Esas No: 2022/1847
Karar No: 2022/1395
Karar Tarihi: 15.12.2022
BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 43. Hukuk Dairesi 2022/1847 Esas 2022/1395 Karar Sayılı İlamı
Özet:
İstanbul 5. Asliye Ticaret Mahkemesi'nde görülen davada, davacı şirketin kaybolan çekinin iptali talebi reddedilmiştir. Keşideci olan davacının çek iptali davası açma hakkı bulunmadığına ve sadece hamilin bu hakkı olduğuna karar verilmiştir. Bu nedenle yapılan istinaf başvurusu da reddedilmiştir. Kararda, çek iptali dava hakkıyla ilgili olarak TTK 651 ve 652. maddeleri açıklayıcı olarak açıklanmıştır.
T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
43. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2022/1847
KARAR NO: 2022/1395
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 25/10/2022
NUMARASI: 2022/505 Esas - 2022/700 Karar
DAVA: Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
DAVA TARİHİ: 06/07/2022
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 15/12/2022
Taraflar arasında görülen dava neticesinde ilk derece mahkemesince verilen hükmün davacı vekilince istinaf edilmesi üzerine düzenlenen rapor ve dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ
TALEP: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, ... Bankası A.Ş. Sanayi şubesine ait Keşidecisi ... Ltd. Şti. olan, 29.08.2013 keşide tarihli ... çek numaralı, ... IBAN numaralı, 6.616,39 TL bedelli çekin kaybolduğunu, tüm aramalara rağmen bulunamadığını, dava konusu çekin kötüniyetli üçüncü şahısların eline geçmesi halinde müvekkilinin mağduriyetine neden olacağından, çek üzerine ödeme yasağı konularak çekin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: İstinaf incelemesine konu kararı veren ilk derece Mahkemesince eldeki dava hakkında yapılan yargılama sonunda; "...Davacı vekili tarafından dosyaya sunulan beyan dilekçesine göre, son hamil ... firması tarafından çek bedelinin haricen ödenmesi nedeniyle dava konusu çekin davacı keşideciye 11.09.2013 tarihinde teslim edildiği görülmekle çekin dava açılmadan önce davacıya teslim edildiği anlaşılmakla davanın hukuki yarar yokluğundan usulden reddine" karar verilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Talep eden davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin keşidecisi olduğu ve müvekkil elinde iken zayi olan ... Bankası A.Ş. Sanayi Şubesi ... IBAN nolu hesabına ait olan ... seri numaralı çekin kaybolduğunu, kaybedilen çekin tüm araştırmalara rağmen bulunamadığını, çekin görüntüsünde hamil olarak gözüken ... A.Ş. tarafından çek süresinde bankaya ibraz edildiğini ancak çekin karşılıksız işlemi gördüğünü, ... firması tarafından müvekkil şirkete ulaşılarak çekin karşılıksız olduğu belirtilince çek bedelinin ... Firmasına ödendiğini ve çekin müvekkil şirkete teslim edildiğini, çekin müvekkil şirketin yedindeyken kaybolduğunu, dolayısıyla müvekkilin çeke dair ödemeleri yapması, ilgili şirketler tarafından ibra edilmesi ve çekin tarafına teslim edilmesinin ardından yedindeyken kaybedilmesi sebebiyle son hamil konumunda bulunduğunu, belirtilen sebepler ile ilgili çekin iptaline karar verilmesi gerektiğini ileri sürmüştür.
GEREKÇE: Dava, TTK'nın 818/s maddesi yollamasıyla TTK 757.madde hükümlerine dayanılarak açılan zayi nedeniyle çek iptali istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince, yukarıda açıklanan gerekçe doğrultusunda davanın reddine karar verilmiş, bu karara karşı, davacı vekili tarafından yasal süresi içerisinde istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. Davacı keşidecisi olduğu çek nedeniyle hamile ödeme yaparak teslim alınan çekin kendi uhdesinde iken kaybolduğunu ileri sürerek zayi belgesi verilmesini etmektedir. İstinaf incelemesi, HMK'nın 355. maddesi uyarınca, ileri sürülen istinaf başvuru sebepleriyle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırılık yönüyle re'sen yapılmıştır.Zayi nedeniyle iptal davası açma hakkı 6102 sayılı TTK 651. maddesi uyarınca hamile ait olup, hamil TTK 652. maddesine göre iptal karar ile birlikte alacak hakkını çek olmadan ileri sürebilecek ya da borçludan yeni bir senet tanzim edilmesini isteyebilecektir. Buna göre, çek iptali davası sonucunda verilen karar, borçluya ibraz edilerek çek bedelinin tahsili imkanını sağlamaktadır. Bu davayı açma hakkı hamile aittir. Çek keşidecisinin TTK'nın 757 ve 818/s.maddesi gereğince iptal davası açma hakkı bulunmamaktadır. Somut olayda davacı talebe konu çekin keşidecisi olup iptal davası açma hakkı bulunmadığından mahkemece davanın reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmamaktadır. Açıklanan nedenlerle davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle: 1-Talep eden davacı vekilinin istinaf başvurusunun HMK 'nun 353(1)b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE, 2-Talep eden davacı tarafından başvuru sırasında istinaf karar harcı peşin olarak yatırıldığından başkaca harç alınmasına yer olmadığına, 3-İstinaf yoluna başvuran talep eden davacı tarafından yapılan giderlerin üzerinde bırakılmasına, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda HMK.'nın 362(1)-ç maddesi uyarınca kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi.15/12/2022
