10. Hukuk Dairesi 2012/24453 E. , 2013/2862 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi :İş Mahkemesi
Dava, ... ... sigortasına giriş tarihinin, Türkiye’de sigorta başlangıcı olarak tespiti istemine ilişkindir.
Mahkeme, ilamında belirtildiği şekilde isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalı Kurum avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
14.12.2011 tarihinden itibaren 5510 sayılı Yasanın 4/I-a madde kapsamında sigortalı olan davacı, borçlanma talebi üzerine ...’da geçen 15.06.1983-12.06.1986 tarihleri arası yurt dışı süresine ilişkin olarak 1.078 gün üzerinden borçlanma bedeli tahakkuku yapıldığını, ancak borçlanma bedelinin ödemesi halinde, sigorta başlangıcının 3201 sayılı Yasanın 5.maddesine göre belirleneceğinin bildirilmiş olması nedeniyle; ... ... sigortasına giriş tarihinin, Türkiye’de sigorta başlangıcı olarak tespit edilmesini istemiştir.
Mahkemece, yurt dışı borçlanma istemine ilişkin borçlanma belgeleri getirtilmeksizin, ayrıca yurtdışı çalışmaların tasfiye durumu araştırılmaksızın, ... ... sigortasına giriş tarihi olduğundan bahisle 15.06.1983 tarihinin, Türkiye’de sigorta başlangıcı olarak tespitine karar verilmiştir.
Mahkemenin, henüz yapılmış bir borçlanma işlemi bulunmaksızın, giderek borçlanma belgeleri ve ... sigortasına girişi gösterir ... sigortalılık cetveli getirtilmeden, ayrıca yurtdışı çalışmaların tasfiye edilip edilmediği usulünce araştırılmadan, sigorta başlangıcına ilişkin kabulü, eksik inceleme ve araştırmaya dayalıdır.
Türkiye Cumhuriyeti ile ... Federal Cumhuriyeti arasında aktedilen Sosyal Güvenlik Sözleşmesinin, konuya ilişkin 29.maddesinin 4.bent hükmü, bir kimsenin ... sigortasına girmeden önce, ... ... sigortasına girmiş bulunması halinde, ... sigortasına giriş tarihinin, ... sigortasına giriş tarihi olarak kabul edileceğini öngörmüştür. Ancak anılan sözleşme hükmünün uygulanabilmesi, ... ... sigortasına giriş tarihini içerecek şekilde yurt dışı borçlanmasının usulünce yapılması halinde mümkündür.
Diğer taraftan, dava dosyası içerisinde yer alan ve davacı tarafından ibraz edilen 30.03.2012 tarihli tercümeli ... Mercii yazısı ile, eki aynı tarihli tercümesiz sigorta durumunu gösterir belgede; davacının, ... primlerini 12.03.1988 tarihli kararla iade alarak yurt dışı çalışmalarını tasfiye ettiği de belirtilmektedir.
Prim iadesi suretiyle tasfiye edilen yurt dışı hizmetlerindeki anılan tasfiye edilme hali, söz konusu yurt dışı sürelerinin, 3201 sayılı Yasa uyarınca borçlandırılarak, sigortalının sosyal güvenliği bakımından değerlendirilmesinde, aksine bir düzenleme bulunmadığından engel değildir. Ancak tasfiye edilen yurt dışı hizmetlerin, sigortalılık başlangıcında esas alınabilmesi mümkün de bulunmamaktadır.
Çünkü, Türkiye Cumhuriyeti ile ... Federal Cumhuriyeti arasında aktedilen Sosyal Güvenlik Sözleşmesinin, konuya ilişkin 29.maddesinin 4.bent hükmü, bir kimsenin ... sigortasına girmeden önce, ... ... sigortasına girmiş bulunması halinde, ... sigortasına giriş tarihinin, ... sigortasına giriş tarihi olarak kabul edileceğini belirtmekle birlikte, anılan hükmün uygulanabilirliği, her iki ülke mevzuatına göre dikkate alınabilecek bir sigortalılık süresinin bulunması halinde mümkündür.
Sigortalı hizmetlerin tasfiye edilmesi halinde, tasfiyeye uğramış hizmetlerin sosyal sigorta hukuku açısından geçerliliğini yitirmiş sayılması ve artık her iki ülke mevzuatına göre nazara alınabilecek bir sigortalılık süresi kalmayacağından, Türkiye Cumhuriyeti ile ... Federal Cumhuriyeti arasında aktedilen Sosyal Güvenlik Sözleşmesinin, konuya ilişkin 29.maddesinin 4.bent hükmü uyarınca, ... sigortasına giriş tarihinin, Türkiye’de sigorta başlangıcı olarak sayılması mümkün olmayacaktır. Kuşkusuz bu halde sigorta başlangıcı, 3201 sayılı Yasanın 5.madde hükmü çerçevesinde belirlenmesi gerekecektir.
Şu halde yapılması gereken iş; yukarıdaki açıklamalar çerçevesinde, öncelikle, davacıya ait yurt dışı sürelerinin 3201 sayılı Yasa uyarınca borçlanılmasına dair tüm borçlanma belgeleri(özellikle, yurt dışı sigortalılık sürelerini ve ... sigortasına giriş tarihini gösterir sigortalılık cetveli v.s ) davalı Kurum’dan celbedilmeli, 3201 sayılı Yasa kapsamında borçlanmaya konu yapılan ve ... sigortasına giriş tarihini de kapsayan yurt dışı hizmetlerin, tasfiye edilip edilmediği usulünce yapılacak araştırmayla belirlenmeli; anılan eksikliklerin giderilmesi sonrasında, ...-... sosyal güvenlik sözleşmesinin sigorta başlangıcına dair sözleşme hükmünün uygulanmasını gerektirecek nitelikte ... sigortasına girişinin bulunması halinde, davacı tarafa yöntemine uygun şekilde verilecek mehille, ...
... sigortasına giriş tarihini de içerecek şekilde 3201 sayılı Yasa kapsamındaki yurt dışı borçlanmasının usulünce yapılması sağlanmalı ve varılacak sonucuna göre karar verilmelidir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular dikkate alınmaksızın, eksik araştırma ve inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurumun bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 21.02.2013 gününde oy birliğiyle karar verildi.