BAM Hukuk Mahkemeleri Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi 2020/1680 Esas 2022/1933 Karar Sayılı İlamı

T.C.
ANTALYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ TÜRK MİLLETİ ADINA
DÖRDÜNCÜ HUKUK DAİRESİ İSTİNAF KARARI

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ANTALYA 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 18/12/2019
DAVANIN KONUSU : Tazminat
KARAR TARİHİ : 15/12/2022
KARAR YAZIM TARİHİ : 15/12/2022

Yukarıda tarih ve sayısı yazılı kararın asıl dosya davalısı ... tarafından istinaf edilmesi üzerinde dosya incelendi, gereği görüşülüp düşünüldü;
Asıl dosyada davacılar vekili; 07/07/2016 tarihinde davacıların çocuğu ...'ün yolcu olarak bulunduğu ve ...'ın kullandığı tescilsiz motosiklet ile ... San. ve Tic. Ltd. Şti.ne ait, ...'ın kullandığı, ... Sigorta A.Ş.ne ZMSS poliçesi ile sigortalı ... plakalı aracın çarpışması sonucu meydana gelen trafik kazasında davacıların çocuğu ...'ün 08/11/2016 tarihinde vefat ettiği, ...'ın asli kusurlu, diğer sürücü ...'ın ise tali kusurlu olduğunu belirtilerek, müvekkillerinin davalı ... Sigorta A.Ş.‘den destekten yoksun kalma tazminatı talep ettiklerini, sigorta şirketinin 08/12/2016 tarihinde davacı ... için 17.227,00 TL, davacı ... için 24.529,00 TL toplamda 41.756,00 TL ödeme yaptığını; davalı ... ise 30/01/2017 tarihinde davacı ... için 4.450,00 TL, davacı ... için 5.476,00 TL ödeme yaptığını; ancak ödenen tazminatın yetersiz olduğunu belirterek arttırılmış haliyle davalı ... Sigorta A.Ş yönünden 13.632.18 TL davalılar, ... ve ... yönünden 39.363.51 TL, ... yönünden 10.069,64 TL, ... Sigorta A.Ş'den 25.168,10 TL ise davalı ... ve ...'dan tahsilini ve davacıların her biri için 50.000,00’er TL olmak üzere toplamda 100.000,00 TL manevi tazminatın olay tarihinden itibaren faizi ile birlikte sigorta dışındaki davalıdan tahsilini talep etmiştir.
Birleşen dosyada davacı vekili; aynı olay sebebiyle ... plakalı aracın sürücüsü ... ve ilgili aracın maliki ... İnşaat şirketinin manevi zarardan sorumlu olduğunu beyan ederek; her bir davalıdan her bir davacı için 50.000,00’er TL olmak üzere toplamda 200.000,00 TL manevi tazminatın tahsilini talep etmiştir.
Davalı sigorta şirketi ... Sigorta A.Ş. vekili; 16/12/2016 tarihinde davacılara 41.756,00 TL ödeme yapıldığını, yapılan ödemenin yeterli olduğunu, taraf kusurlarının tespiti için Adli Tıp Kurumu’ndan rapor aldırılması gerektiğini, desteğin belirlenebilir bir ücreti yoksa asgari ücretin esas alınması gerektiğini, hesaplanacak tazminattan hatır taşıması indirimi yapılması gerektiğini, SGK'ya müzekkere yazılarak davacılara herhangi bir ödeme yapılıp yapılmadığının sorulması gerektiğini, müvekkili şirketin ancak dava tarihinden itibaren yasal faizden sorumlu tutulabileceğini beyanla davanın reddini savunmuştur.
Davalı ... vekili; müvekkilinin davacılara yaptığı ödeme neticesinde başkaca bir sorumluluğu kalmadığını, hesaplanacak tazminattan müterafik kusur ve hatır taşıması indirimi yapılması gerektiğini beyanla davanın reddini savunmuştur.
Birleşen dosyada davalı ... şirketi vekili; müvekkilinin uzun süreli araç kiralama faaliyeti gösteren bir şirket olduğunu, kazaya karışan aracın ... isimli şirkete 3 yıllığına kiralandığını ve müvekkilinin aracın işleteni olmadığından sorumlu tutulamayacağını, müvekkilinin manevi tazminattan sorumlu tutulamayacağını ve ayrıca talep edilen tazminat miktarının fahiş olduğunu beyanla davanın reddini savunmuştur.
Birleşen dosyada davalı ... ; davaya cevap vermemiştir.
