10. Hukuk Dairesi 2013/789 E. , 2013/2228 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi :İş Mahkemesi
Davacı, davalı nezdinde 1990 yılı başlarından 27.1.2004 tarihine kadar kapıcılık ve temizlikçilik yaparak geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, ilâmda belirtildiği şekilde davacının davalı apartmanda 27.1.1990-27.1.2004 tarihleri arasında günde 1,5 saat olmak üzere olmak üzere hizmet akdi ile çalıştığının tespitine demek suretiyle, davanın kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, taraf vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun Geçici 7. maddesi uyarınca davanın yasal dayanağı 506 sayılı Kanunun 79/10. maddesidir. Anılan Kanunun 6. maddesinde ifade edildiği üzere, “sigortalı olmak hak ve yükümünden kaçınılamaz ve vazgeçilemez.” Anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi gözetildiğinde, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin davalar, kamu düzenine ilişkin olduğundan, özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi zorunludur. Bu bağlamda, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde re’sen araştırma yapılarak kanıt toplanabileceği de göz önünde bulundurulmalıdır.
Yukarıda belirtilen ilkeler ışığında, davacının, 1990 yılından 2004 yılına kadar kesintisiz olduğunu iddia ettiği çalışmasının gerçekliği, işin ve işyerinin kapsam ve niteliğiyle süresinin belirlenebilmesi amacıyla; mahkemece davacının çalışmaların kısmi süreli olduğuna hükmedilip, hatalı şekilde bu kısmi çalışmanın ayda ne kadar güne tekabül ettiği belirtilmeden, sadece günde 1,5 saat şeklinde gerçekleştiğinin anlatılmaya çalışıldığı, ancak bunun infazı kabil olmayan bir tespit hükmü olduğu görüldüğünden, 1 günlük çalışmanın İş Kanunu gereği 7,5 saat üzerinden belirlenmesi gerektiği, buna göre davacının çalışmasının ayda kaç güne tekabül ettiğinin hesaplanıp hükme açıkça yazılması gerektiği gözetilerek, davacının gerçek çalışma süresi infaza elverişli şekilde tespit edilmeli, böylelikle infazı kabil bir karar verilmelidir.
Mahkemenin, yukarıda açıklanan esaslar doğrultusunda araştırma yaparak elde edilecek sonuca göre bir karar vermesi gerekirken, eksik inceleme sonucu yazılı şekilde hüküm kurması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O halde, taraf vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 14.2.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi.
sisteminin bir üyesidir.