Mahkemesi :Asliye Hukuk Mahkemesi
.
Yukarıda tarih ve numarası yazılı hüküm asıl dosya davalısı...Şti. ile asıl dosya davalısı.... Şti. ve asıl ve birleşen dosya davacısı ... ile birleşen dosya davalısı ... vekillerince temyiz edilmiş, birleşen dosya davalısı ... vekili tarafından duruşma istenmiş olmakla duruşma için tayin edilen günde asıl ve birleşen dosya davacısı vekili Avukat ... ile asıl dosya davalısı .... Mim. Müh. Şti. vekili Avukat ... ve birleşen dosya davalısı ... vekili Avukat ... ile birleşen dosya davalısı ... vekili Avukat ... geldi. Diğer davalılar ve vekilleri gelmedi. Temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan taraflar avukatları dinlendikten sonra eksiklik nedeniyle mahalline iade edilen dosya ikmâl edilerek gelmiş olmakla dosyadaki kağıtlar okundu işin gereği konuşulup düşünüldü:

- K A R A R -

Asıl dava, eser sözleşmesinden kaynaklanmış olup, yaklaşık maliyetin hazırlanmasında abartılı metrajlar ve afaki imalâtlara yer verilmesi, tadilat ve onarımların bir kısmı az miktarda yapılmış, bir kısmı hiç yapılmamış olmasına rağmen tamamı yapılmış gibi gösterilerek fazla ödeme yapılmak suretiyle idarenin zarara uğratılması nedenleriyle idarenin uğradığı zararın ve haksız tahsil edilen iş bedelinin, yüklenici şirket ile yaklaşık maliyeti
hazırlayan müşavir şirketten tahsili, birleşen dosyada ise, kontrol görevini ihmal ederek fazla ödeme yapılmasına neden olan idare elemanlarından tazmini istemlerine ilişkin olup; mahkemece asıl ve birleşen davada davanın kısmen kabulüne dair verilen karar, asıl ve birleşen dosyada davacı iş sahibi idare, asıl dosyada davalılar müşavir ve yüklenici şirketler ile birleşen dosyada davalı ... vekillerince temyiz edilmiştir.
Mülkiyeti davacı idareye ait olan ve...da bulunan..."nin bir kısım onarım işlerine ilişkin projenin.......Kurulu"nun 15.09.2005 tarih ve 27/814 sayılı kararıyla onaylandıktan sonra...Bölge Müdürlüğü"nün yaptığı görevlendirme sonucu müşavir şirket tarafından belirlenen yaklaşık maliyetin idare tarafından onaylanması sonucu çıkılan ihalede iş, davalı yüklenici ....... Ltd. Şti."ye verilerek 04.09.2006 tarihli sözleşme imzalanmış, yer teslimi yapılarak yüklenici tarafından işe başlanmıştır. Sözleşmenin 6. maddesine göre, sözleşme "Anahtar teslimi götürü bedel" esaslı olup, iş bedeli de 396.880,06 TL"dir. Sözleşmenin 7. maddesine göre, KDV"nin sözleşme bedeline dâhil olmayıp iş sahibi tarafından yükleniciye ayrıca ödeneceği kabul edilmiştir.
Yükleniciye üç hakediş nedeniyle ödemeler yapılmış, bir kısım ödeme emanete alınmış, ancak başlatılan soruşturma nedeniyle geçici kabul, kesin hesap ve kesin kabul işlemleri yapılmamıştır.
Davalı yüklenici ve müşavir şirket ile idare elemanlarına karşı ileri sürülen iddialar ve talep edilen zararların cinslerine göre davada çözümü gereken husus, ihale evrakları arasında bulunan yaklaşık maliyet cetveli ile ihale dokümanlarındaki fiyatların gerçek piyasa fiyatlarına uygun düşüp düşmediği, mahal listesinin koruma değerlendirme ön izin komisyonunun kararına aykırı hazırlanıp hazırlanmadığı ve kabul edilemeyecek derecede fazla ihale bedeli belirlenip sözleşme yapılıp yapılmadığı ile yüklenici tarafından gerçekleştirilen imalâtlara göre hak ettiğinden fazla ödeme yapılıp yapılmadığından ibarettir. Davalı yüklenici, gerçekleştirdiği imalâttan fazla yapılan ödemelerden her halükârda sorumlu ise de, ihale evraklarının hazırlanması, yaklaşık birim fiyatlarının belirlenmesi, mahal listesi ve fiyatların koruma değerlendirme ön izin komisyonunun kararı ve işin niteliğine aykırı olarak belirlenmesi ve fiyatın fahiş olarak tespitinde katkısı olduğu ispat edilemediği sürece bu sebeple yapılan fazla ödemelerden sorumlu değildir.