Mahkeme, birleşen dava yönünden; davacıların konusuz kalan manevi tazminat talepleri hakkında karar vermeye yer olmadığına, asıl dava yönünden; davacıların maddi tazminat talebinin kabulüne, davacı ... açısından taleple bağlı kalınarak 52.995,69 TL destekten yoksun kalma tazminatının 39.363,51.-TL'sinin davalılar ... ve ...'dan müteselsilen, kalan 13.632,18.-TL'sinin davalı ... Sigorta A.Ş.den tahsili ile davacıya verilmesine, bu miktara davalı ... açısından kaza tarihi olan 07/07/2016, davalılar ... Sigorta A.Ş. İle ... Açından dava tarihi olan 03/02/2017 tarihinden itibaren yasal faiz uygulanmasına, davacı ... açısından taleple bağlı kalınarak 35.337,74 TL destekten yoksun kalma tazminatının 25.268,10.-TL'sinin davalılar ... ve ...'dan müştereken ve müteselsilen, kalan 10.069,64.-TL'sinin davalı ... Sigorta A.Ş.den tahsili ile davacıya verilmesine, bu miktara davalı ... açısından kaza tarihi olan 07/07/2016, davalılar ... Sigorta A.Ş. İle ... Açından dava tarihi olan 03/02/2017 tarihinden itibaren yasal faiz uygulanmasına karar vermiş, daha sonra karar harcı, yargılama gideri ve avukatlık ücretinin unutulduğunun anlaşılması üzerine 06/03/2020 tarihinde tashih kararı verilerek bu kalemler yönüyle hüküm tamamlanmıştır.
Asıl dosya davalısı ... vekili istinafında; sürücü belgesiz ve koruyucu ekipman olmadan seyredilmesine karşılık mahkemece müterafik kusur indirimi yapılmadığını, hesap edilen tazminattan hatır taşıması indirimi yapılması gerektiğini, kusur raporları arasındaki çelişki giderilmeden karar verildiğini, vekil edeni şirketin sigortasız aracın sürücüsünün kusuru oranında sorumlu tutulması gerektiği, hesaplamaya esas tutulan 13 temmuz 2018 günlü ATK kusur raporunda, davalı ... ’in %50, motor sürücüsü ... ’in %40 ve desteğin %10 nispetinde kusurlu olduklarının belirtildiği, fakat hesap raporunda davalıların toplam %90 kusuruna göre hesaplama yapıldığını, ... sorumlu olacağı kusur indiriminden sonra, hatır taşıması ve müterafik kusur indirimi yapılması gerektiğini, en son ... tarafından yapılan ödeme güncellenip düşülmesi gerektiğini, raporun bu açıklamaya uymadığını, yine tescilsiz motorun KTK’nın 3.maddesine göre araç tanımları içinde yer alıp almadığı, tescil mecburiyetinin olup olmadığının araştırılması gerektiğini, eğer araç 2918 sayılı KTK 103.maddesine girerse bu kez sorumluluklarının bulunmayacağını, gelirin çelişkili olduğu, bu husustaki tenakuzün giderilmediği, yine vefat sonrası Ağustos, Eylül ve Ekim aylarının gelir tespitinde göz önüne alınmasının doğru olmadığını ileri sürerek hükmün kaldırılması ile talebi gibi karar verilmesini istemiştir.
Dava, trafik kazası sebebiyle maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
Duruşma açılmasını gerektiren gerektiren sebep bulunmadığından HMK'nın 353. ve 355. maddeleri gereğince inceleme ve müzakereler kamu düzeni ve istinaf nedenleriyle sınırlı biçimde dosya üzerinden yürütülmüştür.
