15. Hukuk Dairesi 2015/6005 E. , 2016/1215 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Asliye Hukuk Mahkemesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün duruşmalı olarak temyizen tetkiki davalılar vekili tarafından istenmiş olmakla duruşma için tayin edilen günde davacı vekili Avukat .. ile davalılar vekili Avukat ... geldi. Temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan taraflar avukatları dinlendikten sonra eksiklik nedeniyle mahalline iade edilen dosya ikmâl edilerek gelmiş olmakla dosyadaki kağıtlar okundu işin gereği konuşulup düşünüldü:
- K A R A R -
Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan imalât bedeli alacağının tahsili istemine ilişkin olup, mahkemece davanın kabulüne dair verilen karar, davalılar vekilince temyiz edilmiştir.
Davacı yüklenici, yeğeni olan davalılar ile sözlü olarak yaptığı anlaşma uyarınca davalılara ait .. nolu parselde inşa ettiği konutun bedelinin ödenmediği iddiası ile fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 100.000,00 TL"nin tahsilini talep etmiş, davalılar davanın reddini savunmuş, mahkemece davacının fazlaya dair hakları saklı tutularak taleple bağlı kalınıp 100.000,00 TL"nin davalılardan tahsiline karar verilmiştir.
Yanlar arasında yazılı bir eser sözleşmesi bulunmamakta ise de; sözlü eser sözleşmesi ilişkişinin kurulduğu ve davacı yüklenicinin, 2006 yılında davalı iş sahiplerine ait villa tipi konutun imalâtını gerçekleştirdiği hususları ihtilafsızdır. Uyuşmazlık yapılan imalâtın yasal hale getirilip getirilemeyeceği ve davacı yüklenicinin iş bedelini talep edip edemeyeceği noktasındadır.
3194 sayılı İmar Yasası"nın 21. maddesi hükmü uyarınca, 26. maddesinde gösterilen istisnalar dışında, bütün yapılar için belediye veya valiliklerden yapı ruhsatı alınması zorunludur. Yapı ruhsatı ise, ancak projelerine, imar plânı ve yönetmeliğine göre resim ve hesapları incelenerek verilir. Ruhsatsız veya ruhsat ve eklerine aykırı olarak inşa edilen yapılarda ruhsata aykırılık giderilemiyorsa, 3194 sayılı Yasa"nın 32. maddesi hükmü gereğince, ilgili belediye veya valilikçe inşaat derhal durdurulur ve yasal hale getirilmesi olanaksız ise veya ruhsat veya eklerine ya da imar mevzuatına aykırılık öncelikle yüklenici tarafından giderilemiyorsa bu hali ile yapılan yapının yıktırılmasına karar verilir ve anılan Yasa"nın 42. maddesi hükmü gereğince de yapı sahibine ve yükleniciye yaptırım uygulanır. İmar Kanunu"ndaki bu düzenlemeler kamu düzenine ilişkin olup, mahkemece yargılamanın her aşamasında re"sen gözetilmelidir. Emredici hukuk kurallarını içeren 3194 sayılı İmar Yasası hükümlerine aykırı ve onaylı projeye dayanmadan yapılan iş ve imalâtlarla ilgili olarak gerçekleşen imalât bedelinin talep ve dava edilmesi, imara aykırılığın ve dolayısıyla yasaları tanımazlığın meşrulaştırılması anlamına geleceğinden kabul edilemez. Başka bir anlatımla, mahkemeler yasaya aykırı durumların kabulüne ve devamına yardımcı olacak kararlar veremezler.
Mahkemece mahallinde yapılan keşif sonucu düzenlenen bilirkişi raporlarına, tarafların dinlettiği tanıkların beyanlarına göre davanın kabulüne karar verilmiş ise de, yapılan araştırma ve inceleme hüküm tesisine elverişli değildir. Zira mahkemece davacı yüklenicinin iş bedelini isteyebilmesi için gerçekleştirdiği imalatın yasal hale getirilip getirilemeyeceği; başka bir deyişle inşa edilen yapıya bu haliyle ruhsat alınıp alınamayacağı konusunda araştırma yapılmamıştır. Öte yandan kabule göre de hükme esas alınan ....tarihli asıl ve ... günlü ek raporu hazırlayan bilirkişi heyetinin saptadığı inşaat bedelinden hangi yıla göre yapılan hesaplamaya itibar edildiği de açıklanmamıştır. Bu haliyle verilen karar doğru olmadığından bozulması gerekmiştir.
Bu durumda mahkemece yapılacak iş; öncelikle belediye imar işlem dosyası temin edilerek hükme esas alınan raporu hazırlayan bilirkişi kurulundan alınacak ek rapor ile yapılan inşaatın ruhsata bağlanıp bağlanamayacağının, diğer bir ifadeyle yasal hale getirilip getirilemeyeceğinin tespit edilmesi, yasal hale getirilemeyecek durumda ise imar mevzuatına aykırı imalâtın yıkılması gerektiğinden ekonomik değerinden söz edilemeyeceği ve yüklenicinin iş bedeli isteyemeyeceği gözetilerek davanın reddine karar vermek; aksi halde davacı yükleniciye makul bir süre vererek inşaatın yasal hale getirilmesini sağlamak ve işin yapıldığı 2006 yılı fiyatlarıyla hesaplanan alacağı hüküm altına almaktan ibarettir.
Açıklanan bu nedenlerle kararın bozulması uygun bulunmuştur.
SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle davalıların temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün temyiz eden davalılar yararına BOZULMASINA, 1.100,00 TL duruşma vekâlet ücretinin davacıdan alınarak Yargıtay"daki duruşmada vekille temsil olunan davalılara verilmesine, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davalılara geri verilmesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 24.02.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.