10. Hukuk Dairesi 2011/10731 E. , 2013/2012 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi :İş Mahkemesi
Davacı, eksik işçilik bildirimi nedeniyle tahakkuk ettirilen prim borcundan dolayı borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
Davacı, ... köylerine taşımalı İlköğretim öğrencilerine yemek verilmesi işini resmi ihale ile aldığını, davalı Kurumdan 4 8520 01 01 1009823 065 02-46 sicil nolu 4 8520 01 01 1009546 065 02-60 sicil nolu ve 4 8520 01 01 1009543 065 02-57 sicil numaraları ile, SSK müdürlüğünden, dosyalar açıldığını ve bu dosyalarıda, resmi ihale ile aldığı işlerden dolayı 1-3-6 işçi çalıştırdığını ve bu işçilerin primlerini de bahse konu Kuruma bildirdiğini; davalı Kurumun, fark priminin istemesine ilişkin Kurum işlemin iptali ve eksik işçilik bildirimi nedeniyle tahakkuk ettirilen prim borcundan dolayı borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece; davacının davalı kurum ... İl Müdürlüğünün 4 8520 01 01 1009546 065 02-60 sicil sayılı dosyasında işlem görmekte olan 326.000,00 TL ihale bedelli ve yine davalı kurum ... İl Müdürlüğünün 4 8520 01 01 1009543 065 02-57 sicil sayılı dosyasında işlem görmekte olan 225.000,00 TL ihale bedelli ve yine davalı kurumun 4 8520 01 01 1009823 065 02-46 işlem görmekte olan 36.980,00 TL ihale bedelli işlem dosyalarında davacının işçi sayısına uygun olarak sigortalı bildirimde bulunmuş olduğu gerekçesiyle davanın kablüne karar verildiği görülmüştür.
506 sayılı Yasanın 79. maddesi, “Bu Kanunun 83"üncü maddesinde belirtilen kurum ve kuruluşlar tarafından ihale yoluyla yaptırılan her türlü işler, gerçek veya tüzel kişilerce yapılan inşaatlardan dolayı yeterli işçilik bildirmiş olup olmadığı Kurumca araştırılır….” düzenlemesini içermekte olup; aynı Yasanın 83. maddesinde belirtilen kurum ve kuruluşlar ise, “Genel ve katma bütçeli kuruluşlar, il ve belediyeler veya sermayesinin en az yarısı genel ve katma bütçeli kuruluşlar ile il ve belediyelere ait olan teşekkül ve müesseseler, kamu iktisadi kuruluşları ve bunların müessese, bağlı ortaklık ve iştirakleri, kanunla ve kanunların verdiği yetkiye dayanarak kurulan kurum ve kuruluşlar, döner sermayeli kuruluşlar…” olarak belirtilmiştir.
Ancak, 506 sayılı Yasanın konuya ilişkin 130. maddesinde yer alan, “İşverenin Kuruma, emsaline, yapılan işin nitelik, kapsam ve kapasitesine göre işin yürütülmesi için gerekli olan sigortalı sayısının, çalışma süresinin veya prime esas kazanç tutarının altında bildirimde bulunduğunun Kurumca saptanması halinde, işin yürütülmesi için gerekli olan asgari işçilik miktarı, yapılan işin niteliği, bünyesinde kullanılan teknoloji, iş yerinin büyüklüğü, benzer işletmelerde çalıştırılan işçi sayısı, ilgili meslek veya kamu kuruluşlarının görüşü gibi unsurları dikkate alarak sigorta müfettişi tarafından tespit edilir.” düzenlemesi; kayıt dışı çalışmadan kaynaklanan prim kaybının önüne geçilebilmesi yönünden, 506 sayılı Yasanın 79. maddesindeki yöntem ve asgari işçilik oranlarıyla bağlı kalınmaksızın, eksik işçilik bildiriminde bulunulup bulunulmadığının tespitine olanak vermektedir.
Hal böyle olunca, davacının, eksik işçilik bildiriminde bulunduğu gerekçesiyle, resen tahakkuk ettirilen prim ve gecikme zammının iptali istemli davada; anılan işin yürütülmesi için gerekli miktarda işçilik bildirimi yapılıp yapılmadığının; işin niteliği, bünyesinde kullanılan teknoloji, iş yerinin büyüklüğü, benzer işletmelerde çalıştırılan işçi sayısı, ilgili meslek veya kamu kuruluşlarının görüşü gibi unsurların dikkate alınması suretiyle yapılacak bilirkişi incelemesi uyarınca belirlenmesi gerekir.
Mahkemece, açıklanan maddi ve hukuki ilkeler gözetilmeksizin, yanılgılı değerlendirme ve eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması, usûl ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davalı Kurum avukatının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ:Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 12.02.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi.