Buna göre;
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, usule ve yasaya uygun gerektirici nedenlere, özellikle kanıtların toplanması ve değerlendirilmesinde bir usulsüzlük görülmemesine, mahkemenin ilamda yazılı şekilde ortaya koyduğu taktirine, kazanın oluşumuna ilişkin kusur tespitinin dosyadaki delilere, trafik mevzuatına uygun biçimde belirlenmiş olmasına, somut olayda davacıların desteği ...'un kuzenine ait motorsiklette taşınmakta olduğu, taşımanın ailevi ve akrabalık yükümlülüklerini yerine getirilmemesi kapsamında olmakla hatır taşıması sebebiyle tazminatlardan indirim yapılmamasında bir usulsüzlük görülmemesine, desteğin gelirinin dosyadaki kayıtlar ile SGK'dan gelen evraklara göre usulünce belirlenmiş olmasına, davacıların desteğin yolcu olarak bulunduğu motorsiklet her ne kadar kaza esnasında tescilsiz olsa da dosyadaki evraklardan vasıtanın 125 beygir gücünde ve 108 kg ağırlığında olduğu, sonrasında trafik siciline de tescil edildiği görülmekle motorsiklettin 2918 Sayılı KTK kapsamında araç olduğu, bu sebeple işleten ve ile ... tazminatlardan sorumlu tutulmasında bir isabetsizlik bulunmamasına, mahkemenin değerlendirmesi ve vardığı neticede istinaf nedenleri yönüyle usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, asıl dosya davalısı ...'nın aşağıdaki bentlerin kapsamı dışındaki sair istinaf itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Bilindiği üzere, TBK'nun 51/1. maddesinde hakimin tazminatın kapsamını ve ödeme biçimini, durumun gereğini ve özellikle kusurun ağırlığını göz önüne alarak belirleyeceği, 52/1. maddesinde ise zarar gören, zararı doğuran fiile razı olmuş veya zararın doğmasında yahut artmasında etkili olmuş ya da tazminat hükümlüsünün durumunu ağırlaştırmış ise hakimin tazminatı indirebileceği veya tamamen kaldırabileceği düzenlenmiştir. Aynı madde gereğince emniyet kemerinin takılmaması, kask kullanılmaması, koruyucu önlemlerin alınmaması, alkollü olduğunu bildiği kimsenin veya ehliyeti bulunmayan kişinin sürücülüğünü yaptığı araca binmesi gibi durumlar zararın doğmasında yada artmasında etkili davranışlar olarak kabul edildiğinden zarar görenin müterafik kusurunu oluşturur. Tazminattan indirim sebebi olarak ön görülen bu kusur kazanın oluşuna etki eden bir kusur olmayıp zararın artmasına sebep olan bir kusurdur. Bu eylemlerin müterafik kusur olarak kabul edilebilmesi ve belirlenen tazminattan bu sebeple indirim yapılabilmesi için anılan kusurlu eylemin zararın doğmasında yada artmasında etkili olmuş olması gerekir. Yargıtay 17. Hukuk Dairesi'nin yerleşik uygulamalarına göre müterafik kusur durumunda manevi tazminat için takdir edilecek oranda makul bir miktar indirim yapılması gerekir. Bu açıklamalara göre otopsi raporunda desteğin ölüm sebebinin kafa travması olduğu kayıtlı bulunmakla kask takmaksızın motorsiklette yolculuk yapan destek bu sebeple TBK'nın 52.maddesi uyarınca müterafik kusurludur. Bu sebeple hesap ve takdir edilen tazminatlardan %20 nispetinde indirim yapılması yerine yazılı biçimde hüküm kurulması doğru olmamıştır. Bu cihetten davalının istinaf başvurusunun kabulü gerekir.
3-HMK 353/1-b/2 madde ve bendi uyarınca yargılamada eksiklik bulunmamakla beraber, kanununun olaya uygulanmasında ve delillerin taktirinde hata edilip de yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç duyulmadığı takdirde istinaf mahkemesince yeniden esas hakkında karar verilebilir.
4-Açıklanan tüm bu sebeplerle; asıl dosya davalısı ...'nın istinaf başvurusunun kabulüne, kararın istinafa gelmeyen davalılar yönüyle davacılara kazanılmış hakları gözetilerek kaldırılmasına, birleşen dava yönünden; davacıların konusuz kalan manevi tazminat talepleri hakkında karar vermeye yer olmadığına, asıl dava yönünden; davacıların maddi tazminat talebinin kabulüne, davacı ... açısından taleple bağlı kalınarak 52.995,69 TL destekten yoksun kalma tazminatının 39.363,51.-TL'sinin davalılar ... ve ...'dan müteselsilen, (müterafik kusur indirimi sebebiyle müstenif davalı ...'nın tazminatının 31.490,81 TL'lik kısmından sorumlu tutulmasına) kalan 13.632,18.-TL'sinin davalı ... Sigorta A.Ş.den tahsili ile davacıya verilmesine, bu miktara davalı ... açısından kaza tarihi olan 07/07/2016, davalılar ... Sigorta A.Ş. İle ... Açından dava tarihi olan 03/02/2017 tarihinden itibaren yasal faiz uygulanmasına, davacı ... açısından taleple bağlı kalınarak 35.337,74 TL destekten yoksun kalma tazminatının 25.268,10.-TL'sinin davalılar ... ve ...'dan müştereken ve müteselsilen (müterafik kusur indirimi sebebiyle müstenif davalı ...'nın tazminatının 20.214,48‬ TL'lik kısmından sorumlu tutulmasına), kalan 10.069,64.-TL'sinin davalı ... Sigorta A.Ş.den tahsili ile davacıya verilmesine, bu miktara davalı ... açısından kaza tarihi olan 07/07/2016, davalılar ... Sigorta A.Ş. İle ... Açından dava tarihi olan 03/02/2017 tarihinden itibaren yasal faiz uygulanmasına karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM :Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
