Mahkemesi :İş Mahkemesi


Dava, rücuen tazminat istemine ilişkindir.
Mahkemece, bozma ilamına uyularak, ilamında belirtildiği şekilde davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, taraf vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Dava, 30.10.2006 tarihinde geçirdiği iş kazası sonucu sürekli işgöremezlik durumuna giren sigortalıya yapılan sosyal sigorta yardımları nedeniyle uğranılan Kurum zararının rücuan ödetilmesi istemine ilişkin olup, davanın yasal dayanağı 506 sayılı Yasa’nın 26 ve 87. maddeleridir.
Davaya konu somut olayda; pres işinde çalışırken kazalanan sigortalı davalı taşeron ... Hizmetleri Temizlik Taahhüt İşleri -... ünvanlı işyerinin işçisinin geçirdiği iş kazasında; asıl işveren ... San Ltd"nin % 50, taşeron ...Temizlik Taahhüt İşleri ünvanlı işverenin % 30, sigortalının % 20 kusurlu olduğu kabul edilerek, % 80 davalılar kusuruna göre, hüküm kurulmuştur.
Somut olayda, sigorta müfettişinin 13.09.2007 tarihli raporunda; 07.07.2006 tarihli sözleşmede ... Taahhüt İşleri -..."ın, ... İç ve Dış San Ltd"nin faaliyet gösterdiği işyerinde üretilen fırın ve dayanıklı tüketim malları, soba borusu imalatını üstlenerek, gerek, üretim yaptıran şirkete ait işyerinde, gerek, başka bir adreste üreterek teslim etmeyi üstlendiği belirtilmiştir. Anılan raporun ekinde yer alan taşeron olduğu iddia edilen ... adlı şahsın ifadesinde de; kendisinin sadece şirkete işçi kiraladığını ifade ettiği anlaşılmaktadır.
Davanın yasal dayanaklarından olan 506 sayılı Kanunun 87.maddesi hükmünde tanımlandığı üzere taşeron; bir işte ya da bir işin bölüm veya eklentilerinde asıl işverenden iş alan ve kendi adına sigortalı çalıştıran 3.kişidir.
Asıl işveren taşeron ilişkisinin varlığı için öncelikle işin başka bir işverenden alınmış olması, bir başka ifade ile asıl işverenin işverenlik sıfatına devredilen iş dolayısıyla sahip olması, asıl işyeri, ya da, işyerinden sayılan yerlerde kendi adına işçi çalıştırıyor olması gerekir.
İşin belirli bir bölümünde değil de, tamamının bir bütün halinde yada bölümlere ayrılarak başkalarına devredildiği, işten bu yolla tamamen el çekildiği, sigortalı çalıştırılmadığı için işveren sıfatının haiz olunmadığı durumda ise, bunları devralan kişiler alt işveren, devredenlerde asıl işveren olarak nitelendirilemeyecektir.
Aracı sıfatının kazanılmasında, diğer koşullar ise, asıl işverenden istenilen işin, asıl iş yada işyeriyle ilgili işin bir bölümünde veya işyeri eklentilerinde alınmış olması ve bu işte işi alanın kendi işçilerinin çalıştırılması ve bu nedenle de işveren sıfatına sahip olunmasıdır.
Mahkemece bozma kararına uyulmasına karar verilmiştir. Bozma kararına uyulmakla, bozma kararı lehine olan taraf yararına usulü kazanılmış hak doğar ve mahkemece de bozma kararı doğrultusunda karar verilmesi gerekir. (09.05.1960 gün ve 21/9 sayılı İBK) O halde mahkemece bozmaya uyulduğuna göre, bozma kapsamı doğrultusunda inceleme ve araştırma yapılarak karar verilmesi gerekir.
Somut olayda, bozma sonrası yargılama sürecinde bilirkişi kurulundan yeniden rapor alınarak hüküm kurulmuşsa da, asıl işveren taşeron ilişkisinin varlığının yeterince irdelenmediği anlaşılmıştır.
Mahkemece, yukarıda belirtilen hukuki ve fiili olgular ışığında, davalılar ... İç ve Dış San Ltd ile ... Temizlik Taahhüt İşleri -... arasında asıl işveren - alt işveren ilişkisinin bulunup bulunmadığının incelenip, araştırılıp, sonucuna göre hukukçu bilirkişinin de yer aldığı bilirkişi kurulundan kusur raporu alınarak, karar verilmesi gereğinin gözetilmemiş olması, isabetsiz bulunmuştur.
O hâlde, taraf vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ:Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalılara iadesine, 15.02.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi.