BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesi 2022/2160 Esas 2022/1915 Karar Sayılı İlamı

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
13. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2022/2160 Esas
KARAR NO: 2022/1915 Karar
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
NUMARASI: 2021/1094 Esas - 2022/795 Karar
TARİH: 19/09/2022
DAVA: İtirazın İptali (Taşıma Sözleşmesi Kaynaklı)
KARAR TARİHİ: 15/12/2022
İlk derece Mahkemesinde yapılan inceleme sonucunda verilen karara karşı istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla dava dosyası incelendi:
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMASININ ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesi ile, davacı, sigortalısı ... Ltd. Şti'nin FOB bazda Hollanda'dan ithal ettiği tekstil malzemelerini nakliyat rizikolarına karşı ... nolu Nakliyat Emtea Sigorta Poliçesi ile sigortaladığını, FOB satış gereği olarak konu eşyalar taşıma işleri komisyonculuğu ile iştigal eden dava dışı ... Loj. Hiz. / ... kanalı ile davalı ... Tic. A.Ş. Tarafından parsiyel yük olarak ... plakalı araç ile taşınmış ve 18.09.2019 tarihinde Pendik Gümrük Müdürlüğü sahasında yerleşik olup ... Tic. Ltd. Şti. İşletmesindeki ... Antrepoya 10 kap eşyanın ambalajı ezik ve hasarlı olarak boşaltıldığını, eşyalar ithalat işlemleri tamamlanarak sigortalı tarafından 22.10.2019 tarihinde teslim alınmış ve bu esnada yapılan tespit ile de bir kısım kolilerin patlak ve ürünlerin tamamen ıslanmış olduğu belirlendiğini, Sigorta Ekspertiz Kuruluşu marifetiyle yapılan kontrollerde ıslak olduğu tespit edilen 161 koli tekstil ürününde oluşan zarar, sovtaj değeri düşürüldükten sonra 3.097,31 Euro olarak tespit edilmiş ve davacı tarafından sigortalıya 16.12.2019 tarihinde 3.097,31 Euro karşılığı olarak 19.984,79 TL tazminat ödendiğini, böylece davacı, TTK. md. 1472 gereğince sigortalı ... Ticaret Ltd. Şti'nin haklarına kanuni halef olduğunu, davalı, fiili taşıyan sıfatıyla, taşıma sırasında oluşan hasardan dolayı sigortalı ... Ltd. Şti'ye karşı TTK md.875 ve md.888 gereğince dava dışı ... Hizmetleri / ... şahıs işletmesi ile müteselsilen sorumlu olmakla TTK md. 1472 kapsamında davacıya karşı da sorumlu olduğunu belirterek davacı vekili davanın kabulü ile yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalı üzerinde bırakılmasını arz ve talep etmiştir. Davalı vekili cevap dilekçesi ile, zamanaşımı ve husumet itirazında bulunduğu, davacı sigortalısının emteası Hollanda'dan yüklenmiş olup Türkiye'ye, tam ve hasarsız olarak dava dışı ... A.Ş tarafından teslim edildiğini, davacı tarafından yaptırılan ve dosyaya sunulan 14.11.2019 Tarihli Ekspertiz Raporu tek taraflı olup hukuki dayanaktan yoksun, objektif bulgulardan uzak ve hatalı olduğunu, emteanın amacına uygun kullanılabilme özelliğini yitirdiği iddiaları asılsız olduğunu, emteanın ambalajlanması usulüne uygun yapılmadığını belirterek davalı vekili davanın reddi ile yargılama gideri ve vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasını arz ve talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: İlk Derece Mahkemesi 19/09/2022 tarih ve 2021/1094 Esas - 2022/795 Karar sayılı kararında; "İş bu dava davacı sigorta şirketinin kendi sigortalısın taşıma ilişkisinden kaynaklı uğradığı zararın taşıyandan tahsili istemine yönelik olup; Davacı vekili sunmuş olduğu 13/09/2022 tarihli dilekçesi ile Büyükçekmece İcra Dairesi ... E. Sayılı icra dosyasına konu borç, icra dosyasındaki müteselsil borçlularından ... tarafından 21/07/2022 tarihinde icra dosyasına ödenip ve tahsil edildiğini belirtmiştir. Yargılama aşamasında davalının itirazı üzere pasif dava ehliyetinin araştırılması yapılmış, CMR senedinde yer alan şirketin vergi numarasının kime ait olduğu sorulmuş ve de ; ... TİC.A.