Abaküs Yazılım
20. Hukuk Dairesi
Esas No: 2016/8776
Karar No: 2018/4053

Yargıtay 20. Hukuk Dairesi 2016/8776 Esas 2018/4053 Karar Sayılı İlamı

Özet:


Asliye Hukuk Mahkemesi'nde görülen bir davada, davacı Orman Yönetimi, bir taşınmazın tapu kaydının iptali ve orman vasfı ile Hazine adına tescilini talep etmiştir. Mahkeme, davalı adına kayıtlı olan taşınmazın bir kısmının tapu kaydının iptali ve orman vasfı ile Hazine adına kayıt ve tesciline karar vermiştir. Ancak mahkeme kararı usul ve kanuna aykırıdır çünkü davada tapu konusu malın üçüncü kişilere devredilebilmesi tasarruf serbestisi kuralı gereği tarafların talep ve beyanlarına göre değerlendirme yapılması gerekir. Davacının iki seçimlik hakkı vardır: ister, davasından vazgeçerek, dava konusunu devralmış olan kişiye karşı davaya devam eder, isterse, davasını devreden taraf hakkında tazminat davasına dönüştürür. Mahkeme, davacıya seçimlik haklarını sormalı ve cevaba göre işlem yapmalıdır. Ayrıca, dava konusu taşınmaz üzerindeki şerhlerin dava devam ederken kalkması nedeniyle Orman Yönetimi aleyhine vekalet ücretine hükmedilmesi de yanlıştır. Kanun maddeleri: 6100 sayılı HMK’nın 125. maddesi (HUMK’nın 186. maddesi).
20. Hukuk Dairesi         2016/8776 E.  ,  2018/4053 K.

    "İçtihat Metni"

    MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

    Taraflar arasındaki davanın yapılan duruşması sonunda kurulan hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı ... Yönetimi vekili tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü:

    K A R A R

    ... köyü 501 nolu parsel 54.400,00 m2 yüzölçümü ile tarla vasfı ile tapuda kayıtlıdır.
    Davacı ... Yönetimi 29.11.2012 tarihli dava dilekçesi ile dava konusu taşınmazın tahdit sınırları içerisinde kalan kısmının tapu kaydının iptali ile orman vasfı ile Hazine adına tescilini üzerindeki şerhlerin silinmesini talep etmiştir.
    Mahkemece davacının davasının, davalı ... yönünden kabulü ile ... köyü 1501 parsel sayılı taşınmazın teknik bilirkişisinin 02/12/2014 havale tarihli krokisinde (B) harfi ile işaretli 10.834,60 m2"lik kısmının davalı ... adına olan tapu kaydının iptali ile orman vasfı ile Hazine adına kayıt ve tesciline; davacının diğer davalılar ..., ..., ...,Paz. Ltd. Şti., ..., ... Müdürlüğü, ... ve ... aleyhine açılan davanın husumet nedeniyle reddine karar verilmiş; hüküm davacı ... Yönetimi vekili tarafından temyiz edilmiştir.
    Dava, tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
    Çekişmeli taşınmazın bulunduğu yerde dava tarihinden önce 1970 yılında yapılıp kesinleşen orman kadastrosu bulunmaktadır. Daha sonra 15/10/1990 yılında askı ilânı yapılıp dava tarihinde kesinleşen aplikasyon ve 2/B uygulaması vardır.
    Mahkemece davanın kısmen kabul kısmen reddine karar verilmişse de verilen karar usul ve kanuna aykırıdır. Bilindiği üzere; dava açıldıktan sonrada sınırlayıcı bir neden bulunmadığı takdirde dava konusu malın veya hakkın üçüncü kişilere devredilebilmesi tasarruf serbestisi kuralının bir gereği, hak sahibi veya malik olmanın da doğal bir sonucudur. Usul hukukumuzda da ayrık durumlar dışında dava konusu mal veya hakkın davanın devamı sırasında devredilebileceği kabul edilmiş, (1086 sayılı HUMK’nın 186) 6100 sayılı HMK’nın 125. maddesinde dava konusunun taraflarca üçüncü kişiye devir ve temliki halinde yapılacak usulü işlemler düzenlenmiştir. Bu durumda HMK"nın 125. maddesine göre davacının iki seçimlik hakkı vardır; ister, devreden tarafla olan davasından vazgeçerek, dava konusunu devralmış olan kişiye karşı davaya devam eder, isterse, davasını devreden taraf hakkında tazminat davasına dönüştürür.
    Mahkeme, dava görülmekte iken davalının dava konusunu bir başkasına temlik ettiğini öğrenince, bunu kendiliğinden (re"sen) gözeterek; davacıya HMK"nın 125. (HUMK"nın 186) maddesindeki iki yoldan hangisini seçtiğini sormalı ve alacağı cevaba göre işlem yapmalıdır.
    Davalının, müddeabihi bir başkasına (üçüncü kişiye) temlik etmesi durumunda; davacı, dava konusu malın veya hakkın aynen kendisine verilmesini istiyorsa, davalı ile olan davasından vazgeçerek, müddeabihi devralmış olan üçüncü kişiye karşı aynı davaya devam edilmesini ister. Davacının, müddeabihi dava sırasında devralan üçüncü kişiye karşı davaya (ayın davası olarak) devam edilmesini istemesi (yani davayı üçüncü kişiye teşmil etmesi) üzerine, davaya davacı ile üçüncü kişi (yeni davalı) arasında devam edilir. Bu halde, davanın tarafları davacı ile müddeabihi dava sırasında devralmış olan üçüncü kişi olmakla, üçüncü kişi davalı sıfatını alacağından, eski davalının, artık davada taraf sıfatı kalmayacaktır. Ne var ki, davacı ile yeni davalı arasında görülen bu dava, yeni bir dava olmayıp, davacı ile müddeabihi temlik etmiş olan eski davalı arasındaki davanın bir devamıdır (Baki Kuru, Hukuk Muhakemeleri Usulü, 6. Bası, cilt 4, İst. 2001, s. 3825- 36).
    Diğer taraftan, davacı diğer seçimlik hakkını kullanıp, davasını, müddeabihi temlik etmiş olan davalıya karşı zarar ziyan (tazminat) davasına çevirmişse bu halde davaya aynı taraflar arasında devam olunur ve davacının zarar ziyan talebi hakkında bir karar verilir.
    Somut olaya gelince tapu iptali ve tescil davası sırasında dava konusu taşınmaz tapuda davalı ... adına kayıtlı iken dava devam ederken 15.05.2014 tarihinde ..."a satıldığı ve tapuda devredildiği mahkemece dava konusu taşınmazın satış işleminin öğrenildiği ve taşınmazı devralan ..."ın 07.05.2015 tarihli celsede beyanında alındığı ancak davacı tarafa HMK"nın 125. madde gereğince iki yoldan hangisini seçtiği sorulmadan davaya tapu iptali ve tescil davası olarak devam edildiği gibi karar tarihi itibariyle de tapuda malik olmayan, davalı eski malik ... aleyhinde hüküm kurulduğu anlaşılmaktadır.
    O halde dava konusu taşınmazın ve hakkın dava dışı kişiye temlik edilmesi nedeniyle 6100 sayılı HMK’nın 125. maddesi (HUMK’nın 186. maddesi) hükmü uyarınca usulü eksikliğin giderildikten sonra işin esası bakımından bir karar verilmesi gerekirken yanılgılı değerlendirme ile yazılı olduğu üzere hüküm tesisi isabetsizdir.
    Ayrıca davacı ... Yönetiminin dava açarken şerh maliklerinide davalı göstermesi doğru olup dava konusu taşınmaz üzerindeki şerhler dava devam ederken kalktığından Orman Yönetimi aleyhine vekalet ücretine hükmedilmesi de hatalıdır.
    SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; davacı ... Yönetimi vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde iadesine 29/05/2018 günü oy birliği ile karar verildi.






