Esas No: 2022/2011
Karar No: 2022/1740
Karar Tarihi: 08.12.2022
BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi 2022/2011 Esas 2022/1740 Karar Sayılı İlamı
Özet:
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi, İstanbul 3. Asliye Ticaret Mahkemesi'nin Menfi Tespit davasının kabulüne ilişkin verdiği kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine dosyanın incelenip kararın kaldırılmasına ve yeniden görülmek üzere dosyanın kararı veren mahkemeye gönderilmesine karar verdi. Kararda, kredi sözleşmesinin türünün tespit edilmeden davanın esasının incelenmesinin doğru olmadığı belirtildi. Bu nedenle göreve ilişkin dava şartının incelenmesi gerektiği vurgulandı. Kararda, Hukuk Muhakemeleri Kanunu (HMK) 114-(1)-c, HMK 1, HMK 115/2 ve HMK 353(1)-a maddelerine işaret edildi.
T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
12. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2022/2011
KARAR NO: 2022/1740
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 01/06/2022
NUMARASI: 2021/785 Esas - 2022/466 Karar
DAVA: Menfi Tespit
Davanın kabulüne ilişkin kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;
DAVA: Davacı vekili, "....Müvekkili ...'un 04.02.2021 tarihinde vefat eden ...'un eşi olduğunu ,müvekkil hakkında söz konusu haksız ve mesnetsiz olan İstanbul ...İcra Dairesi'nin ... Esas numaralı dosyasında icra takibi başlatıldığını,icra takibinden dolayı borçlu olmadığının tespitine ve başlatılan icra takibinin iptaline, müvekkilinin mirasın gerçek reddi işlemi yapması nedeniyle borçlu olmadığını apaçık belli olması nedeniyle İstanbul ... İcra Dairesi'nin ... esas numaralı dosyasında başlatılan takibin takdiren teminatsız olarak tedbiren durdurulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP: Davalı davaya cevap vermemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Mahkemece, İzmir 12. Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 2021/381 Esas ve 2021/833 Karar sayılı dosyasında davacı ...'un 04.02.2021 tarihinde vefat eden eşi ...'un mirasının gerçek reddine ilişkin karar verildiği ve kararın kesinleştiği, müteveffa ...'a ilişkin kredi sözleşmesinin gönderildiği, her ne kadar davalı (temlik alan) tarafça davacının murisi olan ...'un kredi borcundan kaynaklı olarak davacı aleyhine İstanbul ... İcra Müdürlüğü'nün ... Esas sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığı, davacının İzmir 12. Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 2021/381 Esas ve 2021/833 Karar sayılı dosyası ile müteveffa ...'un mirasını red ettiği ve verilen kararın kesinleştiği, bu sebeple davacının kredi borcundan dolayı sorumluluğunun bulunmadığı anlaşılmakla davanın kabulüne, davalının mirasın reddedildiğini başlangıçta bilmesinin mümkün olmaması nedeniyle davacının koşulları oluşmayan kötü niyet tazminatı talebinin reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ: Davalı vekili, İstanbul ...İcra Müdürlüğü'nün ... Esas sayılı dosyasında 28.01.2022 tarihinde icra takibinden feragat ile kapatıldığını, bu durumda söz konusu davanın konusuz kaldığını ve reddi gerektiğini, ilaveten ayrıca aleyhlerine masraf ve vekalet ücretine de hükmedilmemesi gerektiğini, hal böyle iken; davanın kabulüne karar verilerek davalı aleyhine yargı giderine hükmedilmesinin haksız olup dava konusuz kaldığından davanın reddi gerektiğini ve aleyhlerine masraf ve vekalet ücretine hükmedilmemesi gerektiği ileri sürerek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
GEREKÇE: Dava, icra takibi nedeniyle borçlu olmadığının tesbitine ilişkindir. Temlik eden ... Bank A.Ş. İle davacının murisi ... arasındaki sözleşmenin ihtiyaç kredisi sözleşmesi olduğu ve davalıya temlik edilen kredi borçlarına ait kat ihtarlarının ihtiyaç kredisi ve KMH hesabına ilişkin olduğu anlaşılmaktadır. 6100 sayılı HMK. 114-(1)-c) maddesi uyarınca; görev mahkemeye ilişkin olumlu dava şartıdır. HMK. 1 maddesi uyarınca; mahkemelerin görevi ancak kanunla düzenlenir. Göreve ilişkin kurallar kamu düzenindendir. Mahkeme tarafından dava şartlarının bulunup bulunmadığı, davanın her aşamasında re'sen araştırılır. Dava şartının bulunmaması halinde, HMK.'nın 115/2. maddesi uyarınca; davanın usulden reddine karar verilir. Mahkemece, taraflar arasındaki uyuşmazlığa konu kredi sözleşmesinin tüketici işlemi olup olmadığının incelenmediği anlaşılmaktadır. İcra takip dosyasındaki ödeme emrinde ise genel kredi sözleşmesi borcundan söz edilmektedir. İcra dosyasında takibe konu kredi borcu eğer banka tarafından gönderilen ihtiyaç kredisi sözleşmesine ilişkin ise tüketici işlemi söz konusu olacağından kararı veren asliye ticaret mahkemesi davaya bakmaya görevli olmayacaktır. Kredi sözleşmesinin türü belirlendikten sonra ticari kredi ise asliye ticaret mahkemesi görevli olacağından davanın esasının incelenmesi , tüketici kredisi ise tüketici mahkemesinin görevli olduğu gözönünde bulundurulmak suretiyle göreve ilişkin dava şartı incelenmelidir. Bu hususu tesbite yarayan araştırma mahkemece yapılmadan davanın esası hakkında hüküm verilmesi doğru görülmemiştir. Açıklanan nedenlerle,istinaf sebebi olarak gösterilmese de kamu düzenine ilişkin olması nedeniyle bu husus resen incelenmiş,diğer istinaf nedenleri incelenmeksizin davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile kararın kaldırılarak, göreve ilişkin dava şartı incelenmek üzere dosyanın kararı veren mahkemeye gönderilmesine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle: Davalı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜNE; İstanbul 3. Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 01/06/2022 Tarih 2021/785 Esas - 2022/466 Karar sayılı kararın HMK.'nın 353(1)a-3 gereği KALDIRILMASINA; "Davanın yeniden görülmek üzere dosyanın kararı veren mahkemeye gönderilmesine"Davalı tarafça yatırılan toplam 533,30-TL peşin istinaf karar harcının istek halinde kendisine iadesine, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda HMK 353(1)-a maddesi uyarınca kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi.08/12/2022