Ş. ye ait olduğu bu hali ile davalının pasif dava ehliyetinin olmadığı görülmüştür. Davanın konusuz kaldığı sonucuna varılmış ve de yargılama ve ücreti vekaletten davacı taraf sorumlu tutularak aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur...."gerekçesi ile, Konusuz kalan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına, karar verilmiş ve karara karşı davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili istinaf dilekçesi ile, davacının haksız yere dava açtığının tespit edilmeden vekalet ücreti ödemesine karar verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu, Yerel mahkeme kararında; " Yargılama aşamasında davalının itirazı üzerine pasif dava ehliyetinin araştırılması yapıldığı; CMR SENEDİNDE yer alan şirketin vergi numarasının kime ait olduğunun sorulduğu ve ... TİC. A.Ş 'ne ait olduğu bu hali ile davalının pasif dava ehliyetinin olmadığının görüldüğü " şeklinde belirtildiğini ancak bu gerekçesinin hatalı olduğunu, davalının pasif husumet ehliyeti yoksa davanın husumet nedeniyle reddine karar verilmesi gerektiğini, ve davalının husumet ehliyeti olmadığı gerekçesinin de hatalı olduğunu, Davalının husumet itirazında şirketin ünvanının ... Tic. A.Ş. olduğunu iddia ettiğini, yerel mahkemenin müzekkeresine Vergi Dairesi cevabında da şirketin ünvanının ... Tic. A.Ş. olarak bildirildiğini,CMR senedindeki şirket ünvanın "..." olarak yazılı olduğunu, tire işaretinin olmadığını, CMR senedinde taşıyıcının adresinin olmadığını, icra takibi açmadan önce adres tespit edebilmek için İTO ve Ticaret Sicil Gazetesi nezdinde yapılan araştırmalarda CMR'de yazıldığı gibi ... TİCARET A.Ş ünvanlı bir şirket tespit edilemediği gibi UYAP sisteminin de bu ünvana ait bir şirketi kabul etmediğini ve takibin açılamadığını ancak Ticaret Sicilinde adresi; "... A.Ş. Tesisleri, ... Mah. ... Sokak Esenyurt İstanbul olan ve Lojistik işleri ile iştigal eden "... Tic. A.Ş. Ünvanlı bir şirketin tespit edilidğini ve icra takibinde bu şirketi borçlu olarak gösterdiklerini, davalı vekilinin icra takibine itiraz ederken şirket ünvanına ve dolayısıyla husumete dair bir itirazda bulunmadığını bu nedenle itirazın iptali davasını da ... Dış Tic. A.Ş'ni davalı göstererek açtıklarını, CMR senedinin taşıyıcı tarafından düzenlenen bir belge olduğunu, dosyaya mübrez CMR senedinde taşıyıcının ünvanının ... TİCARET A.Ş. olarak kayıtlı olduğunu, ... olarak bir kaydın bulunmadığını, davalı ünvanının bu şekilde gösterilmesinde dürüstlük kuralına aykırılık bulunmadığını, HMK md. 124 f.3' de "maddi bir hatadan kaynaklanan veya dürüstlük kuralına aykırı olmayan taraf değişikliliği talebinin karşı tarafın rızası aranmaksızın hakim tarafından kabul edileceği" düzenlendiğini, davalı tarafın; ... TİC. A.Ş. olarak değiştirilmesi" 21.02.2022 tarihli dilekçe ile talep ettiklerini, Yargıtay'ın da HMK md. 124 f.3 hükmü kapsamında dürüstlük kuralına aykırı olmayan taraf değişikliliği talebinin kabul edilmesi gerektiği yolunda kararlar verdiğini, (YRG.11.HD 08.12.2015 tarih 2014/19011_2015/13156 ) İleri sürerek istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının istinaf incelemesi sonucunda kaldırılmasına, yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin karşı tarafa yüklenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: HMK'nın 355. maddesine göre istinaf incelemesi; istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırılık görüldüğü takdirde ise resen gözetilmek suretiyle yapılmıştır. Dava, hasar bedelinin rucüen tahsili talebiyle başlatılan icra takibine itiraz üzerine açılan itirazın iptali davasıdır. Mahkemece, konusuz kalan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına, karar verilmiş ve karara karşı davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur. Somut olayda mahkeme gerekçesinde, davalının pasif dava ehliyetinin olmadığı belirtilmiş ve aynı zamanda davacı vekili sunmuş olduğu 13/09/2022 tarihli dilekçesi ile Büyükçekmece İcra Dairesi ... E. Sayılı icra dosyasına konu borç, icra dosyasındaki müteselsil borçlularından ... tarafından 21/07/2022 tarihinde icra dosyasına ödenip ve tahsil edildiğinden davanın konusu kalmadığı belirtilerek yukarıdaki şekilde karar verilmiştir. Davacı tarafından dava dosyasına ibraz edilen CMR taşıma senedi, exper raporu, transit refakat belgesinde fiili taşıyıcının ... Tic. A.