Esas No: 2022/7373
Karar No: 2022/7785
Karar Tarihi: 15.06.2022
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2022/7373 Esas 2022/7785 Karar Sayılı İlamı
Özet:
Davacı, sürücü operatörü olarak çalıştığı işyerinde sendikaya üye oldu ve kıdemine uygun kademe/derece tespiti yapılmadığı gerekçesiyle fark alacaklarının ödenmesini talep etti. İlk derece mahkemesi, derece/kademe talebini reddetti ancak fark alacaklarının ödenmesine karar verdi. İstinaf başvurusunda İlk derece mahkemesi kararının bozulması talebi reddedildi. Ancak temyiz incelemesi sonucunda kararın bozulmasına karar verildi ve yeniden yapılan yargılama sonucunda dava kabul edildi. Davalı tarafın temyiz başvurusunda bilirkişi raporunun hatalı olduğunu ileri sürerek kararın bozulmasını talep etti. Kararın eksik incelemeye dayalı olduğu ve hatalı bilirkişi tespitine dayalı olduğu gerekçesiyle tekrar bozulmasına karar verildi.
İlgili Hukuk Maddeleri:
- 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 371 inci maddesi ile 369 uncu maddesinin birinci fıkrası
- 4857 sayılı İş Kanunu'nun ilgili hükümleri.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece ... Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı Kurumda sürücü operatörü (şoför) olarak çalışmaya başladığını ve 05.01.2011 tarihinde sendikaya üye olduğunu, bilahare 01.03.2011 yürürlük tarihli toplu iş sözleşmesi doğrultusunda intibakları yapılırken ilk işe girişi ile sendikaya üye olduğu tarih arasındaki kıdemi dikkate alınmadan derece ve kademesinin belirlendiğini iddia ederek kıdemine uygun kademe derece tespitiyle bir kısım fark alacaklarının ödenmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının sendika değişikliği ve toplu iş sözleşmesinden kaynaklanan intibakları işe giriş tarihinden itibaren yapıldığından herhangi bir hak ve alacağının bulunmadığını ve zamanaşımı def'inde bulunduklarını savunarak davanın reddini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 14.06.2019 tarihli ve 2016/340 Esas, 2019/226 Karar sayılı kararıyla davacının derece kademeye yönelik tespit talebinin reddine, fark alacaklarının kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
... Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesinin 17.06.2020 tarihli ve2019/3535 Esas, 2020/853 Karar sayılı kararıyla İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu gerekçesiyle istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1.Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 12.01.2021 tarihli ve 2020/5745 Esas, 2021/377 Karar sayılı ilâmı ile yeniden denetime elverişli bilirkişi raporu alınıp, kademe derece tespitinin yapılarak fark alacaklarının belirlenmesi gerektiği gerekçesiyle kararın bozulmasına karar verilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile dosya kapsamına ve denetime uygun 01.03.2022 tarihli bilirkişi ek raporu esas alınarak dava tarihi itibarıyla davacının derece/kademesinin 10/29 olarak tespitine karar vermek gerektiği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde; hükme esas alınan bilirkişi raporunda yer alan tespitlerin hatalı olduğunu, davacının işe giriş tarihi itibariyle Ek 1/B cetveli uygulanması gerektiğini, bu konuda kesinleşmiş mahkeme kararının bulunduğunu ileri sürerek kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık, davacının kademe derece tespitinin doğru yapılıp yapılmadığı ve buna bağlı olarak fark alacaklarının bulunup bulunmadığına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 371 inci maddesi ile 369 uncu maddesinin birinci fıkrası, 4857 sayılı İş Kanunu'nun ilgili hükümleri.
3. Değerlendirme
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalı vekilinin aşağıdaki paragrafların kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Davalı işyerinde uygulanan toplu iş sözleşmesi hükümlerine göre kural olarak her iki yıl için bir derecenin, her bir yıl için de bir kademenin verileceği, ayrıca personelin çalıştığı pozisyona göre başlayacağı ve en son yükselebileceği derecenin alt ve üst sınırı belirlenmiştir. Yine burada çalışanların işe giriş tarihlerine göre iki farklı ücret skalasının da (Ek 1/A ve 1/B cetvelleri) düzenlendiği görülmüştür.
3. Dava tarihi itibarıyla davalı işyerinde uygulanan toplu iş sözleşmesindeki pozisyon cetveline göre sürücü operatörü (şoför) pozisyonundaki personelin alt ve üst derece sınırı 4/15 olarak belirlenmiştir. Her ne kadar işçinin pozisyonuna göre derece için alt ve üst sınır belirlenmiş ise de kademe için böyle bir sınırlama düzenlenmemiştir. Buna karşın hükme esas alınan bilirkişi raporunda derece için belirlenen 15 (on beş) üst sınırının kademenin alt sınırı gibi değerlendirilip her yıl için belirlenen toplam kademe süresinin ilavesi suretiyle kademe tespitinin yapılması hatalı olmuştur.
4. Ayrıca, fark alacakların hesabında toplu iş sözleşmesinde işe giriş tarihlerine göre belirlenen ücret skalasının dikkate alınıp alınmadığı yönünden karar ve dayanağı hesap raporu da denetime açık değildir. Dolayısıyla bu yönüyle karar eksik incelemeye dayalı olup gerekçesizdir. Belirtilen sebeplerle eksik incelemeye ve hatalı bilirkişi tespitine dayalı olarak yazılı şekilde verilen kararın tekrar bozulması gerekmiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,
Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
15.06.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.