Danıştay 6. Daire 2019/20467 Esas 2022/65 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2019/20467
Karar No : 2022/65

TEMYİZ EDENLER : 1- (DAVALI) ... Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. ...
2- (DAVALI YANINDA MÜDAHİLLER)
1- ... 2- ...
VEKİLİ : Av. ...
KARŞI TARAF (DAVACI) : ...
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : ... İdare Mahkemesince verilen ... tarih ve E:..., K:... sayılı karara karşı yapılan istinaf başvurusunun reddine ilişkin ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Mahkeme kararının usul ve hukuka aykırı olduğu, bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

SAVUNMANIN ÖZETİ : Temyiz edilen kararda bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, usul ve kanuna uygun olan kararın onanması gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ ...'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
Duruşma yapılmasına gerek görülmedi.
Dava, Denizli İli, Merkezefendi İlçesi, ... Mahallesi, ... ada, ... parsel sayılı taşınmazın hisseli maliki olan davacı tarafından, aynı ada ... sayılı parsel ile ... parsel sayılı taşınmazların bulunduğu alanda Merkezefendi Belediye Meclisinin ... tarihli, ... sayılı kararı ile kabul edilen ve ... tarihli, ... sayılı büyükşehir belediye meclisi kararı ile onaylanan 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliğinin iptali istemiyle açılmış, İdare Mahkemesince; mahallinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi üzerine düzenlenen raporun dosyada bulunan bilgi ve belgelerle birlikte incelenmesinden, dava konusu uygulama imar planı değişikliğiyle üzerinde 5 katlı bir yapı bulunan ... sayılı parsel ile ... sayılı parselin arasındaki ada ayrım hattının kaldırıldığı ve bu iki parselin tevhit edilmesine yönelik bir düzenleme yapıldığı, ... sayılı parselin bitişik nizam ticaret alanı olarak yapılaşacak şekilde ... ada ... sayılı parselle aynı duruma getirildiği, Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğinin 7. maddesinin 10. fıkrasındaki hükme uygun tevhit yapıldığı, ancak tevhit edilen parseller farklı yollardan cephe aldığından (... sayılı parsel 12 metrelik yoldan, ... sayılı parsel köşe başı parsel oluğu için 19,5 metrelik yoldan) anılan yönetmeliğe uygun bir tevhit yapılmadığı, dar yol (12 metrelik yol) üzerindeki yapılaşma koşullarının (... sayılı parsele bitişik, 12 metrelik imar yoluna sıfır ve 3 metre yan bahçe mesafesi) uygulanmış olduğu, söz konusu plan değişikliğinin açıklama raporunda, teknik ve nesnel gerekçelerin açıklanmadığı, kamu yararının ne olduğunun belirtilmediği, bu nedenle plan değişikliğini zorunlu kılan nedenlerin bulunmadığı sonucuna varıldığı gerekçesiyle hukuka aykırı bulunan dava konusu işlemin iptaline karar verilmiş, İdari Dava Dairesince karara karşı yapılan istinaf başvurusunun reddine karar verilmiş, bu karar davalı ve davalı yanında müdahillerin vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
Uyuşmazlıkta, Denizli İli, Merkezefendi İlçesi, ... Mahallesi, ... ada, ... parsel sayılı ticaret alanında kalan taşınmaz Denizli Belediye Meclisinin ... tarihli, ... sayılı kararıyla onaylanan 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliği ile trafo alanı olarak planlanmış, anılan 1/1000 ölçekli uygulama imar plan değişikliği, ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararı ile iptal edilmiş bu karar Danıştay Altıncı Dairesinin 10/10/2019 tarihli, E:2015/2071, K:2019/9109 sayılı kararıyla onanmış, karar düzeltme talebi ise 01/07/2020 tarihli, E:2020/1017, K:2020/6521 sayılı kararla reddedilmiştir.
Denizli Büyükşehir Belediye Meclisinin ... tarihli, ... sayılı kararı ile onaylanan 1/5000 ölçekli nazım imar planında ... sayılı parsel “ticaret alanı” olarak belirlenmiş, buna bağlı olarak Merkezefendi Belediye Meclisinin ... tarihli, ... sayılı kararı ile yapılan 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliğinde parsel “ticaret alanı” olarak planlanmış, davacı tarafından, 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliğinin iptali istemiyle açılan davada dava konusu 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliğinin 1/5000 ölçekli nazım imar planına uygun olarak yapıldığı, plan değişikliğine esas 236 sayılı parsel ile davacı parseli arasında belirlenen 3 metre yapı yaklaşma mesafesinin çevredeki parseller için öngörülen yapı yaklaşma mesafeleri ile uyumlu olduğu, davacının parseli için 8 kat yapılaşma şartı varken ... sayılı parsel için 4 kat yapılaşma şartı getirildiği, bunun davacının menfaatini ihlal etmediği gerekçesiyle ret kararı verilmiş, anılan ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddine dair ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince verilen ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararı Danıştay Altıncı Dairesinin 04/01/2022 tarihli, E:2018/8810, K:2022/64 sayılı kararıyla onanmıştır.
