15. Hukuk Dairesi 2015/5536 E. , 2016/951 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Asliye Hukuk Mahkemesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davacı ve davalı ... vekillerince istenmiş ve temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
- K A R A R -
Dava, eser sözleşmesine dayalı olarak verilen çekten dolayı menfi tespit istemine ilişkin olup mahkemece davanın davalı ... yönünden kabulüne, davalı ... yönünden reddine dair verilen karar davacı ile davalı ... tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davacı ile davalı ..."in aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir.
2-Davacı davasında,davalı ... ile aralarında düzenlenen 29.08.2010 tarihli sözleşmeye göre davalının, belirlenen birim fiyatlara göre çam sandık ve palet yapımını üstlendiğini, iş karşılığı verdiği çek bedelinden 3.000,00 TL"yi ödediğini, bakiye miktarın işin tesliminde ödenmesinin kararlaştırıldığını, çekin de bu nedenle teminat olarak verildiğini, ancak imalâtların teslim edilmediğini, buna rağmen çekin davalı ..."ya ciro edildiğini, bu kişi tarafından aleyhine takibe geçildiğini belirterek çekten dolayı borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep etmiş, davalı ... savunmasında davacının daha önce çekin teminat çeki olması nedeniyle icra mahkemesinde açtığı davanın reddedildiğini, iyi niyetli hamil olduğunu açıklayarak, davalı ... ise işi eksiksiz olarak teslim ettiğini, buna rağmen alacağının ödenmediğini belirterek davanın reddine karar verilmesini istemişlerdir. Mahkemece davalı ..."in bonoyu iktisap ederken bile bile davacı borçlunun zararına hareket ettiğinin ispatlanamadığı, şahsi def"ilerin iyi niyetli hamile karşı ileri sürülemeyeceği gerekçesi ile aleyhine açılan davanın reddine, davalı ..."in ise teslimi yazılı belge ile kanıtlayamadığı gerekçesi ile aleyhine açılan davanın kabulüne karar verilmiştir. Davacı ve davalı ... arasında 29.08.2010 tarihinde çam sandık ve palet yapımı konusunda yazılı sözleşme düzenlendiği ihtilâfsızdır. Sözleşmede palet ve sandıkların birim fiyatları ayrı ayrı belirlenmiş olup 5.000,00 TL"nın kapora olarak ödeneceği, teslimde ücretin % 50"sinin ödeneceği kalanı için çek verileceğinin kabul edildiği anlaşılmaktadır. Davaya konu edilen çekin ise 10.000,00 TL olarak davacı ... tarafından davalı ... lehine keşide edildiği, çekin arkasında çek karşılığı 3.000,00 TL"nın ödendiği, kalan 7.000,00 TL"nın elden ödeneceğinin ve bu çekin kalan miktarın teminatı olduğunun açıklandığı, .. tarafından davalı ..."e ciro edildiği anlaşılmaktadır.
Davacı ile davalı ... arasındaki sözleşme niteliği itibarıyla eser sözleşmesi olup yüklenicinin imalat bedeline hak kazanabilmesi için sözleşme ile üstlendiği edimini eksiksiz olarak tamamlayıp teslim etmesi gerekir. Eser sözleşmelerinde teslim, yüklenicinin tamamladığı eseri sözleşmeyi ifa etmek niyeti ile iş sahibinin fiili hakimiyetine geçirmesi olarak tanımlanmaktadır. Eserin teslim edilip edilmediğinin ispatında, tarafların hangi delillerle yapılacağı hususunda sözleşmeye hüküm koyabilirler ve teslim konusunda bir delil sözleşmesi yapabilirler. Böyle bir delil sözleşmesi yoksa yüklenicinin meydana getirdiği eseri teslim ettiği vakıasını, teslim, hukuki işlem değil, hukuki fiil olduğundan kural olarak her tür kanıtla bu arada tanıkla dahi ispat edebilir (Emsal Dairemizin 17.02.2015 T 2014/2254 E 2015/782 K;17.12.2014 T 2014/681 E 2014/7323 K; 01.12.2015 T 2015/1884 E 2015/6112 K içtihatları). Somut olayda mahkemece dinlenen tanıklar imalâtların davacıya teslim edildiğini açıklamışlardır. Bu nedenle mahkemenin teslimin tanıkla ispat edilemeyeceği gerekçesi ile teslimin yapılmadığına ilişkin kabulü doğru olmamıştır.
Olayda çözümlenmesi gereken diğer bir husus davaya konu çek nedeniyle davalı hamil ... iyi niyetli kabul edilip edilmeyeceği konusundadır. Davacı iş sahibi ile davalı yüklenici Hüseyin arasında akdî ilişkinin kurulduğu tarihte yürürlükte bulunan 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu"nun 599 maddesi hükmü gereğince, senetlerin keşidecisi, ilk hamil ile kendi arasında doğrudan doğruya mevcut olan ve sözleşme ilişkilerine dayanan def"ileri senetlerin haklı (meşru) hamiline karşı ileri süremez. Ancak, borçlu keşideci tarafından, davalı hamil"in senetleri iktisap ederken tamamen ya da kısmen bedelsiz olduklarını bile bile borçlu keşidecinin zararına hareket etmiş olduğunun yasal delillerle kanıtlanmış olması durumunda; davalı haklı haklı sayılamaz ve dolayısıyla borçlu keşideci çek hamiline karşı iş bu çekten ötürü sorumlu tutulamaz. Somut olayda davaya konu çekin arkasında teminat kaydı bulunmakta olup yargılama sırasında çekin yüklenici ile iş sahibi arasında düzenlenen sözleşme nedeniyle verildiği davacı tarafından kanıtlanmıştır. Bu nedenle mahkemenin çekin hamili olan davalı ..."in iyiniyetli hamil olduğu gerekçesi olaya uygun düşmemektedir.
Açıklanan bu gerekçelere göre davacı iş sahibi ile davalı yüklenici arasında bir eser sözleşmesi ilişkisi kurulduğu,bu sözleşmeye göre davalı yüklenici tarafından sözleşmeye konu imalâtların davacıya tesliminin yapıldığı, davaya konu çekin davacı tarafından davalı yükleniciye işin tesliminde ödenmek kaydıyla teminat olarak verildiği, davalı hamil .. senet (çek) metninden anlaşılabilen kayıt nedeniyle iyi niyetli kabul edilemeyeceği yargılama sırasında kanıtlanmıştır. Bu nedenle mahkemece yapılması gereken iş davalı yüklenicinin ancak, işin tamamını iş sahibinin amacına uygun teslimi halinde ücretin tamamına hak kazanabileceğinden teslim edilen imalâtların uzman bilirkişi aracılığı ile incelenmek suretiyle sözleşme fiyatlarıyla yapılan işin miktarını tespit etmek,bulunan miktardan ödemelerin mahsubu ile her iki davalı hakkında sonucuna göre karar verilmesinden ibaret iken eksik inceleme ile karar verilmesi doğru olmadığından bozulması gerekmiştir.
SONUÇ:Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle davacı ile davalı ..."in sair temyiz itirazlarının reddine, 2. bentte açıklanan nedenlerle kararının temyiz eden davacı ile davalı ... yararına BOZULMASINA, ödedikleri temyiz peşin harçlarının istek halinde temyiz eden davacıya ve daval ..."e geri verilmesine, karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere 15.02.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.