Mahkemesi :Asliye Hukuk Mahkemesi (Tic.Mah.Sıf.)

Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki taraf vekillerince istenmiş ve temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşılmış, eksiklik nedeniyle mahalline iade edilen dosya ikmâl edilerek gelmiş olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:

- K A R A R -

Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan bakiye iş bedelinin tahsili istemine ilişkin olup, mahkemece davanın kısmen kabulüne dair verilen karar, taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davacı yüklenici şirket vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir.
2-Davacı vekilinin diğer temyiz itirazlarının incelenmesinde;
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 282. maddesi uyarınca mahkeme, takdiri bir delil olan bilirkişi görüşlerini diğer delillerle birlikte serbestçe değerlendirir. Bilirkişi raporlarında görülen eksiklik ya da belirsizliğin tamamlanması veya giderilmesi görevi de, aynı Kanun"un 281/2. maddesi uyarınca mahkemeye aittir. Bu halde, mahkemece re"sen veya tarafların talebi üzerine, Kanun"un 281/3. maddesi uyarınca, ilk raporu veren bilirkişilerden ek rapor alınabileceği gibi yeni bir bilirkişiler kurulu da oluşturulabilir. Nitekim, mahkemece bilirkişi raporunun denetimine imkân tanınması amacıyla Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 279/2. maddesi hükmünce raporda, bilirkişi raporunda inceleme konusu yapılan maddi vakıalar ile varılan sonuçların gerekçelerine yer verilmesi zorunluluğu bulunduğu ifade edilmiştir.
Somut olayda, dava açılmadan her iki taraf ayrı ayrı mahallinde yapılan imalâtların tespitini talep etmiş, bu tespit dosyalarında alınan bilirkişi raporlarında gerek imalatın metrajı gerekse birim fiyatları konusunda fahiş farklar ortaya çıkmıştır. Yargılama sırasında alınan kök ve ek bilirkişi raporlarında da, temelde yeni bir hesaplama şekli benimsenmeksizin 13.03.2013 tarihli tespit bilirkişi raporu doğrultusunda davacı şirketin yaptığı imalâtın toplam bedeli 61.893,49 TL olarak belirlenmiş, mahkemece bu bedel hüküm altına alınmıştır.
Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi ek raporunda yapılan imalâtın fotoğraflardan yararlanılarak belirlendiği ifade edilmiştir. Ancak, rapora esas alınan bu fotoğrafların ne zaman çekildiği sabit değildir. Davalı taraf, fotoğrafların ....tarihine ilişkin olduğunu ileri sürerken, davacı bu fotoğrafların bu tarihten daha öncesinde çekilmiş fotoğraflar olduğunu savunmaktadır. Davacı yüklenici işi bırakmış ya da bıraktırılmıştır. Ancak, işin her iki durumda da tamamlanmadığı sabittir. İhtilâf, işin yapımının bırakıldığı tarihin davalının savunmasında olduğu gibi ... günü mü yoksa davacının dava dilekçesinde kabul ettiği 03.01.2013 günü mü olduğu noktasındadır. Fesih tarihi itibariyle imalâtın seviyesini gösteren bir tutanak ya da bir tespit bulunmamaktadır.
Davacı yüklenici ... tarihi itibariyle işi bıraktığını kabul ettiğine göre, bu tarihe kadar yapmış olduğu imalâtın miktarını da ispatlaması gerekir. Davacı, yaptığı işin miktarını ispat noktasında tanık beyanlarına başvurmuş ve özellikle tanıklardan .. .... yapılan imâlatın seviyesini gösterebilecek beyanlarda bulunmuştur. Diğer taraftan, davalı tarafça dosyaya ibraz edilen fotoğrafların ... tarihi itibariyle çekilmiş olduğu ileri sürüldüğünden, bu fotoğraflarda yer alan imâlatların da bir bütün hâlinde davacı yüklenici tarafından gerçekleştirildiğinin kabulü zorunludur. Mahkemece, tanık beyanları ve az önce verilen kural dahilinde dosyaya davalı tarafça ibraz edilen fotoğraflar esas alınmak suretiyle yüklenicinin gerçekleştirdiği imâlatın toplam miktarının bulunması ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 281. maddesi uyarınca raporlar arasında oluşan çelişkinin giderilmesi amacıyla inşaat mühendislerinden oluşan üç kişilik yeni bir kuruldan rapor alınarak gerçekleştirilen imalatın metrajının ortaya çıkarılması ve yüklenicinin proje bedelleri hak edip etmediği konusunda gerekirse idare ile yazışmalar da yapılarak bir sonuca ulaşılması gerekirken, eksik inceleme ile sonuca varılması yerinde değildir.
3-Davalının temyiz itirazının incelenmesine gelince;
Yargılama sırasında davalı tarafça davacının yapmış olduğu imâlatlara karşılık ödemeler yapıldığı savunularak, buna ilişkin banka dekontlarının dosyaya sunulduğu anlaşılmaktadır. Ödeme, bir savunma aracı olarak def’i değil, itiraz niteliğinde olduğundan, ilgilisince yargılamanın her aşamasında ileri sürülmesi mümkün olup, mahkemece ödemelerin sıhhati araştırılarak, belirlenecek iş bedelinden mahsup yapılması yerine bu konuda hiçbir inceleme ve değerlendirme yapılmaksızın karar verilmiş olması doğru görülmemiştir.
Mahkemece yapılacak iş; yeniden konusunda uzman bir bilirkişiler kurulu oluşturularak, alınan raporlar arasında oluşan çelişkilerin giderilmesi, özellikle tanık beyanlarına göre yüklenici tarafından yapılan imâlatın metrajının bulunması ve bunun bedelinin işin yapıldığı yıl mahalli piyasa rayiçlerine göre tespiti ve bulunan bedelden ispatlanan ödemelerin mahsubu ile sonucuna göre bir karar verilmesinden ibarettir.
SONUÇ: Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle davacı yüklenici şirket vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, 2. bent uyarınca davacının, 3. bent uyarınca davalının temyiz itirazlarının kabulüyle hükmün 2. bent uyarınca davacı yüklenici, 3. bent uyarınca davalı iş sahibi şirket yararına BOZULMASINA, ödedikleri temyiz peşin harçlarının istek halinde temyiz eden taraflara geri verilmesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 22.02.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.