236 sayılı parselde yola terk ve yoldan ihdas işlemleri yapılarak 574 sayılı parseli oluşturulmuş, Merkezefendi Belediye Meclisinin ... tarihli, ... sayılı kararı ile onaylanan dava konusu 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliği ile ... ve ... sayılı parsellerin arasında bulunan ada ayrım hattı kaldırılmış,, parsellerin yapı kitleleri ve kat yükseklikleri mevcut hali ile korunmuş, "... ada, ... sayılı parsel kat adetleri sabit kalmak üzere tevhit edilecektir. 3194 sayılı İmar Kanunun yönetmelik hükümlerine uyulacaktır. 3194 sayılı Kanunun 8/b maddesine göre düzenlenmiştir." şeklinde plan notu getirilmiş, söz konusu uygulama imar planı değişikliği Denizli Büyükşehir Belediye Meclisinin ... tarihli, ... sayılı kararı ile onaylanmıştır.
1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliği 10.11.2017-11.12.2017 tarihleri arasında askıya çıkarılmış, davacının askı süresi içinde 07.12.2017 tarihli dilekçe ile plan değişikliğine yaptığı itiraz, Merkezefendi Belediye Meclisinin ... tarih ve ... sayılı kararı ile "...itirazın söz konusu parselin yapılaşma şartları ile ilgili olması sebebiyle; Belediye Meclisimizce onaylanan 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliğinde mevcut yapı kütleleri ve kat yüksekliklerinde herhangi bir değişiklik yapılmadan, plan değişikliği sınırına giren alanda ada ayrım hattı kaldırıldığı..." gerekçesiyle reddedilmiştir.
Dosyada bulunan bilirkişi raporunda, plan değişikliği açıklama raporunda gerekçelendirilmese de bir önceki uygulama imar planı değişikliği ile fonksiyon değişikliği yapılarak ticaret alanına dönüştürülen ... sayılı parselin bir yapı yapılmasına elverişli yeterli büyüklüğe sahip olmaması (parsel genişliği yaklaşık 6m. + 3. yan bahçe=9m.; parsel derinliği yaklaşık 8m.) nedeniyle ... adadaki komşu parselle (... sayılı birleştirilerek yapı yapılmasına uygun hale getirilmesinin amaçlandığı, dava konusu plan değişikliğinin kamu yararı amacından ziyade, koşullar zorlanarak dava konusu parselde değer yaratılması amacını taşıdığı, birden fazla yola cepheli köşe başı parsellerde geniş yol üzerindeki kenarın, o parselin ön cephesi olarak kabul edildiği, köşe başı parsele, geniş yol üzerindeki parsellere getirilen kullanım kararı ya da yapılaşma koşullarının uygulanacağı, Yönetmeliğin 7. Maddesinin 10. Fıkrası uyarınca farklı yollardan cephe alan ara parsellerin tevhit edilemeyeceği, ... sayılı parsel 12 metrelik yoldan, ... sayılı parsel köşe başı parsel olduğu için 19,5 metrelik yoldan cephe aldığından plan değişikliğiyle yapılan tevhidin Yönetmeliğe aykırı olduğu, ... sayılı dava konusu parsele bir önceki uygulama imar planı değişikliği ile dar yol (12 metrelik yol) üzerindeki yapılaşma koşullarının (... sayılı parsele bitişik, 12 m'lik imar yoluna sıfır ve 3 m yan bahçe mesafesi) uygulanmış olduğu, ayrık nizam ve ön, yan, arka bahçe mesafelerinin uygulanması halinde, dava konusu ... sayılı parsele yapı yapılmasının mümkün olamayacağı, bir önceki imar uygulama imar planı değişikliğinde fonksiyon değişikliği yapılırken (ticaret alanı fonksiyonu getirilirken) ... sayılı parsel büyüklüğünün ilgili imar mevzuatına göre yapı yapılmasına elverişli büyüklükte olmadığının davalı idarece bilinmesi gerektiği, davacının, dava konusu parselle kendi parseli arasında 3 metre mesafe bırakılmadığını iddia ettiği, önceki uygulama imar planı değişikliğinde ticaret alanı kullanımı getirilen parsele 4 kat yapı yüksekliği ve 3 m. yan bahçe (... sayılı parsele 3 m. yapı yaklaşma) mesafesi olacak şekilde yapılaşma kararları getirildiği, keşif sırasında yerinde yapılan inceleme ve ölçümlerde, dava konusu parselde yapımı süren inşaat halindeki bina ile davacıya ait bina arasında zeminde 3 metre mesafe olduğu, ancak bina boyunca bu mesafenin devam etmediği, yukarı katlara doğru çıkmaların yapıldığı, böylece davacıya ait binaya zeminde 3 metre olan mesafenin üst katlarda daralarak daha da azaldığı, bu nedenle davacıya ait binanın bu cephesindeki pencerelerin karanlıkta kaldığı, dolayısıyla daha önceki plan ve yapılaşma koşullarına göre yapılmış ve ruhsatlandırılmış yapının güney cephesinin her yönden (güneş, havalandırma, sağlık, fen koşulları vb.) olumsuz etkilendiği değerlendirmelerine yer verilmiştir.
