BAM Hukuk Mahkemeleri Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesi 2022/1061 Esas 2022/1672 Karar Sayılı İlamı

T.C. ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ BAM 22. HUKUK DAİRESİ Esas-Karar No: 2022/1061 - 2022/1672

T.C.
A N K A R A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ
22. H U K U K D A İ R E S İ

ESAS NO : 2022/1061 (ESASTAN RET )
KARAR NO : 2022/1672

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I


İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : KAYSERİ 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 27/01/2022
ESAS-KARAR NO : 2021/864 E- 2022/87 K

DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLİ :
DAVANIN KONUSU : Alacak
KARAR TARİHİ : 02/12/2022
YAZILDIĞI TARİH : 30/12/2022

Taraflar arasında yukarıda bilgileri belirtilen kararın Dairemizce incelenmesi davalı ... A.Ş vekili ve ihbar olunan .... A.Ş vekili tarafından istenmiş, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 352. maddesi uyarınca, yapılan ön inceleme sonucu, istinaf dilekçesinin süresi içinde verildiği ve eksiklik bulunmadığı anlaşıldığından inceleme aşamasına geçilmiştir. İncelemenin dosya üzerinde yapılmasına karar verildi.
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ
İDDİANIN ÖZETİ
Davacı vekili, müvekkilinin ... marka aracı 49.536,49 TL ödeyerek satın aldığını, müvekkilinin satın alınan aracın şase numarası üzerine davalı tarafından "XXXX"işareti vurulduğunu aracın muayenesi sırasında öğrendiğini, aracın muayeneden geçmediğini, davalı şirkete yapılan başvuru üzerine şasi/motor numarasının sehven yanlış yazılması üzerine "XXXX" çarpı işareti ile iptal edildiğinin belirtildiğini, dava konusu aracın bu haliyle satış işleminin yapılamadığı ve muayenede zorluk çıkmakta olduğunu, aracın misliyle değişimini veya aracın bedelinin satım tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte tarafına iadesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMANIN ÖZETİ
Davalı vekili, satın alınan aracın şasi/motor numarasının üretim esnasında sehven hatalı olarak vurulması nedeniyle üzeri"XXXX" çarpı işareti ile iptal edildiğini, bu hususun ... tarafından 24/01/2015 tarihli tutanak ile belirtildiğini, düzenlenen Tutanak ile aracın muayenesinin, devir ve satış işlemlerinin kolaylıkla yapılabileceğini, davacı tarafından yapılacak idari başvuru ile bu durumun düzeltilerek motor ve şasi numarasının işleneceğini, üretici şirket tarafından şasi numarasının sehven hatalı vurulduğu bilgisinin verilmediğini ve müvekkilinin de durumu davacının başvurusu üzerine üretici firma tarafından gönderilen tutanak ile öğrendiğini, davacının aracın yenisi ile değişimi talebinin mümkün olmadığını bildirerek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN İLK KARAR ÖZETİ
Mahkemece, davacının süresi içerisinde ayıp ihbarını yaptığı, davalının zamanaşımı itirazında bulunduğu, TBK m 231 gereğince iki yıllık sürenin geçmemesi nedeniyle zamanaşımı itirazına itibar edilmediği, ispat yükünün davacı üzerinde olduğu, davacının "0" km aldığı aracında şase numarasının hatalı basılmasının gizli ayıp niteliğinde olduğu, satım sözleşmesi esnasında araç şase numarasının fabrikadan kaynaklı hatalı basılmış olduğunun sabit olduğu, davacının üzerinde bulunan ayıba ilişkin ispat külfetini yerine getirdiği, davacının dava konusu aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesini talep ettiği, aldırılan bilirkişi raporunda aracın şase numarasının hatalı basılmasından dolayı değer kaybının oluşacağı ve bu bedelin 5.000,00TL olduğu, davacıya ait aracın 2005 model olduğu dikkate alındığında "0" km 2015 yılına ait bir araç ile değişimin mümkün olmadığından davacının talebinin yasal koşulları oluşmadığından davanın reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF KARARI
