Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2022/6148 Esas 2022/7380 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :İş Mahkemesi

DAVA TÜRÜ : İŞÇİ İLE İŞVEREN İLİŞKİSİNDEN KAYNAKLANAN

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı ... vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hâkimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin ... Üniversitesinin yeni kampus alanının yapım işini ihaleyle alan davalı Şirketin kalıp, demir ve beton işlerinin taşeronu olan ... nezdinde çalışmaya başladığını, ücretleri ödenmeyince durumu ...’e, onun da davalı Şirkete ilettiğini, buna rağmen ödeme yapılmayınca durumu kontrollük teşkilatına, Üniversite yetkililerine ilettiklerini, buna kızan davalı Şirketin iş sözleşmesini feshettiğini ileri sürerek ihbar tazminatı ile bir kısım işçilik alacaklarının hüküm altına alınmasını talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı İdare vekili, müvekkili İdarenin 4857 sayılı İş Kanunu’nun (4857 sayılı Kanun) 36 ıncı maddesi gereği ilan ve denetim görevini yerine getirdiğini, bu sebeple sorumluluğunun bulunmadığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
Diğer davalılar cevap dilekçesi sunmamıştır.

Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan deliller ve bilirkişi raporuna dayanılarak davalı Üniversite ve ... aleyhine açılan davanın husumet yönünden reddine, davalı Şirket yönünden davanın kısmen kabulüne karar verilmiş; hükmün davacı tarafça temyizi üzerine Yargıtay (kapatılan) 22. Hukuk Dairesinin 03.05.2018 tarihli 2017/11461 Esas, 2018/10497 Karar sayılı ilâmı ile ihale makamının 4857 sayılı Kanun'un 36 ıncı maddesi kapsamında işçilik alacaklarından sorumluluğu konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunduğu, 36 ıncı maddenin ikinci fıkrasında, işçilerin her hak ediş dönemi için olan ücret alacaklarının üç aylık tutarından fazlası hakkında adı geçen idarelere herhangi bir sorumluluk düşmeyeceğinin öngörüldüğü, ihale makamının ihbar ve kıdem tazminatı ile kullandırılmayan izinler sebebiyle herhangi bir sorumluluğunun söz konusu olmadığı, ihale makamı kamu kurumunun 3 aylık ücretten sorumluluğunun işverenin yanında ve kanundan doğan bir sorumluluk olduğu, işverenle ihale makamının birlikte dava edilmesi durumunda müştereken müteselsilen sorumluluğa dair karar verilmesi gerektiği, ihale makamının tek başına dava edildiği durumlarda işçinin mükerrer yararlanmasını önlemek için işverence sözü edilen ücretlerin ödenip ödenmediğinin araştırılmasının gerektiği, davalı ... Üniversitesinin ihale makamı olduğu ve ilgili hükme göre ...’nin sorumluluğunun sadece ödenmeyen ücret ile sınırlı olabileceği, davacının diğer taleplerinden davalı ... Üniversitesinin sorumlu tutulamayacağı gerekçesiyle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozma ilâmına uyulmasına karar verilerek araştırma yapıldıktan sonra, davalı ... yönünden davanın husumet reddine karar verilerek davalı Şirket ile davalı Üniversitenin hüküm altına alınan alacaklardan müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulmalarına karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı davalı Üniversite vekili temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1.Mahkemece her ne kadar bozmaya uyma kararı verilmiş ise de bozma gerekleri tam olarak yerine getirilmemiştir. Şöyle ki, kural olarak bozma kararına uyan mahkeme, artık bozma kararı gereğince işlem yapmak ve hüküm vermek zorundadır. Çünkü, Mahkemenin bozma kararına uyması ile bozma kararı lehine olan taraf yararına bir usuli müktesep (kazanılmış) hak doğmuştur. Bu kazanılmış hak yeni bir hükümle ortadan kaldırılamaz. Bozma kararına uyan mahkeme, bozma kararının kapsamı dışında kalmış olması nedeniyle; kesinleşen kısımlar hakkında yeniden inceleme yaparak karar veremez. Zira, kesinleşmiş olan kısımlar, lehine olan taraf yararına bir usulü müktesep hak teşkil eder.
Somut uyuşmazlıkta; ihale makâmı olan davalı Üniversitenin davacının ücret alacağı dışındaki alacaklardan sorumluluğu bulunmadığı şartları varsa üç aylık ücret alacağı ile sınırlı olarak ücret alacağından sorumluluğu olduğu bozma ilâmında belirtildiği hâlde, davalı Üniversitenin davalı Şirket ile birlikte ihbar tazminatı, hafta tatili ücreti, fazla çalışma ücreti alacaklarından müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulması hatalı olmuştur.
2.Mahkeme kararında yazılacak hususlar 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 297. maddesinde belirtilmiştir. Kararın gerekçesinin, sonucu ile tam bir uyum içinde, o davaya konu maddi olguların mahkemece nasıl nitelendirildiğini, kurulan hükmün hangi sebeplere ve hukuksal düzenlemelere dayandırıldığını ortaya koyacak, kısaca maddi olgular ile hüküm arasındaki mantıksal bağlantıyı gösterecek nitelikte olması gerekir.
Mahkemece verilen kararda hüküm altına alınan miktarların dosyadaki, bilirkişi raporundaki ve karar gerekçesindeki alacak miktarlarıyla ilgisi bulunmadığı anlaşılmaktadır. Kurulan hükmün dosya içeriğine uygun olmaması ve 6100 sayılı Kanun'un 297 inci maddesine aykırı olması bozma sebebidir.
3.Ayrıca davalı Üniversite harçtan muaf olduğu halde harçların iki davalıdan hangisinden tahsiline karar verildiği belirtilmeksizin davalıdan tahsiline şeklinde hüküm kurulması da isabetsiz olmuştur.

SONUÇ: Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı nedenlerden dolayı BOZULMASINA, 08.06.2022 gününde oy birliğiyle karar verildi.