Esas No: 2022/7360
Karar No: 2022/8115
Karar Tarihi: 22.06.2022
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2022/7360 Esas 2022/8115 Karar Sayılı İlamı
9. Hukuk Dairesi 2022/7360 E. , 2022/8115 K."İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... 24. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
İLK DERECE
MAHKEMESİ : ... 12. İş Mahkemesi
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı taraf vekilleri tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı ...'ne ait havalimanında güvenlik görevlisi olarak çalıştığını, müvekkilinin asıl işvereninin davalı Devlet Hava Meydanları İşletmesi olduğunu, davalılar tarafından fazla çalışma ücreti ödendiği iddiası ile 2012 yılı içinde peyder pey toplam 2.450,00 TL civarında müvekkilinin ücretinden kesinti yapıldığını, müvekkilinin yazılı izni alınmadan ücretinden geçmişe dönük kesinti yapılmasının 4857 sayılı İş Kanunu'nun (4857 sayılı Kanun) 22 nci ve 62 nci maddelerine açıkca aykırı olduğunu, müvekkilinin ücretinin asgari ücretin iki katı olarak ödendiğini; ancak 01.01.2012 tarihinden sonra kanuna aykırı olarak düşürülüp asgari ücretin 1,5 katı üzerinden hesaplanarak ödenmeye başlandığını, davacının günde 7,5 saati aşan gece çalışmaları için fazla çalışma ücretinin ödenmesi gerektiğini, dinî ve millî bayramlar ile tüm genel tatil günlerinde vardiyaya denk geldiğinde çalıştığını, karşılığının ödenmediğini ileri sürerek, ücret, fazla çalışma ve ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının davalılardan tahsilini istemiştir.
II. CEVAP
1.Davalı ... vekili cevap dilekçesinde; personele fazladan ödeme yapıldığı yönünde düzenlenen müfettiş raporu gereğince ücret kesintilerinin yapıldığını, ücretlerin kanuna aykırı bir şekilde düşürülmediğini, kanun ve mevzuat ile belirlenen tüm hak ve alacaklar bakımından sorumluluğun yüklenici firmaya ait olduğunu, müvekkilinin işçilik alacaklarından sorumlu tutulmasının mümkün bulunmadığını, Postalar Halinde Çalışma Yönetmeliği'ndeki istisnalara göre işçilerin gece postalarında 7,5 saatlik çalışma süresinin aşılmasının ve fazla çalışma yapılmasının mümkün olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
2. Davalı ...Ş. vekili cevap dilekçesinde; davacının diğer davalı nezdinde görev yaptığını, diğer davalı ile müvekkili arasında alt işveren asıl işveren ilişkisinin bulunmadığını, müvekkilinin ihale usulü iş aldığını ve davaya konu alacaklardan sorumluluğunun bulunmadığını, 4857 sayılı Kanun'un 69 uncu maddesine eklenen düzenleme gereğince yazılı onayının alınması şartı ile davacıya 7,5 saatin üzerinde gece çalışması yaptırılabileceğini ve davacının yapmış olduğu gece çalışmasının ödenen ücretin içine dâhil olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
... 12. İş Mahkemesinin 15.10.2018 tarihli ve 2016/669 Esas, 2018/459 Karar sayılı kararıyla toplanan kanıtlara ve aldırılan bilirkişi raporuna dayanılarak davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 01.04.2021 tarihli ve 2018/4985 Esas, 2021/645 Karar sayılı kararı ile İlk Derece Mahkemesinin kararını ortadan kaldırarak esas hakkında yeniden hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılardan ... vekilinin temyiz yoluna başvurması üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince 24.05.2021 tarihli ek kararla davalı ... vekilinin temyiz talebinin kesinlik nedeniyle reddine karar verilmiştir. Bölge Adliye Mahkemesi ek kararı davalı ... vekilince temyiz edilmiştir.
2. Dairemizin 30.06.2021 tarihli ve 2021/6899 Esas, 2021/11113 Karar sayılı ilâmı ile Bölge Adliye Mahkemesinin 24.05.2021 tarihli ek kararı ortadan kaldırılarak;
"...