Kararın davacı vekili tarafından istinafı üzerine Dairece; davacı yanın ayıplı satılan malın misli ile değişimi, bunun mümkün olmaması halinde ise bedelinin ödenmesi talebinde bulunduğu, mahkemece davacı yanın yargılama sırasında sunmuş olduğu dilekçe nazara alınarak seçimlik haklardan misli ile değişim hakkını kullandığı değerlendirilerek davacının dönme hakkını kullanmaması nedeni ile davanın reddine karar verildiği, ancak davacının davasını terditli olarak açtığı mahkemece asli talep hakkında ret kararı verilmesi halinde davacının diğer talepleri hakkında da tarafların delilleri toplanıp olumlu ya da olumsuz bir karar verilmesi gerekirken bu hususta karar verilmemiş olmasının doğru görülmediği gerekçesi ile HMK m. 353/1-a-6 uyarınca kararın kaldırılmasına karar verilmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN İKİNCİ KARAR ÖZETİ
Mahkemece, araçtaki ayıbın niteliği dikkate alındığında, davacının aracı kullanmaktan beklediği faydayı sağlamadığı, önemli derecede gizli ayıp olduğu, ayıbın niteliği dikkate alındığında davacının ayıpsız bir benzeri ile değiştirilmesini isteyebileceği, araçtaki arızanın giderilememesi ve kullanımında beklenilen faydayı sağlamayacağı kabul edildiğinde, davacının ayıpsız bir benzeri ile değiştirilmesini istemesi de hakkaniyete uygun olduğu, Mahkemece kaldırma kararı öncesi 2015 model aracın bulunamayacağı gerekçesiyle misli ile değiştirilmesi talebinin reddine karar verildiği, istinaf mahkemesince ise terditli talep konusunda karar verilmesi talebiyle kararın kaldırıldığı, somut olayda infazla ilgili meselelerin mahkeme nezdinde önemli olmadığından ayıpsız misli ile değişim kararı verilmesinin mümkün olduğu gerekçesi ile;
-Davacının davasının kabulü ile, dava konusu ... plakalı ve ... motor numaralı aracın ayıplı olduğunun tespiti ile, dava konusu ayıplı malın davacı tarafından üzerindeki tüm takyidatlardan ve trafik cezalarından ari bir şekilde davalıya iadesine, dava konusu yapılan ... plakalı ... marka aracın ayıpsız bir misli ile değiştirilmesine, karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ
İstinaf kanun yoluna başvuran davalı vekili tarafından; Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesinin 2019/305 E. ve 2021/1752 K. Sayılı kararı ile davacının diğer talebi olan bedelin iadesi talebinin değerlendirilmesi gerektiği belirtilmiş olup; bu taleple ilgili davacının feragati bulunduğu, zira; 20.09.2018 tarihli celse 1 nolu ara kararı ile davacıya seçimlik haklarından hangisini talep ettiğini bildirmesi için iki haftalık kesin süre verildiği ve davacı tarafından 21.09.2018 tarihli dilekçe ile açıkça dava konusu aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesi talebinde bulunulduğu, kaldırma kararı doğrultusunda bedel iadesi talebi irdelenerek vazgeçme nedeni ile davanın reddine karar verilmesi gerekirken misli ile değişim talebinin reddi hatalı olduğu, kaldı ki; misli ile değişim talebinin fiili imkansızlık sebebi ile uygulanabilirliğinin bulunmadığı, ayrıca satın alınan aracın şasi/motor numarasının üretim esnasında sehven hatalı olarak vurulmuş olması nedeniyle üzeri çarpılanarak “xxxxx..” olarak iptal edildiği bildirilmiştir.
