16. Hukuk Dairesi 2016/5824 E. , 2019/699 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Davacılar ... ve müşterekleri, ... İlçesi, ... Mahallesi çalışma alanında bulunan ve yapılan kadastro sırasında tespit harici bırakılan taşınmazın bir bölümü hakkında irsen intikal ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak tescil istemiyle, 11.07.2014 tarihinde dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne teknik bilirkişi raporunda (A) harfi ile gösterilen 4.457,78 metrekare ve (B) harfi ile gösterilen 1.587,92 metrekare yüzölçümündeki taşınmazların son ada da son parsel numarası verilerek ... ait veraset ilamındaki miras payları oranında davacılar adına tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine vekili, davalı ... vekili ve davalı ... vekli tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, TMK’nın 713/1 ve Kadastro Kanunu"nun 14. maddesine dayalı tescil isteğine ilişkindir. Mahkemece, davacılar lehine zilyetlikle edinim koşullarının oluştuğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir. Ancak; mahkemece çekişmeli taşınmazlara komşu taşınmazların kadastro tutanak suretleri ile varsa dayanak evrakı getirilmemiş, yetersiz ziraat bilirkişisi raporları ile yetinilmiş, uyuşmazlığın çözümünde hava fotoğraflarından usulünce yararlanılmamış, taşınmazın hangi tarihli imar planı kapsamında kaldığı ve taşınmaz üzerinde sürdürülen zilyetliğin süre ve niteliği kesin olarak belirlenmemiş, TMK’nın 713/4 ve 5. fıkraları uyarınca yapılması zorunlu olan yasal ilanlar yapılmamıştır. Eksik inceleme ile hüküm kurulamaz.
Hal böyle olunca, doğru sonuca ulaşılabilmesi için öncelikle çekişmeli taşınmazlara komşu taşınmazların kadastro tutanakları ile dayanakları dosya arasına alınmalı, çekişmeli taşınmazın hangi tarihli imar planı kapsamında kaldığı belirlenmeli, dava tarihinden 15-20-25 yıl öncesine ilişkin en az 3 adet stereoskopik hava fotoğrafı Harita Genel Komutanlığından getirtilmelidir. Bundan sonra, mahallinde yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişi ve taraf tanıkları, 3 kişilik ziraat bilirkişi kurulu, serbest çalışan jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişi aracılığıyla keşif yapılmalı; yapılacak keşifte, yerel bilirkişi ve taraf tanıklarından taşınmazların geçmişte ne durumda bulunduğu, kime ait olduğu, kimden kime nasıl intikal ettiği, kim tarafından ne zamandan beri ne suretle kullanıldığı, taşınmazların öncesinin ne olduğu, taşınmazların devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerden olması halinde imar-ihyaya konu edilip edilmediği, imar-ihyaya konu edilmiş ise ihyanın hangi tarihte başlayıp ne zaman bitirildiği etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı; uygulamada komşu parsel tutanak ve dayanaklarından yararlanılmalı, 3 kişilik uzman ziraat bilirkişi kurulundan çekişmeli taşınmaz bölümünün niteliği, kullanım durumu, imar-ihyaya muhtaç yerlerden olup olmadığı, böyle yerlerden ise imar-ihya edilip edilmediği hususlarında önceki tarihli ziraat bilirkişi raporunu da irdeler şekilde tarımsal niteliğini bildirir, taşınmaz bölümünü komşu parsellerle karşılaştırmalı biçimde, toprak yapısını, eğimini, bitki desenini ve zirai durumunu, üzerinde sürdürülen zilyetlik var ise zilyetliğin şeklini ve süresini bildiren, taşınmaz bölümünün değişik yönlerden çekilmiş fotoğrafları ile desteklenmiş ayrıntılı rapor alınmalı; belirtilen tarihlerde çekilmiş stereoskopik hava fotoğrafları üzerinde jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişiye stereoskop aletiyle inceleme yaptırılarak; çekişme konusu taşınmazın hava fotoğraflarında işaretlenmek suretiyle bu yerin önceki ve şimdiki niteliğinin ne olduğu, arazinin ekonomik amacına uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle zilyetliğine ne zaman başlanıldığının, zilyetliğin ne şekilde sürdürüldüğünün belirlenmesi istenilmeli, TMK’nın 713/4 ve 5. fıkraları gereğince keşif sonucu elde edilen bilirkişinin rapor ve krokisine göre gerekli yerel ve gazete ilanları yöntemine uygun bir biçimde yapılmalı, ilanın yapıldığı gazete ile ilan tutanakları dosya arasına konulmalı, yasal 3 aylık sürenin dolması beklenilmeli ve bundan sonra 3402 sayılı Kanun"un 14. ve 17. maddesinde öngörülen koşullar yönünden tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Eksik incelemeyle yazılı olduğu şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulüyle hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz eden Belediyelere iadesine, 06.02.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.