Diğer yandan davacı idare, yaklaşık maliyet cetveli ile ihale dokümanlarındaki fiyatların piyasa fiyatlarının üzerinde tespit edildiği, mahal listesinin abartılı olarak düzenlendiği ve hayali imalâtlara yer verildiğini ileri sürdüğünden, yaklaşık maliyet cetveli ve ihale dokümanlarındaki fiyatların belirlenmesinde görevli idare elemanları fiyatlar ve imalâtların yüksek belirlenmesi ile fazla ödeme yapılmasında kusurlu olduklarının saptanması halinde bu sebeple oluşan idare zararından, kontrol görevi olup bu görevi ihmal ederek fazla ödeme yapılmasına neden olan idare elemanları da haksız fiil hükümlerine göre kusurlarıyla oluşan fazla ödemeden kaynaklı idare zararından sorumludurlar.
Dosya kapsamından geçici kabul, kesin kabul ve kesin hesap işlemlerinin yapılmadığı anlaşılmakta ise de; yüklenici tarafından onarım işinin bitirildiği belirtilerek iş sahibine teslim edildiği ve üç adet hakediş belgesinin düzenlendiği, davacı idare tarafından da fazla ödeme
yapıldığı ve idarenin zarara uğratıldığından bahisle geçici ve kesin kabul ile kesin hesap yapılamayarak eldeki dava açıldığına göre, mahkemece tasfiye kesin hesabının çıkartılarak sonucuna göre fazla ödeme yapılıp yapılmadığı, davacı idarenin zarara uğrayıp uğramadığı ve davalıların hangi hukuki sebeplerle sorumlu olacaklarının tespiti gerekir. Erken açılan bir davadan söz edilemeyeceği gibi, ihtilâfın halli için geçici ve kesin kabul ile kesin hesap işlemlerinin yapılmasını bekleme zorunluluğu da bulunmamaktadır.
Bu durumda, mahkemece öncelikle sözleşme eki ihale evrakları ve dokümanlarında yapılması kararlaştırılan işlerin dosyada yer alan evraklardan yararlanılarak, gerekirse davaya dayanak teşkil eden belgeler bilirkişiler kuruluna incelettirilerek yapılması kararlaştırılan işlerde hangi imalâtlarla ilgili fahiş bedel belirlendiği yönünde itirazların bulunduğu da tespit edilip, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 195. maddesi uyarınca sözleşme tarihi itibariyle gerçek piyasa fiyatlarının ticaret ve sanayi odaları ile ilgili meslek kuruluşlarından sorularak tespit edildikten sonra bilirkişi kurulundan yaklaşık maliyet cetveli, mahal listesi, ihale evrakları ve sözleşme bedelinin belirlenmesinde davalı idare elemanlarının ihmal ve kusurları bulunup bulunmadığı varsa dereceleri ve miktarları ile davalı yüklenicinin sözleşme ile eki ihale dokümanlarına göre yapımını üstlendiği halde hiç yapmadığı ya da eksik yaptığı işler olup olmadığı ve bunlar sebebiyle kendisine ne miktarda fazla ödeme yapıldığı, kontrol ile geçici kabul komisyonunda görevli olan davalı idare elemanlarının kontrol ve denetim görevini ihmal sebebiyle fazla ödemeye neden olup olmadıkları ve miktarı konusunda gerekçeli ve denetime elverişli ek rapor alınıp, davalı yüklenici ve müşavirin, ihale evraklarında fiyatın yüksek belirlenmesi ya da hayali imalât gösterilmesinde katkısı bulunup bulunmadığı değerlendirilerek, konuyla ilgili olarak halen yargılaması devam eden... Ağır Ceza Mahkemesi"nin 2010/220 Esas sayılı dosyasında verilecek kararın sonucu da beklenerek, uygun bir karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ve yanlış değerlendirme ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiş olması doğru olmayıp, kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı iş sahibi idare, davalı yüklenici ve müşavir şirketler ile davalı ... vekillerinin temyiz itirazlarının kabulüyle hükmün davacı ... Genel Müdürlüğü ile davalılar...Şti... Şti. ve ... yararına BOZULMASINA, 1.100,00 TL duruşma vekâlet ücretinin davalılardan alınarak Yargıtay duruşmasında kendisini vekille temsil ettiren davacı...Genel Müdürlüğü"ne ve 1.100,00 TL duruşma vekâlet ücretinin de davacıdan alınarak Yargıtay duruşmasında kendilerini vekille temsil ettiren davalılar... Mimarlık Mühendislik Müşavirlik Hizmetleri Ltd. Şti. ve ..."e verilmesine, ödedikleri temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden asıl dosya davalısı.....Şti."ye, asıl dosya davalısı... Mimarlık Mühendislik Müşavirlik Hizmetleri Ltd. Şti."ye, asıl ve birleşen dosya davacısı ....Genel Müdürlüğüne İzafeten ... Bölge
Müdürlüğü"ne, birleşen dosya davalısı ..."e geri verilmesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 22.02.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.