I- Asıl dosya davalısı ...'nın istinaf başvurusunun KABULÜNE,
II-Kararın kaldırılmasına ve hükmün HMK'nın 353/1-b,2 madde ve fıkrası uyarınca aşağıdaki şekilde YENİDEN TESİSİNE
A- Birleşen (... E. ... K.) Dava Yönünden;
Davacıların konusuz kalan Manevi Tazminat talepleri hakkında KARAR VERMEYE YER OLMADIĞINA,
Alınması gerekli 44,40.-TL harcın, davacıdan alınarak HAZİNEYE İRAD KAYDINA,
Adli yardım talebinini kabulü gereği suç üstünden karşılanan tebligat gideri, 99,00.-TL, müzekkere gideri 40,20.-TL olmak üzere toplam 139,20.-TL'nin davacıdan alınarak HAZİNEYE İRAD KAYDINA,
Taraflar karşılıklı vekalet ücreti talep etmeyecekleri konusunda anlaştıklarından bu konuda KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
B- Asıl Dava Yönünden;
1-Davacıların maddi tazminat talebinin KABULÜNE,
A-Davacıların maddi tazminat talebinin kabulüne, davacı ... açısından taleple bağlı kalınarak 52.995,69 TL destekten yoksun kalma tazminatının 39.363,51.-TL'sinin davalılar ... ve ...'dan müteselsilen, (müterafik kusur indirimi sebebiyle müstenif davalı ...'nın tazminatının 31.490,81 TL'lik kısmından sorumlu tutulmasına) kalan 13.632,18.-TL'sinin davalı ... Sigorta A.Ş.den tahsili ile davacıya verilmesine, bu miktara davalı ... açısından kaza tarihi olan 07/07/2016, davalılar ... Sigorta A.Ş. İle ... Açından dava tarihi olan 03/02/2017 tarihinden itibaren yasal faiz uygulanmasına
Davacı ... açısından taleple bağlı kalınarak 35.337,74 TL destekten yoksun kalma tazminatının 25.268,10.-TL'sinin davalılar ... ve ...'dan müştereken ve müteselsilen (müterafik kusur indirimi sebebiyle müstenif davalı ...'nın tazminatının 20.214,48‬ TL'lik kısmından sorumlu tutulmasına), kalan 10.069,64.-TL'sinin davalı ... Sigorta A.Ş.den tahsili ile davacıya verilmesine, bu miktara davalı ... açısından kaza tarihi olan 07/07/2016, davalılar ... Sigorta A.Ş. İle ... Açından dava tarihi olan 03/02/2017 tarihinden itibaren yasal faiz uygulanmasına,
Sair taleplerin REDDİNE,
Alınması gerekli 6.034,05.-TL harcın davalılardan alınarak Hazineye irad kaydına ( davalılardan ...'nın harcın 3.531,98 TL'lik kısmından sorumlu tutulmasına)
Adli yardım talebinin kabulü gereği suç üstünden karşılanan tebligat gideri 344,60.-TL, müzekkere gideri 83,70.-TL, bilirkişi ücreti 380,00.-TL, talimat gideri 158,00.-TL, adli tıp gideri 314,50.-TL olmak üzere toplam 1.407,20.-TL yargılama giderlerinin davalıdan alınarak Hazineye irat kaydına,
Davacı tarafça yapılan tebligat gideri 135,40.-TL, müzekkere gideri 25,20.-TL olmak üzere toplam 170,60.-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Davacı tarafça yatırılan gider avansından arta kalanının karar kesinleştiğinde talebi halinde davacıya İADE EDİLMESİNE,
Avukatlık Asgari Ücret tarifesi uyarınca davada kabul edilen miktar dikkate alınarak hesap edilen 9.816,67.-TL vekâlet ücretinin davalılardan alınarak davacı tarafa verilmesine,
Müterafik kusur nedeniyle maddi tazminat isteğinin kısmen reddedilmesi sebebiyle kendisini vekille temsil eden ... yararına vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
III-İstinaf incelemesi yönünden;
Başvuran asıl dosya davalısı ... tarafından yatırılan istinaf peşin ilam harcının talebi halinde kendisine iadesine, davalı tarafından yapılan 123,50 ‬TL istinaf yargılama gideri ile 148,60 TL istinaf başvuru harcı toplamı 272,1‬0 TL'den takdiren 68,02TL'nin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, avans iadesi, tebligat, kesinleştirme, harç tahsil müzekkeresi düzenlenmesi ve benzeri işlemlerin ilk derece mahkemesince yerine getirilmesine, davalının istinaf başvurusunun kararın neden ve şekline göre takdiren yatırılan teminatın İİK'nın 36.maddesi uyarınca iade edilmemesine, dair 16/12/2022 gününde, oy birliğiyle ve HMK'nın 362/1-a madde ve fıkrası uyarınca kesin olarak karar verildi

...