Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2022/7354 Esas 2022/7469 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :İş Mahkemesi

DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece ... Bölge Adliye Mahkemesi 24. Hukuk Dairesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.

İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin 05.12.2014 tarihinde iş sözleşmesinin haksız feshedildiğini, 2.355,00 TL ücret ile çalıştığını, 1.500,00 TL kısmının banka kanalı ile kalanın ise elden ödendiğini, kürk işinde deri ustası ve bölümden sorumlu olduğunu, yapılan işin niteliği gereği çalışma şartlarının zor olduğunu, hayvan tozu, tüyü ve kimyasallara maruz kalarak çalıştığını, yılın 10 ayı 5 gün 08.30-22.00/22.30'a kadar, geriye kalan iki ay ise 08.30-20.00/21.00'e kadar cumartesi ise 08.30-18.00 saatleri arası çalıştığını, fazla çalışma ücretlerinin, yılda ortalama 4 pazar günü çalışma karşılığının, asgari geçim indiriminin ödenmediğini, kıdem ve ihbar tazminatının 12.300,00 TL ödendiğini, ödemenin eksik olduğunu ve çalıştığı süre hiç yılık izin kullandırılmadığını ve izin ücretinin ödenmediğini, Sosyal Güvenlik Kurumu prime esas kazancının düşük gösterildiğini, eksik bildirimde bulunduğunu, dinî bayramlarda 1 gün izin kullandığını, kalan ulusal bayram ve genel tatil günleri çalıştığını ileri sürerek kıdem ve ihbar tazminatı ile izin, fazla çalışma, ulusal bayram ve genel tatil ücreti ve asgari geçim indirimi alacaklarının hüküm altına alınmasını talep etmiştir.

II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; alacakların zamanaşımına uğradığını, işyerinde 08.30-19.00 saatleri arası çalışma yapıldığını ve davacının iş sözleşmesinin haklı nedenle feshedildiğini savunarak davanın reddini istemiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 03.08.2017 tarihli ve 2015/111 Esas, 2017/802 Karar sayılı kararıyla davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili istinaf dilekçesinde: İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak davanın reddine karar verilmesini ve ıslah tarihi itibarıyla 5 yıllık zamanaşımına uğramış alacakların hesaplamada dikkate alınmamasını talep ettikleri hâlde bu talepleri yok sayılarak sadece bilirkişi raporundaki kalemlerin birebir dikkate alınarak hüküm tesis edildiği gerekçesiyle İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.

C. Gerekçe ve Sonuç
... Bölge Adliye Mahkemesi 24. Hukuk Dairesinin 01.07.2020 tarihli ve 2019/4401 Esas, 2020/1537 Karar sayılı kararıyla;
"...
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, davalılar arasındaki ilişkinin hukuki niteliği ve bu ilişkinin işçilik alacaklarına etkisi, davacının fazla çalışma ücreti, genel tatil ücreti, ve yıllık izin ücreti talep hakkı bulunup bulunmadığı noktalarında toplanmaktadır.
Davalı vekilinin istinaf başvurusu yönünden yapılan inceleme neticesinde, davanın belirsiz alacak davası olarak açıldığı, bu nedenle ıslah dilekçesine karşı zamanaşımı definin dikkate alınmadığı, davalı vekili her ne kadar davacının iş akdinin haklı nedenle feshedildiğini iddia etmişsede, SGK çıkış kodu 04 olup geçerli nedenle fesih edildiğinden, davacının kıdem ve ihbar tazminat alacağı bulunduğu, böylelikle tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, ilk derece mahkemesinin objektif, dosyadaki verilerle çelişmeyen tespitlerine, kararın dayandığı deliller, delillerin takdiri, karar gerekçesine göre istinaf başvuru nedenleriyle sınırlı olarak ve kamu düzeni kapsamında yapılan inceleme sonucunda, yerinde bulunmayan istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilerek, aşağıdaki hüküm tesis edilmiştir." gerekçesi ile davalının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.

V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

2. Dairemizin 28.01.2021 tarihli ve 2019/4886 Esas, 2021/2622 Karar sayılı ilâmı ile davalının diğer temyiz itirazlarının reddine karar verilerek;
"...
Somut olayda, davacı dava dilekçesinde çalışması boyunca hiç yıllık ücretli izin kullanmadığını iddia etmiştir. Hükme esas alınan bilirkişi raporunda Sosyal Güvenlik Kurumu kayıtlarına göre 08.11.2002- 05.12.2014 arası tarihleri arasında fiilen çalışmasına esas 12 yıl 27 günlük hizmet süresi üzerinden 210 gün izin hakkı bulunduğu tespit edilerek hesaplanan yıllık izin ücreti alacağının hüküm altına alındığı anlaşılmaktadır.
Davacının on iki yılı aşan süre ile çalışmasına rağmen izin kullanmaması hayatın olağan akışına aykırı olduğundan 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu 31. maddesi uyarınca hakimin davayı aydınlatma ödevi kapsamında davacının çalışma süresi boyunca herhangi bir zamanda yıllık ücretli izin kullanıp kullanmadığı, kullanmış ise kaç gün kullandığı hususu açıklattırılarak davacı beyanı ile birlikte tüm deliller birlikte değerlendirilmek suretiyle karar verilmesi gerekirken ..." gerekçesiyle kararın bozulmasına karar verilmiştir.

B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile bozma ilâmına uygun olarak davacı asıl isticvap edilmiş ve davacı asılın çalışma dönemi boyunca hiç yıllık izin kullanmadığını beyan etmesi nedeniyle bozmadan önceki kararda olduğu gibi davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; İlk Derece Mahkemesi kararının hatalı olduğunu, davalıya husumet yöneltilmeyeceğini, dava konusu alacakların hesaplanmasında hataya düşüldüğünü ileri sürerek temyiz isteminde bulunmuştur.

C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık, davacının yıllık ücretli izin alacağının bulunup bulunmadığı ve varsa hesabına ilişkindir.

2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 371 inci maddesi ile 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ve 31 inci maddesi hükümleri, 4857 sayılı İş Kanunu'nun 53 ve 59 uncu maddeleri.

3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesi ile 369 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.

2. Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozma ile kesinleşen ve karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesinin hukukça mümkün olmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

VII. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,

Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,


Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

13.06.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.