5. Hukuk Dairesi 2017/11796 E. , 2017/23928 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanunla değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 10. maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili davasının kabulüne dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtay"ca BOZULMASI hakkında 18. Hukuk Dairesinden çıkan kararı kapsayan 23/11/2015 gün ve 2015/2658 Esas - 2015/17019 Karar sayılı ilama karşı davalılar vekilince verilen dilekçe ile karar düzeltilmesi istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup gereği konuşulup düşünüldü:
- K A R A R –
Dava, 4650 sayılı Kanunla değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 10. maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili istemine ilişkin davanın kabulüne dair mahkemece verilen karar, taraf vekillerinin temyizi üzerinde (Kapatılan) 18. Hukuk Dairesince bozulmuş, bu karara karşı davalılar vekili tarafından karar düzeltme isteminde bulunulmuştur.
Yapılan incelemede; dava konusu taşınmazın sulu tarım arazisi niteliğinde olduğu dikkate alınarak kapitalizasyon faiz oranının % 4 oranında kabulü ile buna göre hesaplama yapılması gerekirken, % 5 oranında alınmak suretiyle eksik bedel tespiti edildiği bu kez yapılan incelemede anlaşıldığından,
Davalılar vekilinin karar düzeltme isteminin kabulüne, (Kapatılan) 18. Hukuk Dairesinin 23.11.2015 gün ve 2015/2658 E. 2015/17019 K. sayılı bozma ilamının kaldırılmasına karar verildikten sonra, işin esasının incelenmesinde;
Dava, 4650 sayılı Kanunla değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 10. maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili istemine ilişkindir.
Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş; hüküm, taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
Arazi niteliğindeki ... Köyü 160 ada 14 parsel ve 142 ada 3 parsel sayılı taşınmazlara gelir metodu esas alınarak değer biçilmesinde ve tespit edilen bedelin bloke ettirilerek hükmün kesinleşmesi beklenmeden davalı tarafa ödenmesine karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir.Ancak;
1-Kamulaştırma Yasası"nın 4650 sayılı Yasayla değişik 11. maddesinin birinci fıkrasının arazilere ilişkin (f) bendinde taşınmaz malın kamulaştırma (dava) tarihindeki mevki ve şartlarına göre olduğu gibi kullanılması halinde getireceği net gelir üzerinden değerinin belirleneceği öngörülmektedir. Dava konusu taşınmazlardan 142/3 parselin kamulaştırılan bölümünde 16 ceviz ve 1 armut ağacı, 160/14 parselin kamulaştırılan kısmındaysa 7 ceviz, 4 vişne, 4 kayısı, 6 elma, 3 şeftali, 4 kiraz, 2 ayva, 2 erik ve 10 armut ağacı bulunduğu tespit edildiğine göre meyve ağaçlarının yaş ve cinslerine göre kaplayacakları alanlar ayrı ayrı belirlenerek bu alanların kapama meyve bahçesi, geri kalan kısmının tarım arazisi olarak değerlendirilmesi; kapama meyve bahçesi olan kısmının m² değerinin hesaplanıp bu bölümün alanı ile açık tarım arazisi olan kısmın m² değerinin ayrıca hesaplanıp tarım arazisi alanıyla çarpılıp kamulaştırılacak alan değeri bulunması gerekirken kamulaştırılan kısmın toplam alanını da aşacak şekilde alanlar belirlenerek bunlara göre oranlama yapılıp net gelirleri toplamına kapitalizasyon faizi uygulanmak suretiyle taşınmazın kamulaştırılan alanın m² değerinin hesaplanması,
2-Dava konusu taşınmazın sulu tarım arazisi niteliğinde olduğu dikkate alınarak kapitalizasyon faiz oranının % 4 oranında kabulü ile buna göre hesaplama yapılması gerekirken, % 5 oranında alınmak suretiyle eksik bedel tespiti,
3-Taşınmazın artan kesiminin uğrayacağı değer kaybı tarım arazisi niteliğine göre belirlenen değer esas alınarak hesaplama yapılması gerekirken kapama bahçe ve tarım arazisi olarak toplam değere göre hesaplanan m² değer esas alınmak suretiyle hesaplama yapan bilirkişi raporuna göre hüküm kurulması,
4-Dava konusu taşınmazın üzerindeki muhtesatın enkazı kıymet takdir komisyon raporunda mal sahibine bırakıldığına göre mal sahibinin enkazı alıp almadığı, isteyip istemediği belirlenerek, enkazın mal sahibi tarafından alınması halinde yapı ve ağaçların belirlenen değerinden enkaz bedelinin düşülmesi gerekirken yetersiz araştırma ve eksik inceleme ile enkaz bedeli düşmeyen bilirkişi raporu esas alınarak hüküm kurulması,
5-Tarım arazisi ve kapama meyve bahçesinin değerinin belirlenmesinde ilçe genelinde geçerli olan dava tarihindeki ekilmesi mutad ürünler ve meyve bahçelerine ait Gıda Tarım ve Hayvancılık İlçe Müdürlüğünün bildirdiği ortalama verim, satış fiyatı ve üretim giderlerinin esas alınması gerekirken, farklı verilere göre hesaplama yapılması ve karışık sebze bahçesini oluşturan ürün isimleri yazılmak suretiyle bu ürünlerin net gelirlerinin ortalaması alınarak karışık sebze bahçesinin net geliri hesaplanması gerekirken hangi ürün ya da ürünlere ait olduğu anlaşılamayan verim, fiyat ve üretim gideri üzerinden değerlendirme yapan bilirkişi raporuna dayanarak hüküm kurulması,
Doğru görülmemiştir.
Taraf vekillerinin temyiz itirazları yerinde olduğundan hükmün açıklanan nedenlerle H.U.M.K.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, davalılardan peşin alınan karar düzeltme harcının istenildiğinde iadesine, taraflardan peşin alınan harçların istenildiğinde iadesine ve temyize başvurma harçlarının Hazineye irad kaydedilmesine, 01/11/2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.