Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2022/6774 Esas 2022/8371 Karar Sayılı İlamı

BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ : ... 27. Hukuk Dairesi

DAVA TÜRÜ : ALACAK

İLK DERECE
MAHKEMESİ : ... 4. İş Mahkemesi

Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verilmiştir.


Davalı vekilince temyiz incelemesinin duruşmalı olarak yapılmasının istenilmesi üzerine, işin duruşmaya tabi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 28.06.2022 Salı günü tayin edilerek taraflara tebligat gönderilmiştir.

Duruşma günü davalı vekili Avukat Melis Genç ile davacı vekili Avukat Ayşegül Öztaş geldiler.

Duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra duruşmaya son verildi.

Dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:


I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı Şirketin Türkmenistan'da bulunan olimpiyat projesinde 04.09.2012-31.01.2018 tarihleri arasında mekanik formeni olarak çalıştığını, son ücretinin aylık net 2.500,00 USD olduğunu, 600,00 USD'sinin elden verildiğini, kalan kısmın banka hesabına yatırıldığını, iş sözleşmesinin davalı işverence feshedildiğini ve davacıya 2.966,13 USD ihbar tazminatı ödendiğini ancak yapılan ödemenin eksik olduğunu beyanla bakiye ihbar tazminatı, ücret, fazla çalışma, ulusal bayram ve genel tatil ile hafta tatili ücreti alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.

II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının 04.09.2012-31.01.2018 tarihleri arasında mekanik formeni olarak taraflarca imzalanan iş sözleşmesi kapsamında 1.333,00 USD ücretle çalıştığını, 200,00 USD yemek ve konaklama yardımı ilave edilerek 1.533,00 USD üzerinden hesap yapılarak 2.966,13 USD ihbar tazminatı ödendiğini, ayrıca bazı aylarda fazla çalışma ödemesinin eksik yatırıldığının tespit edilmesi nedeniyle 2.837,70 USD fazla çalışma ücreti ödendiğini, davacının iddiaların doğru olmadığını ve taleplerin zamanaşımına uğradığını beyanla davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacının davalı Şirketin yurt dışında bulunan şantiyelerinde 04.09.2012-31.01.2018 tarihleri arasında mekanik formeni olarak çalıştığı, iş sözleşmesinin davalı işverence ihbar tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sonlandırıldığı ve ihbar tazminatına mahsuben davacıya 2.966,13 USD ödendiği, ödeme belgelerinde "maaş + fazla mesai" açıklaması ile süreklilik arz edecek şekilde 1.900,00 USD ödeme yapıldığı, davacı vekili tarafından sunulan ücret listelerinde davacının 600,00 USD şantiyeden, 1.900,00 USD bankadan olmak üzere toplam 2.500,00 USD ücret aldığının belirtildiği, yurt dışı şantiyelerinde görev yapan işçilerin kişisel masrafları için % 20-25 civarında bir paranın avans olarak elden ödendiğinin emsal dosyalardan bilinen bir uygulama olduğu, ücretle ilgili toplanan tüm bu deliller birlikte değerlendirildiğinde, davacının iddiasının ispatlandığı, davalı işyerinde davacı ile birlikte çalıştığı anlaşılan davacı tanıklarının iddiayı doğrulayan beyanları gözetilerek fazla çalışma, hafta tatili ile ulusal bayram ve genel tatil günleri çalışmasının ispatlandığı, ücretlerin ödendiğini ispat külfeti kendisine ait olan davalı işverence davacının hak kazandığı anlaşılan ücretlerin ödendiğini gösteren delil ve belge sunulmadığı ve davacının ücret alacağının kabul edildiği, Mahkemenin görüş ve kabulüne uygun 15.04.2019 tarihli bilirkişi raporunda yapılan hesaba göre ve fazla çalışma, hafta tatili ile ulusal bayram ve genel tatil ücreti talepleri yönünden %30 indirim yapıldığı, dava belirsiz alacak davası olarak açıldığı için talep artırım dilekçesi sonrasında ileri sürülen zamanaşımı savunmasının dikkate alınmadığı gerekçesiyle ihbar tazminatı, fazla çalışma ücreti, hafta tatili, ücret, ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacağı taleplerinin kısmen kabulüne karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili istinaf dilekçesinde; davanın belirsiz alacak olarak açılamayacağını, ücret tespitinin hatalı olduğunu, ücret alacağının bulunmadığını, ihbar tazminatına hükmedilmesinin hatalı olduğunu, davacıya ödenen 2.966,13 USD'nin mahsup edilmediğini, fazla çalışma, hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil alacaklarının usul ve kanuna aykırı olduğunu, hafta tatillerinde çalışma olmadığını, fazla çalışmaların ödendiğini, husumetli tanık beyanlarına göre karar verildiğini, yapılan indiriminin yetersiz olduğunu ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.

