapılan incelemede;
İdare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı halinde mümkündür.
Temyize konu idare mahkemesi kararının uyuşmazlık konusu taşınmaza açık otopark alanı fonksiyonu verilmesi yönünden davanın reddine ilişkin kısmı usul ve hukuka uygun olup dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın anılan kısmının bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
Uyuşmazlık konusu taşınmazın kısmen 12 metrelik yol alanı fonksiyonuna ayrılması yönünden yapılan incelemede;
Kıyı Kanununun Uygulanmasına Dair Yönetmeliğin 4. maddesinde, sahil şeridi tanımlanırken sahil şeridinin birinci bölümünün, sadece açık alanlar olarak düzenlenen yeşil alan, çocuk bahçesi, gezinti alanları, dinlenme ve bu Yönetmelikte tanımlanan rekreaktif alanlardan ve yaya yollarından oluşan, kıyı kenar çizgisinden itibaren, kara yönünde yatay olarak 50 metre genişliğinde belirlenen alan olduğu, ikinci bölümünün, sahil şeridinin birinci bölümünden sonra kara yönünde yatay olarak en az 50 metre genişliğinde olmak üzere belirlenen ve üzerinde sadece Kanunun 8. maddesinde ve bu Yönetmelikte tanımlanan toplumun yararlanmasına açık günü birlik turizm yapı ve tesisleri, taşıt yolları, açık otoparklar ve arıtma tesislerinin yer aldığı bölüm olduğu belirlenmiş; Yönetmeliğin 5. maddesinde de, kıyıların Devletin hüküm ve tasarrufu altında olduğu, kıyıların, herkesin eşit ve serbest olarak yararlanmasına açık olduğu, kıyı ve sahil şeritlerinden yararlanmada öncelikle kamu yararının gözetildiği vurgulanmıştır.
Sahil şeridinin tanımı ve bu alanlarda getirilebilecek kullanımlara ilişkin Kıyı Kanunu ile Kıyı Kanununun Uygulanması Dair Yönetmeliğin yukarıda detaylarına yer verilen hükümlerine ilave olarak, 3621 sayılı kanunun geçici maddesinde bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce mevzuat hükümlerine uygun olarak onanmış ve kısmen veya tamamen yapılaşmış 1/1000 ölçekli uygulama imar planlarının sahil şeritleriyle ilgili hükümlerinin geçerli olduğu düzenlemesine; Kıyı Kanunun Uygulanması Dair Yönetmeliğin 16. maddesinin son fıkrasında ise, sahil şeridinin birinci bölümünde yeni taşıt yolları açılamacayacağı ancak 11.07.1992 tarihinden önce mevzuat hükümlerine uygun olarak onaylanmış planlara göre yapımına başlanmış veya kullanılmakta olan Devlet Kara Yolları ile yapımı gerçekleştirilmiş imar yollarındaki müksetep hakların saklı olduğu, inşaatına başlanmış imar yollarında ise mümkün olan en kısa mesafede iç yollarla bağlantı sağlanmak üzere imar planı revizyonu yapılacağı, sahil şeridi birinci bölümünde ancak iç yollarla dolgu alanlarında yapılmış veya yapılacak yolları bağlayan kısa geçişler için imar yolları plananabileceği kuralına yer verilmiştir.
Kıyılardan ve sahil şeritlerinden yararlanmada öncelikle kamau yararının gözetilmesi gerektiğinden, bu alanlarda kıyı mevzuatının amacına uygun olarak kazanılmış hakla ilgili ölçüt belirlenirken ulaşım ve trafik güvenliğiyle şehircilik ilkelerine uygun şekilde planlandığı anlaşılan taşıt yollarının kamu yararı niteliğinin dikkate alınması ve tamamen veya kısmen yapılaşmış alanlardaki imar haklarından farklı değerlendirilmesi gerektiği kuşkusuzdur.
UYAP üzerinden yapılan incelemede uyuşmazlık konusu … ada … parsel sayılı taşınmazın başka hissedarı tarafından açılan davada … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı karar ile uyuşmazlık konusu taşınmaza nazım imar planında 12 metrelik yol alanı fonksiyonu verilmesine ilişkin kısmı yönünden davanın reddine karar varilmiş anılan karar, Danıştay Altıncı Dairesince verilen 05/12/2019 tarih ve E:2019/20878, K:2019/13127 sayılı karar ile onanmış, Danıştay Altıncı Dairesinin 6.12.2021 tarihli E: 2020/3805 K:2021/13319 sayılı karar ile karar düzeltme talebinin reddine karar verilerek kesinleşmiştir.
Yukarıda anılan … İdare Mahkemesince verilen …tarih ve E:…, K:… sayılı kararına konu dava dosyasında dava konusu 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliğiyle sahil şeridinin ilk 50 metresi içinde getirilen 12 metre genişliğindeki yol kararına ilişkin olarak mahallinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucunda düzenlenen bilirkişi raporunda özetle: yolun sürekliliği bulunduğu, kıyı ile iç bölgelerin bu aks üzerinden bağlantısının kurulduğu söz konusu yolun geçirilmemesi halinde kıyıya doğru inen bütün yolların çıkmaz sokaklara dönüşeceği, kıyı boyunca kuzey-güney yönündeki yolları toplayan ve ana akslara bağlayan, erişilebilirliği arttırmak suretiyle kıyı kullanımını bölgede yaşayanlarla sınırlamaksızın genele yayan bir kullanım kararı olduğu, dava konusu yolun ulaşım sistemi açısından gereklilik arz ettği yönünde değerlendirmelere yer verildiği, … İdare Mahkemesinin 24.01.2019 tarihli ara kararı ile dava konusu … ada … parsel sayılı taşınmazda kısmen 12 metrelik yol alanı olarak planlanan kısımda yer alan yolun yapımının tamamlanıp tamamlanmadığı, tamamlandı ise hangi tarihte yapıldığının sorulduğu, davalı idarece söz konusu parselde belirlenen yol alanının 01.08.1986 tasdik tarihli 1/1000 ölçekli uygulama imar planı ile planlandığı ve plan yapım tarihinde ve hali hazırda kullanımda olduğunun bildirildiği görülmüştür.
Bu durumda 11.07.1992 tarihinden önce onaylanan imar planı doğrultusunda yapımı gerçekleşen yol alanının korunması gerekeceğinden uyuşmazlık konusu … ada … parsel sayılı taşınmazın kısmen 12 metrelik yol alanı fonksiyonuna ayrılmasına yönelik kısmında hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Bu itibarla İdare Mahkemesi kararının uyuşmazlık konusu … ada … parsel sayılı taşınmazın kısmen 12 metrelik yol alanı fonksiyonuna ayrılmasına yönelik dava konusu nazım imar planının anılan taşınmaz yönünden iptaline ilişkin kısmında isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararın taşınmazın açık otopark alanı fonksiyonuna ayrılması yönünden davanın reddine ilişkin kısmının ONANMASINA, 12 metrelik yol alanı fonksiyonu yönünden dava konusu planın iptaline ilişkin kısmının BOZULMASINA, dosyanın adı geçen Mahkemeye gönderilmesine, bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 15 gün içinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere 03/01/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.