Dava konusu 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliği ile ... ve ... sayılı parsellerin arasında bulunan ada ayrım hattı kaldırılmış, parsellerin yapı kitleleri ve kat yükseklikleri mevcut hali ile korunmuş, yapılaşma koşulu yönünden "... ada, ... sayılı parsel kat adetleri sabit kalmak üzere tevhit edilecektir. 3194 sayılı İmar Kanunun yönetmelik hükümlerine uyulacaktır. 3194 sayılı kanunun 8/b maddesine göre düzenlenmiştir." şeklinde plan notu getirilmiş, taşınmazın fonksiyonuna yönelik bir değişiklik yapılmamış ve yapılaşma hakları korunmuştur. Bu nedenle davacının yapılan plan değişikliğinin bölgedeki yapı yoğunluğunu arttıracağı, bu yoğunlukla birlikte sosyal donatı ihtiyacının ise karşılanamayacağı yolundaki iddialarının bilirkişi raporunda da tespit edildiği üzere dikkate alınması mümkün değildir.
Bilirkişi raporunda plan notu nedeniyle tevhit işlemi varmış gibi değerlendirme yapılmış ise de belediye meclisi kararıyla tevhit işlemi yapılması mümkün olmayıp dava konusu plan notuyla tevhit şartı getirildiğinden bu konudaki bilirkişi değerlendirmelerinde bulunmamaktadır.
Dava konusu işlemle dava konusu taşınmaza cephe ... sayılı parsele bitişik, 12 m.’lik imar yoluna sıfır ve 3 m. yan bahçe mesafesi uygulanmış olduğu, imar planı paftalarının incelenmesinden ... sayılı parselin aralarında bulunduğu 20 metrelik yoldan cephe alan parsellere yol boyu 8 kat, dava konusu taşınmazın da aralarında bulunduğu 12 metrelik yoldan cephe alan parsellere 5 kat yapılaşma koşulu tanımlandığı bu yönüyle dava konusu taşınmazın 12 metrelik yoldan cephe alan parseller arasında değerlendirmeye tabi tutulduğu ve yapılaşma koşulunun bu cepheden tanımlandığı anlaşılmaktadır.
1/1000 ölçekli uygulama imar planı ve imar durum belgeleri incelendiğinde davacının hisseli maliki olduğu ... parsel sayılı taşınmaza yan ve ön bahçe mesafesinden 3'er metre, dava konusu ... parsel (yeni ... ) sayılı taşınmaza arka bahçeden 3 metrelik çekme mesafesi belirlendiği, ... sayılı parselin 3 metre yan bahçe, ... sayılı parselin 3 metre arka bahçe çekme mesafesi bırakması halinde ... sayılı parselin güneş, havalandırma, sağlık, fen koşulları yönünden olumsuz etkilenmeyeceği sonucuna varılmıştır.
Dava konusu imar planı değişikliğiyle ... ada, ... sayılı parsel ile bu parsele komşu doğusundaki dava konusu ... sayılı parsel arasında kalan ada ayrım hattının kaldırılmasının amacının, plan değişikliği açıklama raporunda gerekçelendirilmese de ... sayılı köşe parselin yapı yapılmasına elverişli yeterli büyüklüğe sahip olmaması (parsel genişliği yaklaşık 6m. + 3. yan bahçe= 9m.; parsel derinliği yaklaşık 8m.) nedeniyle ... adadaki komşu parselle (... sayılı) birleştirilmesi ve yapı yapılmasına uygun hale getirilmesi olduğu, bilirkişi raporunda bunun kamu yararı taşımadığı ve planlama ilkelerine uygun olmadığı belirtilmişse de dava konusu alanın önceki planlarda ticaret alanı iken daha sonra trafo alanı olarak belirlendiği, bu plan değişikliğinin yargı kararı ile iptali üzerine taşınmazın ticaret alanına dönüştürüldüğü, ancak bu süreçte bölgenin çoktan yapılaştığı ve idare tarafından mahkeme kararının uygulanması ve dava konusu alana şehircilik ilkeleri, planlama esasları ve imar mevzuatına uygun olarak yapılaşma hakkı tanınması amacına yönelik tesis edilen dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Bu itibarla, dava konusu işlemin iptaline ilişkin karara yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararında isabet bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, 2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davalının ve davalı yanında müdahilin temyiz istemlerinin kabulüne, dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin Mahkeme kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının BOZULMASINA, yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 04/01/2022 tarihinde, kesin olarak, oybirliğiyle karar verildi.