İhbar olunan ... ...AŞ vekili de istinaf dilekçesi sunmuştur.
UYUŞMAZLIK KONUSU OLAN HUSUSLAR
Aracın misli ile değişimi hususunun değerlendirilmesi uyuşmazlık konusudur.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
İnceleme, 6100 sayılı HMK’nin 355.maddesi uyarınca istinaf dilekçesinde ileri sürülen sebeplerle sınırlı, ancak kamu düzenine ilişkin nedenler resen göz önünde tutularak yapılmıştır.
Dosya içeriği ve toplanan delillerden, Mahkemece alınan bilirkişi raporuna göre aracın 05.02.2015 tarihinde ... tarafından 49.536,00-TL ye davalı ... ...A.Ş. den satın alındığı, aracın 23.01.2016 tarihinde araç muayene istasyonuna götürüldüğü ve muayene istasyonunda yapılan incelemede 1.1.38 kusur no ile “araç şasesi yanlış” ağır kusuru verildiği ve 1.1.40 kusur no ile *araç şase numarası orijinal değil” ağır kusuru verildiği, yazılmış olan ağır kusurdan dolayı muayenenin onaylanmayarak etiket verilmediği, davacının aracı almış olduğu davalı ... ...A.Ş.' ye konuyla ilgili başvurduğu ve davalı şirketin cevaben 24.01.2015 tarihli fabrikanın hazırlamış olduğu ve fabrikada üretim esnasında şasi numarasının sehven hatalı olarak vurulduğu ve üzeri XXXXX çarpılanarak iptal edildiğinin belirtildiği tutanağın verildiği, aracın 05.02.2015 tarihinde ... tarafından satın alındığı, fabrikanın ise tutanağı 24.01.2015 tarihinde düzenlemiş olduğu, yani araç satılmadan önce tutanağın düzenlenmiş olduğu, tutanağın satılan araçla birlikte fabrika tarafından satıcı bayi olan ... ...AŞ.' ye gönderilip gönderilmediğinin dosyadan tespit edilemediği, dolayısıyla Satıcı bayi olan ... ...A.Ş. nin durumdan haberdar olup olmadığı tespit edilememiş olup, aracın Satıcı bayi olan ... ...A.Ş. ye fabrika tarafından teslim alınması sırasında yapılması gereken şase numarası kontrolünün yapılıp yapılmadığı ve yapıldıysa bu kontrol sırasında durumun tespit edilip edilemediği de dosyadan tespit edilemediği, dosyada yapılan incelemede fabrika tarafından yazılmış olan tutanağın,aracın satıcı bayi olan ... ...A.Ş. tarafından satışı sırasında ...'e gösterilip gösterilmediği hakkında bir ifade ya da beyana rastlanılmamış olup sözlü olarak da konunun ...'e bildirilmediği dolayısıyla ...'in durumdan haberdar olmadığı kanaatine varıldığı, hayatın normal akışında bir mal veya ürün satışı sırasında satılan malda veya üründe herhangi bir hata, kusur, eksik, noksan ya da ayıp varsa bunun alıcıya bildirilmesinin gerektiği, durumun alıcıdan gizlenmemesi gerektiği, alıcı eğer bu duruma razı ise satışın gerçekleştirilebileceği konusunda genel kanaat ve uygulama olduğu, müşteri alacağı malda herhangi bir hata kusur eksik noksan yada ayıp varsa ve aynı fiyata ayıpsız bir mal satın alma imkanı varsa mutlaka ayıpsız malı tercih edecek olup ayıplı malın daha ucuz yada avantajlı olması durumunda ancak müşteri tarafından tercih edebileceği, dosyada yapılan incelemede dava konusu aracın şase numarasmdakı apılmış olan düzeltmenin TKHM. 4. maddesinin 1. fıkrasına göre malda (araçta) ayıp oluşturduğu, araçtaki ayıbın satıştan önce oluştuğunun ve durumun aracı alan kişi olan ... tarafından bilinmediğinin dosyadan tespit edilmesine istinaden aracın satılırken gizli ayıplı olarak satıldığı, aracı alan ...'in 23.01.2016 tarihinde yaptırmış olduğu araç muayenesinde aracın ağır kusurlu olarak kabul edilerek