C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile;
"...
Davalı istinafı yönünden yapılan incelemede; davalı vekilinin diğer istinaf sebepleri yerinde bulunmamakla birlikte, davacıya 2.966,13 USD ihbar tazminatı ödemesi yapıldığı, her iki tarafın kabulünde olmasına rağmen ilk derece mahkemesi tarafından ihbar tazminatından ödenen tutar mahsup edilmeksizin karar verilmiş olması hatalı olup, davalı istinafı bu yönüyle yerindedir.
İlk derece mahkemesi tarafından tespit edilen 5.938,93 USD'den 2.966,13 USD'nin mahsubu ile 2.972,80 USD yönünden ihbar tazminatına hükmedilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle; davalı vekilinin ihbar tazminatına yönelik istinaf sebepleri yerinde olduğundan istinaf başvurusunun kabulü ile HMK'nun 353/1-b-2.cümlesi uyarınca ilk derece mahkemesi kararının kaldırılarak, davanın kısmen kabulüne karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur." gerekçeleriyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak esas hakkında yeniden hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde; somut uyuşmazlıkta Türkmenistan hukukunun uygulanması gerektiğini, davanın belirsiz alacak olarak açılamayacağını, ıslah talebine karşı ileri sürülen zamanaşımı def'inin dikkate alınması gerektiğini, dava dilekçesi ekinde arabuluculuk son tutanağının ibraz edilmediğini, ücret tespitinin hatalı olduğunu, ihbar tazminatı yönünden davacının talebini aşar şekilde karar verildiğini, fazla çalışma, hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil alacaklarının usul ve kanuna aykırı olduğunu, hafta tatillerinde çalışma olmadığını, fazla çalışmaların ödendiğini, husumetli tanık beyanlarına göre karar verildiğini, yapılan indiriminin yetersiz olduğunu ileri sürerek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz başvurusunda bulunmuştur.

C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Taraflar arasında, davacının fazla çalışma, hafta tatili ve ulusal bayram ve genel tatil alacaklarına hak kazanıp kazanmadığı, hak kazanmışsa alacakların hesabı ve karşılığının ödenip ödenmediği ile hüküm altına alınması gereken ihbar tazminatı alacağının miktarı konusunda uyuşmazlık bulunmaktadır.

2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) "Taleple bağlılık ilkesi" kenar başlıklı 26 ncı maddesinin birinci fıkrası şöyledir:
"Hâkim, tarafların talep sonuçlarıyla bağlıdır; ondan fazlasına veya başka bir şeye karar veremez. Duruma göre, talep sonucundan daha azına karar verebilir."

3. Değerlendirme
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalı vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir

2.Dava dilekçesinde, ihbar tazminatı alacağının bir kısmının davalı işveren tarafından ödendiği ve bakiye 1.700,53 USD ihbar tazminatı alacağı kaldığı belirtilmiştir. Bu beyanın davacı tarafı bağlayacağı gözetilmeden belirtilen miktarı aşacak şekilde hesaplanan 2.972,80 USD ihbar tazminatı alacağının hüküm altına alınması hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.

VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA,

Davalı yararına takdir edilen 3.815,00 TL duruşma vekâlet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine,

Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,

Dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

28.06.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.