Danıştay 6. Daire 2020/3366 Esas 2022/34 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2020/3366
Karar No : 2022/34

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Büyükşehir Belediye Başkanlığı -…
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:… K:… sayılı davanın reddi yolundaki karara karşı yapılan istinaf başvurusunun reddine ilişkin … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:… K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: … tarihli … sayılı İstanbul Büyükşehir Belediye meclisi kararı ile kabul edilerek 17.10.2017 tarihinde onaylanan 1/5000 ölçekli Silivri Merkez Sahil Bölgesi Revizyon Nazım İmar Planının İstanbul ili, Silivri ilçesi, … Mahallesi, … parsel sayılı taşınmazlar yönünden iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; yerinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi üzerine düzenlenen rapor ile dosyadaki bilgi ve belgelerin birlikte değerlendirilmesinden, uyuşmazlık konusu taşınmazların sahil şeridine isabet eden kısmının kamunun denizden ve sahilden azami istifadesine imkan sağlayacak şekilde doğu - batı eksenli olmak üzere yeşil alan olarak kurgulandığı, yine davacının … ve … sayılı parsellerinin içinden kuzey-güney ve doğu-batı eksenli geçen yeşil alanların sadece davacının parsellerine münhasır olmadığı, devamlılığının bulunduğu çevresindeki konut alanlarına hizmet edecek nitelik ve evsafta olduğu gibi planlanan alanda yeşil alan ve donatı alanlarına katkı sağlayak nitelikte olduğu, yapılan planlamanın kamu yararı, şehircilik ilkeleri ve planlama esaslarına uygun olduğu sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle, dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve istinaf dilekçelerinde ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : İdare Mahkemesi ve Bölge İdare Mahkemesi kararının usul ve yasaya aykırı olduğu bu nedenle bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI :İdari Dava Dairesi kararının usul ve yasaya uygun olduğu belirtilerek temyiz istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ: Temyize konu Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının dava konusu taşınmazın 18. madde uygulama sınırına alınmasına ilişkin kısmı yönünden bozulması taşınmaza nazım imar planında park ve yeşil alan fonksiyonu verilmesi yönünden onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY : 17.10.2017 tarihinde onaylanarak 22.01.2018 ila 20.02.2018 tarihleri arasında askıya çıkarılan 1/5000 ölçekli Silivri Merkez Sahil Bölgesi Revizyon Nazım İmar Planında davacının mülkiyetinde bulunan İstanbul ili, Silivri ilçesi, … Mahallesi, … parsel sayılı taşınmazlardan, …parsel sayılı taşınmazların kısmen 120 k/ha yoğunluklu konut alanında, kısmen park ve yeşil alanda kısmen 18. madde uygulama sınırı lejantı içerisinde kaldığı, anılan nazım imar planının askı süresinin bitmesi üzerine 17.10.2017 onay tarihli nazım imar planın anılan taşınmazlar yönünden iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
3194 sayılı İmar Kanununun 5. maddesinde "Nazım İmar Planı; varsa bölge planlarının mekâna ilişkin genel ilkelerine ve varsa çevre düzeni planlarına uygun olarak halihazır haritalar üzerine, yine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak çizilen ve arazi parçalarının; genel kullanış biçimlerini, yerleşme alanlarının gelişme yön ve büyüklüklerini, nüfus yoğunlukları ve eşiklerini, ulaşım sistemlerini göstermek ve uygulama imar planlarının hazırlanmasına esas olmak üzere düzenlenen, plan hükümleri ve raporuyla beraber bütün olan plandır.
Uygulama İmar Planı; tasdikli halihazır haritalar üzerine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak nazım imar planı esaslarına göre çizilen ve çeşitli bölgelerin yapı adalarını, bunların yoğunluk ve düzenini, yolları ve uygulama için gerekli imar uygulama programlarına esas olacak uygulama etaplarını ve diğer bilgileri ayrıntıları ile gösteren plandır."hükmüne yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dava konusu nazım imar planı değişikliği ile taşınmazların sahil şeridi içerisinde kalan kısmının genel yeşil alan ve park alanı ve olarak belirlenmesi yönünden yapılan incelemede;
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairelerince verilen kararların temyiz yolu ile incelenerek bozulabilmeleri 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinde belirtilen nedenlerden birinin bulunması halinde mümkündür.