muayeneden geçemediği ve bu durumun bir mağduriyet yarattığı, ileriki yıllarda yapılacak olan her muayenede fabrika tarafından tanzim edilmiş olan tutanağın gösterilmesi ile muayene yapılabileceği fakat bu durumun da yıllar boyunca araç sahibine ek sorumluluk ve maduriyet yaratabileceği, ...'in dosya konusu aracı satmak istemesi durumunda aracın daha zor satılabileceği, aracı yeni alacak kişinin aracın ayıp durumunu öğrenmesi ile aracı almak istemeyebileceği, doğal olarak aynı fiyata ayıpsız bir araç tercih edeceği, aracın ancak piyasa değerinin altındaki bir fiyata satılacak olursa yeni alacak kişi tarafından tercih edilebileceği, dosya konusu araçta ayıplı olmasına istinaden değer kaybı bulunduğu, dosya konusu aracın ayıpsız halinin dosva tevdi tarihindeki 2. el piyasa değerinin 55.000,00-TL edebileceği, araçtaki ayıp sebebiyle oluşan değer kaybının 5.000,00-TL miktarında olduğu ve bu haliyle 50.000,00-TL edebileceği bildirilmiştir.
Öncelikle ihbar olunan ... ...Şirketi de istinaf dilekçesi sunmuşsa da; dava ... ...Şirketine ihbar edilmiş ancak davaya müdahil olarak katılmadığından ve dolayısıyla davada taraf sıfatı olmadığından kararı istinaf hakkı bulunmamaktadır.
Davalı vekilinin istinaf itirazına gelince; Mahkemece, yargılamanın HMK'da düzenlenen usul kurallarına uygun olarak yapılmış olmasına, kamu düzenine aykırılık hallerinin bulunmamasına, dosya kapsamındaki bilgi, belge ve toplanan deliller değerlendirilip yasal düzenlemelere uygun isabetli, yeterli gerekçeyle karar verilmiş olmasına ve özellikle aracın gizli ayıplı olduğu belirlenip misli ile değişim kararı verilmiş olmasına göre ileri sürülen istinaf sebepleri dikkate alındığında mahkeme kararında usul ve esas yönünden hukuka aykırılık olmadığından davalı vekilinin istinaf başvurusunun HMK'nin 353/1.b.1. maddesi uyarınca esastan reddine karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM :Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davalı vekilinin istinaf başvurusunun Hukuk Muhakemeleri Kanununun 353/1-b.1.maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE,
2- Harçlar Kanunu Genel Tebliği eki (1) sayılı tarifenin A-III-1-e uyarınca işin esası ile ilgili olduğundan Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 3.383,83 TL istinaf karar ve ilam harcından, peşin alınan 846,00 TL harcın mahsubu ile bakiye 2.537,83‬ TL harcın istinaf eden davalıdan alınarak Hazineye irat kaydına,
3-Harçlar Kanunu gereğince ihbar olunun .... A.Ş' den alınması gereken istinaf karar ve ilam harcın peşin alındığından başkaca harç alınmasına yer olmadığına,
4-İstinaf eden tarafından yapılan istinaf posta giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
5-İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından karşı taraf lehine vekalet ücretine hükmedilmesine yer olmadığına,
6-HMK'nin 333.maddesi gereğince gider avansından kalanının karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
7-Kararın tebliğinin ilk derece mahkemesince yapılmasına,
HMK'nin 362/1.a maddesi gereğince dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda kesin olmak üzere 02/12/2022 tarihinde oybirliği ile karar verildi.


Başkan


Üye


Üye


Katip


NOT: BU BELGE ELEKTRONİK İMZA İLE İMZALANMIŞ OLUP, AYRICA FİZİKİ OLARAK İMZALANMAYACAKTIR.
"5070 sayılı Kanun m. 5 ve 6098 sayılı TBK m. 15. uyarınca elektronik imza ile oluşturulan belgeler elle atılan fiziki imza ile aynı sonucu doğurur."