Yargıtay 15. Hukuk Dairesi 2015/3770 Esas 2016/950 Karar Sayılı İlamı

Mahkemesi :Asliye Hukuk Mahkemesi
Şirket Yetkilisi.
Vek. Av. ...

Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:

- K A R A R -

Dava, eser sözleşmesinin gereği gibi ifa edilmemesi nedeniyle uğranılan maddi ve manevi zararın tahsili istemine ilişkin olup, mahkemenin; davanın manevi tazminat talebi yönünden reddine, maddi tazminat talebi yönünden kabulüne karar dair kararı hükmedilen maddi tazminat nedeniyle davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık sözleşme tarihine göre uygulanması gereken mülga 818 sayılı BK"nın 355 vd. maddelerde düzenlenen eser sözleşmesinden doğmaktadır. Davacı iş sahibi, davalı yüklenicidir. Davacı, davalının yapımını üstlendiği güneş enerjisi ısıtma sistemi işinin ayıplı ifa edildiği ve verim alınmadığı için sökülerek götürüldüğü ve yerine yenisinin de getirilip takılmadığını belirterek yeni ve sorunsuz biçimde çalışacak sistemin takılması ve uğranılan 5.000,00 TL maddi ve 5.000,00 TL manevi zarar karşılığı olmak üzere toplam 10.000,00 TL tazminatın dava tarihinden itibaren mevduata uygulanan en yüksek faiz oranıyla tahsilini istemiş, davalı görev ve yetkiye ilişkin itirazda bulunmuş, esas yönünden ise edimlerini yerine getirmeyenin davacı olduğunu belirterek davanın reddini savunmuş, mahkemece davanın, manevi tazminat talebi yönünden reddine, maddi tazminat talebi yönünden kabulüne karar verilmiştir.
Tüketici mahkemesi sıfatıyla asliye hukuk mahkemesine açılan davada görevsizlik kararı verilerek dosya asliye hukuk mahkemesine gönderilmiş olup, davanın gönderildiği bu mahkeme tarafından harç tamamlatılmaksızın esas hakkında karar verilmiştir.
492 sayılı Harçlar Kanunu hükümlerine göre: Yargı işlemlerinden bu Kanun"a bağlı (1) sayılı tarifede yazılı olanları, yargı harçlarına tabidir (2. md.). Yargı harçları (1) sayılı tarifede yazılı işlemlerden değer ölçüsüne göre nispî esas üzerinden, işlemin nev"i ve mahiyetine göre maktu esas üzerinden alınır (15. md.). Değer tayini mümkün olan hallerde dava dilekçelerinde değer gösterilmesi mecburidir. Gösterilmemişse dâvacıya tespit ettirilir. Tespitten kaçınma halinde, dava dilekçesi muameleye konmaz (16/3. md.). Noksan tespit
edilen değerler hakkında 30"uncu madde hükmü uygulanır (16/4. md.). Yargı harçları (1) sayılı tarifede yazılı nispetler üzerinden alınır (21. md.). Harçlar Kanunu 28. maddeye göre (1) sayılı tarifede yazılı nispî karar ve ilâm harcının 1/4 ü peşin alınır (28. md.). Yargılama sırasında tespit olunan değerin, dava dilekçesinde bildirilen değerden fazla olduğu anlaşılırsa, yalnız o oturum için yargılamaya devam olunur, takip eden oturuma kadar noksan değer üzerinden peşin karar ve ilâm harcı tamamlanmadıkça davaya devam olunmaz. Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 150. maddesinde gösterilen süre içinde dosyanın işleme konulması noksan olan harcın ödenmesine bağlıdır (30. md.). Yargı işlemlerinden alınacak harçlar ödenmedikçe müteakip işlemler yapılmaz (32. md.). HMK 120/1. maddeye göre de davacı, yargılama harçlarını mahkeme veznesine yatırmak zorundadır.
Bu kurallar ışığında somut olaya gelindiğinde; davacı, tüketici mahkemesi sıfatıyla asliye hukuk mahkemesine dava açtığı için tüketici sayılarak harç yatırmamış ise de tüketici olmadığı kabul edilerek dosyanın gönderildiği asliye hukuk mahkemesinde harç muafiyeti söz konusu olmadığından harç yatırması zorunludur. Yatırılması gerekli peşin harçlar yatırılmaksızın davanın görülmesi mümkün değildir. Harç kamu düzenine ilişkin olup mahkemece gözetilmesi gerektiği gibi temyiz nedeni olarak ileri sürülmese bile Yargıtay tarafından da gözetilmesi gerekir. Bu durumda mahkemece harcın tamamlanması için davacı tarafa süre verilmeli, süresi içinde harç yatırılmaz ise dosya işlemden kaldırılmalı, harç eksikliği tamamlanır ise yargılamaya devam edilerek esastan inceleme yapılmalıdır. Bu kurallara aykırı olarak harç alınmaksızın esastan inceleme yapılarak karar verilmesi doğru olmadığından hükmün diğer yönleri incelenmeksizin bozma kararı vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda yazılı nedenlerle hükmün temyiz eden davalı yararına BOZULMASINA, harç yönünden bozma kararı verildiğinden diğer temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine gerek olmadığına, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davalıya geri verilmesine, karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere 15.02.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.






.