Temyize konu Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının uyuşmazlık konusu taşınmazın dava konusu nazım imar planında kısmen genel yeşil alan, kısmen park alanı olarak belirlenmesi yönünden davanın reddi yolundaki idare mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddine ilişkin kısmı usul ve hukuka uygun olup dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın anılan kısmının bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
Dava konusu nazım imar planı değişikliği ile taşınmazların 18. madde uygulama sınırı lejantı içinde belirlenmesi yönünden yapılan incelemede;
Davacı tarafından dava dilekçesinde uyuşmazlık konusu taşınmazın 1/5000 ölçekli nazım imar planında 18. madde uygulama sınırı lejantı içinde belirlenmesi ve nazım imar planı notlarının genel hükümlerde yer alan 9 sayılı "düzenleme alanları" başlıklı " “Kıyıdaki donatı alımlarının kamuya kazandırılabilmesi amacıyla öncelikle 18. madde uygulaması yapılacak olunlardır. 1/5000 ölçekli planda gösterilen 18. Madde sınırları şematik olup 1/1000 ölçeklı Uygulama mar planı aşamasında 3194 sayılı İmar Kanununun 18. Maddesi ve ilgili yönetmelik doğrultusunda netleştirilerek uygulama yapılacaktır. 1/1000 ölçekli plan aşamasında 18. madde uygulaması yapılmadan imar uygulaması yapılamaz. 18. madde uyguluması etaplar halinde yapılabilir. Etaplar arasındaki düzenleme ortaklık payı (DOP)+ kamu ortaklık payı (KOP) orani farkı %5'i geçemez " plan notunun da iptali istenilmiştir.
Davacının iptalini istediği taşınmazın 18. madde uygulama sınırı içinde belirlenmesi ve düzenleme alanları başlıklı 9 sayılı plan notu ile ilgili yerinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonunda düzenlenen raporda, nazım imar planlarının şematik gösterimlerinden dolayı, esas itibariyle uygulamanın konusu olan ve doğrudan mülkiyete taalluk eden 18.madde uygulamasının şematik de olsa nazım imar planında gösterilmesi ve düzenleme alanı sınırı tespitinde ve düzenleme ortaklık payı oranı hesaplamasında bu gösterim üzerinden kararlar alınmasının uygun olmadığı, uygulama alanının boş ya da az yapılaşmış parsellerin olduğu bölgelerden seçilmiş olduğu, dolayısıyla bölgenin ihtiyaç duyduğu donatı alanlarının büyük oranda bu bölgelerden karşılanması yoluna gidildiği ve bu durumun düzenleme ortaklık payı oranının bölgedeki tüm parsellerden eşit oranda alınması gerekliliğine aykırılık teşkil edeceği, nihai olarak, dava konusu nazım imar planının özellikle 18.madde çerçevesinde "düzenleme alanının" oluşturulması, düzenleme ortaklık payı oranlarının hesaplanması gibi hususlarda belirlemiş olduğu nazım plan ölçeğinin dışına çıkan koşullar nedeniyle dava konusu taşınmazların diğer parsellerden farklı yapılaşma şartlarına sahip olması gibi planların eşitlik ilkesi bağlamında istenmeyen ve şehirleşme prensiplerine, planlama yöntemlerine, plan esaslarına ve mer'i mevzuata uygun olmadığı tespitlerine yer verilmiş ise de idare mahkemesince 9 sayılı plan notu ve taşınmazın 18. madde lejantı sınırına alınmasına ilişkin kısmı yönünden değerlendirme ve gerekçeye yer verilmeden davanın reddine karar verilmiştir.
Yukarıda detaylarına yer verilen yasal tanımlar uyarınca uygulama imar planının, üst ölçekli nazım imar planında getirilen fonksiyon kararına uygun olmanın yanı sıra, ölçeği gereği bu plandan farklı olarak, yapı adalarını, yoğunluklarını, düzenini, yolları, parselasyona esas etapları ve diğer bilgilere ayrıntıları ile yer vermesi zorunluluğu bulunduğu, nazım imar planlarının, arazilerin genel kullanılış biçimleri ile gelişme yön ve büyüklüklerinin belirlendiği genel nitelikli planlar olduğu, nazım imar planında belirlenen ana kararlar doğrultusunda hazırlanacak uygulama imar planları ile uygulamaya geçilmesi gerektiği, ölçeği ve tanımı itibariyle nazım imar planına parselasyon işleminin sonuçlarını yaratacak şekilde plan notu eklemesinin ve 18. madde uygulama sınırı işaretlemesinin mevzuata uygun olmadığı açıktır.
Bu itibarla, taşınmazın dava konusu nazım imar planında 18. madde uygulama sınırı lejantı içinde belirlenmesi ve 9 sayılı plan notuna ilişkin kısım yönünden davanın reddi yolundaki idare mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddine ilişkin kısmında isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davacının temyiz isteminin kısmen kabulüne, kısmen reddine,
2. … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:… K:… sayılı kararının; taşınmazların dava konusu nazım imar planında kısmen genel yeşil alan, kısmen park alanı, belirlenmesine ilişkin kısım yönünden davanın reddi yolundaki idare mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddine ilişkin kısmınının ONANMASINA, taşınmazın dava konusu nazım imar planında 18. madde uygulama sınırı lejantı içinde belirlenmesi ve 9 sayılı plan notuna ilişkin kısım yönünden davanın reddi yolundaki idare mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddine ilişkin kısmının BOZULMASINA ,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 03/01/2022 tarihinde, kesin olarak, oybirliğiyle karar verildi.