Yargıtay 4. Ceza Dairesi 2022/1101 Esas 2022/8644 Karar Sayılı İlamı

KARAR

İmar kirliliğine neden olmak suçundan sanık ...'ın, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nun 184/1. maddesi gereğince 2 yıl hapis cezası ile cezalandırılmasına dair ...Asliye Ceza Mahkemesinin ... tarihli ve ...sayılı kararının istinaf edilmeksizin kesinleşmesini müteakip, hükümlü tarafından yapılan yargılamanın yenilenmesi talebi üzerine, Mahkemesince yargılamayı yapan hakimin yargılamanın yenilenmesi kararının değerlendirme yapamayacağından bahisle hakim görevlendirilmesine yönelik talebi hakkında karar verilmesine yer olmadığına dair ... Ağır Ceza Mahkemesinin ... tarihli ve ...değişik iş sayılı kararının, Adalet Bakanlığı tarafından kanun yararına bozulmasının istenilmesi üzerine, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının, ...gün ve ... sayılı istem yazısıyla Dairemize gönderilen dava dosyası incelendi.
İstem yazısında; “...Ağır Ceza Mahkemesince hükmü veren Mahkeme hakiminin yargılamanını yenilenmesi istemine karar vermesinde bir kanuni engel bulunmadığı, yargılamanın yenilenmesi talebinin kabulüne karar verildiği takdirde artık başka bir hakimin inceleyebileceği gerekçesiyle talep hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiş ise de;
5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 23/3 maddesinde yer alan “Yargılamanın yenilenmesi halinde önceki yargılamada görev yapan hâkim aynı işte görev alamaz” ve aynı Kanunun 318/1. maddesinde yer alan “Yargılamanın yenilenmesi istemi, hükmü veren mahkemeye sunulur. Bu mahkeme, istemin kabule değer olup olmadığına karar verir” şeklindeki düzenlemeler karşısında, ilk kararı veren hâkimin olayla ilgili kanaatinin oluştuğu, görüşünün ilk hükümde belirginleştiği, yeniden yargılama aşamasında ya da bu aşamaya götürecek talebin kabule değer olup olmadığına dair vereceği kararda önceki kanaat ve görüşünün etkisi altında kalabileceği, bu sebeple adil yargılanma hakkının bir uzantısı olarak, olaya tamamen yabancı, farklı bir hâkimin yargılamanın yenilenmesi talebini incelemesi gerektiği, bu halde .... Ağır Ceza Mahkemesinin gerekçesindeki gibi ilk kararı veren hakimin sadece yargılamanın yenilenmesi talebinin kabulüne karar vermesi üzerine, yargılamayı başka bir hakimin yapmasının mümkün olmadığı cihetle, yargılamanın yenilenmesi talebi ile ilgili olarak değerlendirme yapmak üzere hakim görevlendirilmesine karar verilmesi gerektiği gözetilmeden, yazılı şekilde karar verilmesine yer olmadığına dair karar verilmesinde isabet görülmemiştir.” denilmektedir.
Hukuksal Değerlendirme:
5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 318. maddesinde;
(1) Yargılamanın yenilenmesi istemi, hükmü veren mahkemeye sunulur. Bu mahkeme, istemin kabule değer olup olmadığına karar verir.
(2) 303. madde gereğince Yargıtayın doğrudan hüküm kurduğu hâllerde de hükmü vermiş olan mahkemeye başvurulur.
(3) Yargılamanın yenilenmesi isteminin kabule değer olup olmadığına dair olan karar, duruşma yapılmaksızın verilir.” hükümlerine yer verilmiş,
Aynı Kanun’un “Yargılamaya katılamayacak hakim” başlıklı 23/3. maddesinde ise; “Yargılamanın yenilenmesi halinde, önceki yargılamada görev yapan hâkim, aynı işte görev alamaz." hükmü düzenlenmiştir.
İnceleme konusu somut olayda; sanık hakkında imar kirliliğine neden olma suçundan ...Asliye Ceza Mahkemesi tarafından mahkumiyet hükmü kurulduğu, hükmün istinaf edilmeksizin kesinleştiği, sanık tarafından Mahkemesine yargılamanın yenilenmesi talebinde bulunulduğu, bu talep üzerine mahkeme hakiminin önceki yargılamada görev alması nedeniyle yeni bir hakim görevlendirlmesi talebi üzerine.... Ağır Ceza Mahkemesi tarafından ... tarih ve ... Değişik İş sayılı karar verilmesine yer olmadığına dair karar verildiği anlaşılmıştır.
Yukarıda yer verilen düzenlemeler karşısında, Dairemizce de benimsenen Yargıtay Ceza Genel Kurulunun.... tarih ...sayılı kararında da belirtildiği üzere ilk kararı veren hakimin olayla ilgili kanaatinin oluştuğu, görüşünün ilk hükümle belirginleştiği, yeniden yargılama aşamasında ya da bu aşamaya götürecek talebin kabule değer olup olmadığına dair verilecek kararda, önceki kanaat ve görüşünün etkisi altında kalabileceği, bu sebeple adil yargılanma hakkının bir uzantısı olarak olaya tamamen yabancı, farklı bir hakimin yargılamanın yenilenmesi talebini incelemesi gerektiği gözetilmeden, yazılı şekilde karar verilmesi hukuka aykırıdır.
Sonuç ve Karar:
Yukarıda açıklanan nedenlerle,
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’nın, kanun yararına bozma isteği doğrultusunda düzenlediği tebliğnamedeki düşünce yerinde görüldüğünden,
1-...Ağır Ceza Mahkemesinin ... tarihli ve ...değişik iş sayılı kararının, 5271 sayılı CMK'nın 309. maddesi uyarınca BOZULMASINA,
2- CMK'nın 309. maddesinin 4-a fıkrası gereğince, sonraki işlemlerin mahallinde tamamlanmasına, dosyanın Yüksek Adalet Bakanlığına sunulmak üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı'na TEVDİİNE, ...tarihinde oy birliğiyle karar verildi.