Ş. Olarak yazılı olduğu, mahkemece CMR senedinde yer alan şirketin vergi numarasının kime ait olduğu sorulmuş ve gelen cevabi yazıda ; ... TİC.A.Ş. ye ait olduğu belirtilmiş ve Dairemizce İTO internet sayfasından yapılan sorgulamada ... TİC.A.Ş. Ünvanında bir şirket kaydının olduğu ve eldeki davada davalının pasif husumet ehliyetinin olmadığı anlaşılmıştır. Her ne kadar davacı vekili tarafından HMK 124. Madde gereği davalı tarafın değiştirilmesi talebinin kabul edilmesi gerektiği istinaf sebebi olarak ileri sürülmüş ise de, dava itirazın iptali davası olup icra takip dosyasına sıkı sıkıya bağlı olması nedeniyle icra dosyasında taraf değişikliği yapılamayacaktır. Davacı tarafça yanlış hasıma karşı icra takibinde bulunulması ve dava açılması nedeniyle davalının pasif husumetinin olmadığı anlaşılmıştır. Davacı vekili sunmuş olduğu 13/09/2022 tarihli dilekçesi ile, Büyükçekmece İcra Dairesinin ... E. Sayılı icra dosyasına konu borcun, icra dosyasındaki müteselsil borçlularından ... tarafından 21/07/2022 tarihinde icra dosyasına ödenip tahsil edildiği belirtildiğinden davanın konusu kalmadığı anlaşılmıştır. HMK’nın 331. Maddesinin birinci fıkrası; “Davanın konusuz kalması sebebiyle davanın esası hakkında bir karar verilmesine gerek bulunmayan hâllerde, hâkim, davanın açıldığı tarihteki tarafların haklılık durumuna göre yargılama giderlerini takdir ve hükmeder.” şeklinde düzenlenmiştir. Bu durumda davacının yanlış hasıma karşı icra takibinde bulunulması ve dava açması nedeniyle dava tarihi itibariyle haklı olmadığından davacı aleyhine yargılama gideri ve A.A.Ü.T. uyarınca davalı lehine vekalet ücretine hükmedilmesi gerekmektedir. Mahkemece açıklanan gerekçe ile konusuz kalan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına yönelik karar verilmesi gerekirken yukarıdaki gerekçeyle karar verilmesi yerinde görülmemiştir. Sonuç itibariyle, yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin istinaf başvurusunun usulen kabulü ile, ilk derece mahkemesi kararının HMK'nın 353/1-b2 maddesi uyarınca kaldırılarak dairemizce yukarıdaki gerekçe ile konusuz kalan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına yönelik yeniden karar verilmesi gerektiği kanaatine varılmış ve aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 1-Davacının istinaf başvurusunun usulen KABULÜ ile; Bakırköy 4. Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 19/09/2022 tarih ve 2021/1094 Esas - 2022/795 Karar sayılı kararının HMK'nın 353/1-b2 maddesi gereğince KALDIRILMASINA ve dairemizce yeniden esas hakkında hüküm kurularak; Konusuz kalan dava hakkında KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
İLK DERECE MAHKEMESİ YÖNÜNDEN: 2-Dairemiz karar tarihi itibariyle Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 80,70.TL karar harcının, davacı tarafından dava açılırken peşin olarak yatırılan 274,68.TL harçtan mahsubu ile bakiye 193,98.TL.'nin talep halinde davacıya iadesine, 3-Davacı tarafından sarf edilen yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına, 4-Davalı tarafından sarf edilen yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına, 5-Davalı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, dairemiz karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜTT gereğince hesaplanan 9.200,00.TL. vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, 6-Artan gider avansı varsa talep halinde avansı yatıran tarafa iadesine,
İSTİNAF YÖNÜNDEN: 7-Harçlar Kanunu gereğince istinaf eden tarafından yatırılan istinaf kanun yoluna başvurma harcının hazineye gelir kaydına, davacı tarafından yatırılan karar harcının talep halinde iadesine, 8-Davacı tarafından sarfedilen 220,70.TL istinaf kanun yoluna başvurma harcı ve 105,50.TL dosyanın istinafa gidiş - dönüş gideri olmak üzere toplam: 326,20.TL'nin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, 9-Bakiye gider avansı varsa talep halinde avansı yatıran tarafa iadesine, 10-Kararın ilk derece mahkemesi tarafından taraflara tebliğe gönderilmesine, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 15/12/2022 tarihinde HMK' nın 362/1-a maddesi gereğince kesin olarak oy birliği ile karar verildi.