Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2022/7174 Esas 2022/7800 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :İş Mahkemesi

DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hâkimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti
Davacı vekili; müvekkilinin davalı işverenliğe ait beton santralinde kepçe operatörü olarak 26.06.2006-25.05.2009 ve 28.09.2011-11.02.2013 tarihleri arasında iki dönem çalıştığını, bu işyerinin önceleri davalının selefi olan ve gerçek kişilere ait ...nşaat Şirketi tarafından işletildiğini, 2008 yılı Mart ve Aralık döneminde müvekkilinin sigorta primlerinin bu Şirket tarafından yatırıldığını, hafta tatili kullandırılmasını talep edince işten çıkartıldığını ileri sürerek, kıdem ve ihbar tazminatları ile fazla çalışma, ulusal bayram ve genel tatil, hafta tatili ve yıllık izin ücreti alacaklarının davalıdan tahsilini istemiştir.

Davalı Cevabının Özeti
Davalı vekili, davacının kesintili olarak çalıştığını, ilk döneme ait çalışmaların davalı Şirkete ait başka bir işyeri olan ...nşaatta geçtiğini ve bu işyerinin kapatıldığını, davacının tazminatlarının ödendiğini, davacının iddialarının gerçeği yansıtmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.

Mahkeme Kararının Özeti
Mahkemece, toplanan delillere ve bilirkişi raporuna dayanılarak iş sözleşmesinin kıdem ve ihbar tazminatı ödenmesini gerektirmeyecek şekilde sona erdiğinin ispat yükünün davalı işverene ait olduğu ve davalı işverenin bunu ispatlayamadığı, bu nedenle davacının kıdem ve ihbar tazminatına hak kazandığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

Bozma ve Bozmadan Sonraki Yargılama Süreci
Kararın taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine Dairemizin 30.11.2017 tarihli ve 2015/17308 Esas, 2017/19447 Karar sayılı ilâmı ile davacının Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) hizmet cetvelinde 01.03.2008-04.12.2008 tarihleri arasında çalıştığı görünen... İnşaat Şirketi (1008647), ... Beton Sanayi Şirketi (...), ... Beton Şirketi (...) ile ... (...) isimli işyerlerinin ticaret sicil kaydı ve sigorta kayıtları getirtilmeden bu işyerleri ile davalı işveren arasında hukuki ve fiili irtibat olup olmadığı belirlenmeden ve aralarındaki hukuki ilişki açıklığa kavuşturulmadan yazılı şekilde sonuca gidilmesinin hatalı olduğu, davacının ücreti aylık net 1.300,00 TL kabul edilerek işçilik alacaklarının buna göre hesaplatılıp hüküm altına alınması gerektiği, davacının ihbar tazminatı talebinin reddine karar verilmesi gerektiği, davacının çalışmadığı kabul edilen 28.03.2008-04.12.2008 tarihleri arasındaki dönem için fazla çalışma, hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil ücretleri hesabı yapılmasının isabetsiz olduğu, bu alacakların yemek ücreti dâhil edilerek belirlenen giydirilmiş ücret üzerinden hesaplanmasının da hatalı olduğu, denetime elverişli olmayan bilirkişi raporuna itibar edilmesinin isabetsiz olduğu, dinî bayramlarda çalışılmadığı beyanı karşısında bu günler için de hesaplama yapılmasının taleple bağlılık kuralına aykırı olduğu, karar gerekçesinde yıllık izinlerin kullandırıldığının davalı tarafından kanıtlanamadığı açıklanmasına karşın yıllık izin ücreti hesabında üç günlük izni mahsup eden bilirkişi raporuna itibarla hüküm kurulmasının gerekçe ile hüküm çelişkisi oluşturduğu, aynı dönem için talep edilen bu alacaklara farklı oranlarda takdiri indirim uygulanmasının yerinde olmadığı, hükmedilen miktarların net mi yoksa brüt mü olduğunun ihbar tazminatı dışındaki alacaklar yönünden hükümde belirtilmemesinin infazda tereddüde yol açacağının düşünülmemesinin hatalı olduğu gerekçeleriyle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozma ilâmına uyularak yapılan yargılama sonunda bilirkişi raporundaki hesaplamaya itibar edilerek davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

Temyiz
Karar davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Gerekçe
1. Dosyadaki yazılara, kararın bozmaya uygun olmasına, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına ve bozma ile kesinleşen ve karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmamasına göre davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.

