Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2022/6277 Esas 2022/7205 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :İş Mahkemesi

DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen ücret derecesinin tespiti ile fark alacaklara hükmedilmesi istemli davada verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.

İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının davalı Bakanlığa ait...Müdürlüğü işyerinde çalıştığını ve sendika üyesi olarak işyerinde yürürlükte olan toplu iş sözleşmelerinden yararlandığını, 31.03.2014 tarihinde terzi işkolunda 9. ücret derecesinde işe başladığını, kesin kabul işleminden sonra 10. ücret derecesine yükseltildiğini, davacının işe girdiği esnada yürürlükte olan 24. Dönem Toplu İş Sözleşmesi'nin "Kesin kabul" başlıklı 21 inci maddesinin (ç) fıkrasına göre endüstri meslek lisesi elektronik bölümü diplomalı davacıya ilave olarak 1 derece daha verilmesi gerektiğini, davalı ... Bakanlığının konu ile ilgili olarak, davacının mezunu olduğu meslek lisesi bölümünün, işyerinde yapmış olduğu meslekle bağlantısı olmamasından dolayı olumsuz cevap verdiğini, toplu iş sözleşmesinin hiçbir bölümünde meslek bağlantısı zorunluluğunun bulunmadığını, işe girdiği branş ne olursa olsun meslek lisesi mezunu olması sebebiyle bir üst ücret derecesinin ayrıca verilmesini gerektiğini ileri sürerek davacının kesin kabul esnasında iki üst ücret derecesine intibakı yapılması gerektiğinin tespiti ile bundan kaynaklı fark ücret, ikramiye ve ilave tediye alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.

II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının 2014 tarihinde açıktan alımı yapılarak...Müdürlüğünde terzi iş ve meslek kolunda göreve başladığını, davacı işçinin işe giriş ve kesin kabul tarihi itibarıyla 24. Dönem Toplu İş Sözleşmesi'nin yürürlükte olduğunu, işe başlatma ve kesin kabul işlemlerinin yürürlükteki mevzuat hükümlerince yerine getirildiğini, deneme süresi sonunda 17.06.2014 tarihi itibarıyla kesin kabulü yapılan davacıya 24. Dönem Toplu İş Sözleşmesi'nin 21 inci maddesinin (ç-1) bendi gereği bir üst derecesi verilerek 10. ücret derecesinden intibakının yapıldığını, meslek lisesinden mezun olduğu bölümün askeri üniforma ve aksesuarlarının üretiminde çalıştırılmak üzere istihdam edilen davacının yaptığı iş ile ilgili olmadığını, bu nedenle teknik bilgi ve uygulamaları kullanamayacağı değerlendirilerek genelge ve emirler doğrultusunda bir üst ücret derecesine intibakının yapılmasında hata bulunmadığını belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 12.03.2020 tarihli ve 2019/451 Esas, 2020/255 Karar sayılı kararıyla davanın kabulüne karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. Gerekçe ve Sonuç
... Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesinin 17.11.2020 tarihli ve 2020/1896 Esas, 2020/2621 Karar sayılı kararıyla;
"...
Davacı teknik lise mezunu olup, kesin kabulü de yapılmıştır. Ancak kesin kabul sırasında, yaptığı işe uygun bir teknik liseden mezun olmaması ve teknik bilgisinin işin yürütümünde işine yaramayacağı gerekçesiyle teknik lise mezunu olarak verilmesi gereken ek bir derecenin verilmediği sabittir.
İşyerinde uygulanan 24. dönem toplu iş sözleşmesinin 21/b maddesinde teknik lise ayrımı yapılmaksızın teknik lise mezunlarına ayrıcı bir derece verileceğinin düzenlenmiş olması karşısında mahkeme kabulünün yerinde olduğu anlaşılmıştır. ... Bölge Adliye Mahkemesi 30. Hukuk Dairesinin 2020/3 Esas sayılı kararı da bu yöndedir.
..." şeklindeki gerekçe ile davalının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.

V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz yoluna başvurmuştur.

2. Dairemizin 29.04.2021 tarihli ve 2021/4186 Esas, 2021/8753 Karar sayılı ilâmı ile,
"...
İlk Derece Mahkemesi kararında ücret alacağı ve akdi ikramiye alacakları ile ilave tediye alacağının bilirkişi raporunda belirtilen temerrüt tarihlerinden itibaren işleyecek faizi ile davalıdan tahsil edilmesine karar verilmiş ise de; bilirkişi raporunda temerrüt tarihleri açıklanmış olmadığından bu alacak kalemlerine uygulanacak faizin başlangıç tarihi yönünden hüküm, infaza elverişli değildir.
Açıklanan sebeple, ilave tediye alacağı bakımından Toplu İş Sözleşmelerinde ayrı bir ödeme günü belirlenmediği de göz önünde tutularak infazı mümkün şekilde hüküm oluşturulması için kararın bozulması gerekmiştir." gerekçesiyle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.

B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile bozma ilâmı doğrultusunda bilirkişiden alınan fark ücret ve fark ikramiye alacaklarının temerrüt tarihlerinin belirlendiği 20.10.2021 tarihli ek rapora atıfla ve ilave tediye alacağı bakımından dava ve ıslah tarihlerinden itibaren faiz işletilmesi suretiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.

VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; bozma öncesi temyiz dilekçesindeki hususların tekrarı niteliğinde olmak üzere, davacının mezun olduğu teknik liseden aldığı eğitiminin görev yaptığı terzilik işinde bir işe yaramadığı için teknik lise mezunu olarak değerlendirilemeyeceğini, faiz türü ve başlangıcının hatalı olduğunu, zamanaşımı savunmasına değer verilmediğini beyan ederek kararın bozulmasını talep etmiştir.

C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık, ücret ve ikramiye alacaklarının temerrüt tarihi ile buna bağlı olarak alacaklara işletilmesi gereken faizin başlangıç tarihine ilişkindir.

2. İlgili Hukuk
1.6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 371 inci maddesi ile 369 uncu maddesinin birinci fıkrası.

2.6772 sayılı Devlet ve Ona Bağlı Müesseselerde Çalışan İşçilere İlave Tediye Yapılması Hakkındaki Kanun’un 4 üncü maddesi.

3.6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu'nun 53 üncü maddesinin ikinci fıkrası.

3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesi ile 369 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.

2. Dosya kapsamı bir bütün olarak değerlendirildiğinde; bozmaya uygun şekilde yargılama yapılarak hükme esas alınan bilirkişi ek raporunda davacının fark ücret ve ikramiye alacakları bakımından işyerinde yürürlükte olan toplu iş sözleşmesinin 51 inci maddesinin (b) bendi ve 72 nci maddelerine göre temerrüt tarihlerinin gösterildiği, ilave tediye alacağı bakımından ise toplu iş sözleşmesinin 71 inci maddesi kapsamında ayrı bir ödeme günü belirtilmemesi sebebiyle dava ve ıslah tarihlerinden itibaren faize hükmedildiği anlaşılmaktadır.

3. Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozma ile kesinleşen ve karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesinin hukukça mümkün olmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

VII. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,


Davalı ... harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

08.06.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.