Somut uyuşmazlıkta, işçi ile alt işveren şirket arasında düzenlenen 01/01/2014 - 31/12/2014 ve 01/01/2015 - 31/12/2016 dönemlerine ilişkin iş sözleşmelerinde davacının ücretinin yazılı olduğu, buna göre davacının bu tarihten sonrası yönünden aylık ücretine ilişkin bu değişikliği yazılı olarak kabul ettiği anlaşılmaktadır. Saptanan bu durum karşısında, yukarıda açıklanan maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulduğunda, ücret farkı alacağı talebinin 01/01/2014 tarihinden öncesi için kabul edilmesi ve bu tarihten sonraki dönem için reddi gerekirken tüm dönem için kabulüne karar verilmesi isabetsizdir.
... hükme esas alınan bilirkişi raporunda fazla mesai ile ulusal bayram ve genel tatil ücreti davacı iddiasına göre olması gereken ücret üzerinden hesaplanmıştır.
Söz konusu alacak taleplerinin hesabında ait olduğu dönem ücret bordrosundaki ücretin dikkate alınarak hüküm kurulmaması da hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir. " şeklinde karar bozularak dosya kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile bozma ilâmına uyularak 01.01.2014 tarihine kadar olan dönem yönünden ücret farkı alacağı talebi kabul edilmiş, fazla çalışma ve ulusal bayram ve genel tatil ücretleri bakımından bozma ilâmı doğrultusunda 01.01.2014 tarihine kadar ödenmesi gereken ücret, bu tarihten sonra ise bordrolarda yazılı fiili ücrete göre yeniden yapılan hesaplamaya uygun şekilde hüküm kurularak davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davacı vekili temyiz dilekçesinde; kararın Bölge Adliye Mahkemesince kesin olarak verildiğini, müvekkilinin hâlen işyerinde çalışıyor olması gerekçe gösterilerek kesin kararın bozularak temyiz incelemesi yapılmasının kabul edilemez olduğunu, müvekkiline imzalatılan sözleşmelerin sonradan imzalandığının sabit olduğunu ve geçersiz olduğunu, emsal dosyalarda sözleşmelerin geçersiz olduğunun kabul edildiğini, Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin 2018 yılına ait kararında da iş sözleşmesinin matbu, boş kısımlarının olması ve bunların sonradan doldurulması, sözleşmelerin sonradan imzalanması hususları dikkate alınarak sözleşmelere itibar edilmeyeceğinin kabul edildiği ni ileri sürerek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasını talep etmiştir.
2. Davalı ... vekili temyiz dilekçesinde; müvekkili İdarenin her ihale döneminde yeniden hazırlanan idari, teknik ve hizmet işleri genel şartnamelerine göre ihaleye çıkarak yapılan ihale sonucunda ihaleyi üstlenen yüklenici şirket ile sözleşme imzaladığını ve imzalanan sözleşmelerinin şartları bakımından farklı olmasının normal olduğunu, ücretin yüklenici şirket tarafından ödenmesi nedeniyle müvekkilinin sorumluluğunun olmadığını, fazla çalışma alacağının imzalı ücret bordrolarından ödendiği anlaşılıyorsa işçi tarafından gerçekte daha fazla çalıştığının ileri sürülmesinin mümkün olmadığını, davacının fazla çalışmalarının sözleşmeye göre ücrete dâhil olduğunu, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışma olmadığını, çalışma olduğunda ise ücretlerinin ödendiğini ileri sürerek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasını talep etmiştir.
3. Davalı Şirket vekili temyiz dilekçesinde; davacının herhangi bir ihtirazı kayıt koymaksızın sözleşmeleri imzaladığını; bu nedenle ücret farkına hükmedilmesinin hatalı olduğunu, davacının fazla çalışma için muvafakat verdiğini, üç vardiya şeklinde çalışma yaptığını, fazla çalışmalarının ücretinin içinde olduğunun kararlaştırıldığını, davacının fazla çalışma alacağının reddi gerektiğini, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışma olmadığını, çalışma olduğunda ise ücretlerinin ödendiğini ileri sürerek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriği, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık, davacı işçinin ücret farkı ile fazla çalışma ve ulusal bayram ve genel tatil ücret alacaklarının doğru hesaplanıp hesaplanmadığına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 371 inci maddesi ile 369 uncu maddesinin birinci fıkrası, 4857 sayılı İş Kanunu'nun ilgili hükümleri.
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesi ile 369 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozma ile kesinleşen ve karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesinin hukukça mümkün olmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Taraf vekillerinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderlerinin temyiz edenlerden davalılara yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
22.06.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.