2. Taraflar arasında uyuşmazlık, davacının hizmet süresi noktasında toplanmaktadır.
İş hukukunda çalışma olgusunu ve hizmet süresini ispat yükü, bunu iddia eden işçiye düşer.
Çalışma olgusu her türlü delille kanıtlanabilir. Çalışmanın ispatı konusunda, SGK ve işyeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, işyeri iç yazışmaları, delil niteliğindedir. Özellikle iddia edilen çalışma döneminde SGK kayıtlarındaki işverenlerin araştırılması ve kayden görünen işverenlerle işçi arasında iş görme ediminin yerine getirilip getirilmediği, kaydın ne şekilde oluştuğu araştırılmalıdır.
İşçinin çalışma olgusunun tespitinde işyerinde veya komşu işyerlerinde çalışanların tanıklığı önemli olduğu gibi tanık olarak dinlenecek kişinin tanıklığına güveni etkileyebilecek bir durumun olup olmadığı da araştırılmalıdır. Tanıklar belirli bir dönem çalışmışlarsa ve başkaca delil yok ise beyanlarının belirtikleri dönemle sınırlandırılması gerekir.
Somut uyuşmazlıkta; bozma ilâmında 01.03.2008-04.12.2008 tarihleri arasındaki dönemde hizmet döküm cetvelinde sigorta bildiriminde bulunan dava dışı işverenler ile davalı arasında hukuki ve fiili irtibat olup olmadığının araştırılması gerektiği belirtilmiştir. Mahkemece bozma ilâmına uyularak yapılan yargılama sonunda, davalı ile dava dışı işverenler arasındaki hukuki ilişkinin ispatlanamadığı gerekçesiyle söz konusu çalışma dönemi hizmet süresinden dışlanarak davacının 29.06.2006-29.02.2008, 05.12.2008-25.05.2009 ve 28.09.2011-11.02.2013 tarihleri arasında çalıştığı kabul edilmiş ise de varılan bu sonuç dosya kapsamına uygun düşmemektedir.
Dosya kapsamındaki SGK ve ticaret sicil kayıtlarına göre davacının 07.03.2008-14.03.2008 tarihleri arasında ... Beton Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.’de, 06.09.2008-04.12.2008 tarihleri arasında da ... Beton Çakıl Ürünleri San. ve Tic. Ltd. Şti.’de çalıştığı anlaşılmış, ayrıca ... Beton Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.’nin eski unvanının ... Beton Çakıl Ürünleri San. ve Tic. Ltd. Şti. olduğu görülmüştür.
Davacı tarafından dosyaya sunulan ... 17. İş Mahkemesinin 2013/742 Esas, 2015/387 Karar sayılı kararı incelendiğinde, davalı işverene ait işyerinde 13.10.2018- 07.05.2012 tarihleri arasında çalıştığı ve işçilik alacaklarının ödenmediği iddiası ile bir başka işçi tarafından açılan dava sonucunda, davalı işveren ile dava dışı ... Beton Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. arasında işyeri devri ilişkisi bulunduğu tespit edilerek hüküm kurulduğu anlaşılmaktadır. Bu karara yönelik temyiz incelemesi sonucunda Dairemizin 12.12.2019 tarihli ve 2016/10335 Esas, 2019/22252 Karar sayılı kararında, işyeri devri ile hizmet süresi kabulü bozma kapsamı dışında bırakılarak sair sebeplerle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
Açıklanan bu maddi ve hukuki olgulara göre davacının 07.03.2008-14.03.2008 ve 06.09.2008-04.12.2008 tarihleri arasındaki çalışmalarından davalı işverenin sorumlu olduğu dikkate alınarak bu dönemler de hizmet süresine eklenmek suretiyle talep edilen alacakla hesaplanmalıdır. Eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.

Sonuç
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine, 15.06.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.