    Sayın kullanıcılarımız, siteden kaldırılmasını istediğiniz karar için veya isim düzeltmeleri için bilgi@abakusyazilim.com.tr adresine mail göndererek bildirimde bulunabilirsiniz.

    Son Eklenen İçtihatlar   AYM Kararları   Danıştay Kararları   Uyuşmazlık M. Kararları   Ceza Genel Kurulu Kararları   1. Ceza Dairesi Kararları   2. Ceza Dairesi Kararları   3. Ceza Dairesi Kararları   4. Ceza Dairesi Kararları   5. Ceza Dairesi Kararları   6. Ceza Dairesi Kararları   7. Ceza Dairesi Kararları   8. Ceza Dairesi Kararları   9. Ceza Dairesi Kararları   10. Ceza Dairesi Kararları   11. Ceza Dairesi Kararları   12. Ceza Dairesi Kararları   13. Ceza Dairesi Kararları   14. Ceza Dairesi Kararları   15. Ceza Dairesi Kararları   16. Ceza Dairesi Kararları   17. Ceza Dairesi Kararları   18. Ceza Dairesi Kararları   19. Ceza Dairesi Kararları   20. Ceza Dairesi Kararları   21. Ceza Dairesi Kararları   22. Ceza Dairesi Kararları   23. Ceza Dairesi Kararları   Hukuk Genel Kurulu Kararları   1. Hukuk Dairesi Kararları   2. Hukuk Dairesi Kararları   3. Hukuk Dairesi Kararları   4. Hukuk Dairesi Kararları   5. Hukuk Dairesi Kararları   6. Hukuk Dairesi Kararları   7. Hukuk Dairesi Kararları   8. Hukuk Dairesi Kararları   9. Hukuk Dairesi Kararları   10. Hukuk Dairesi Kararları   11. Hukuk Dairesi Kararları   12. Hukuk Dairesi Kararları   13. Hukuk Dairesi Kararları   14. Hukuk Dairesi Kararları   15. Hukuk Dairesi Kararları   16. Hukuk Dairesi Kararları   17. Hukuk Dairesi Kararları   18. Hukuk Dairesi Kararları   19. Hukuk Dairesi Kararları   20. Hukuk Dairesi Kararları   21. Hukuk Dairesi Kararları   22. Hukuk Dairesi Kararları   23. Hukuk Dairesi Kararları   BAM Hukuk M. Kararları   Yerel Mah. Kararları  


    Avukat Web Sitesi