15. Hukuk Dairesi 2015/3829 E. , 2016/948 K.
"İçtihat Metni"
Mahkemesi :Asliye Hukuk Mahkemesi
.
Vek. Av. ...
Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün duruşmalı olarak temyizen tetkiki davalı vekili tarafından istenmiş olmakla duruşma için tayin edilen günde davacı vekili Avukat ... ile davalı vekili Avukat ...geldi. Temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan taraflar avukatları dinlendikten sonra vaktin darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması başka güne bırakılmıştı. Bu kere dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği konuşulup düşünüldü:
- K A R A R -
Dava, eser sözleşmesinin süresinden sonra ve ayıplı ifa edildiği iddiasıyla cezai şart alacağı ve ayıp nedeniyle uğranılan zararın tahsili istemine ilişkin olup, mahkemenin davanın kısmen kabulüne dair kararı, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık sözleşme tarihine göre uygulanması gereken mülga 818 sayılı BK"nın 355 ve devamı maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesinden doğmaktadır. Davacı iş sahibi, davalı yüklenicidir. Davacı, davalının yapımını üstlendiği...elemanları imalât ve montaj işinin ayıplı ve eksik ifa edildiği gibi süresinde de ifa edilmediğini belirterek 95.200,00 TL gecikme tazminatı ve 4.800,00 TL ayıp nedeniyle uğranılan zarar olmak üzere toplam 100.000,00 TL"nin reeskont faiziyle davalıdan tahsilini istemiş, davalı gecikmenin kendisinden kaynaklanmadığını, eksik ve ayıplı imalât iddiasının doğru olmadığını belirterek davanın reddini savunmuş, mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Tüketici mahkemesine açılan dava görevsizlik kararı verilerek asliye hukuk mahkemesine gönderilmiş olup, davanın gönderildiği bu mahkeme tarafından harç tamamlatılmaksızın esas hakkında karar verilmiştir.
492 sayılı Harçlar Kanunu hükümlerine göre: Yargı işlemlerinden bu kanuna bağlı (1) sayılı tarifede yazılı olanları, yargı harçlarına tabidir (2. md.). Yargı harçları (1) sayılı tarifede yazılı işlemlerden değer ölçüsüne göre nispî esas üzerinden, işlemin nev"i ve mahiyetine göre maktu esas üzerinden alınır (15. md.). Değer tayini mümkün olan hallerde dava dilekçelerinde değer gösterilmesi mecburidir. Gösterilmemişse davacıya tespit ettirilir. Tespitten kaçınma halinde, dava dilekçesi muameleye konmaz (16/3. md.). Noksan tespit edilen değerler hakkında 30"uncu madde hükmü uygulanır (16/4. md.). Yargı harçları (1) sayılı tarifede yazılı nispetler üzerinden alınır (21. md.). Harçlar Kanunu 28. maddeye göre
(1) sayılı tarifede yazılı nispî karar ve ilâm harcının 1/4 ü peşin alınır (28. md.). Yargılama sırasında tespit olunan değerin, dava dilekçesinde bildirilen değerden fazla olduğu anlaşılırsa, yalnız o oturum için yargılamaya devam olunur, takip eden oturuma kadar noksan değer üzerinden peşin karar ve ilâm harcı tamamlanmadıkça davaya devam olunmaz. Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 150. maddesinde gösterilen süre içinde dosyanın işleme konulması noksan olan harcın ödenmesine bağlıdır (30. md.). Yargı işlemlerinden alınacak harçlar ödenmedikçe müteakip işlemler yapılmaz (32. md.). HMK 120/1. maddeye göre de davacı, yargılama harçlarını mahkeme veznesine yatırmak zorundadır.
Bu kurallar ışığında somut olaya gelindiğinde; davacı, tüketici mahkemesine dava açtığı için tüketici sayılarak harç yatırmamış ise de tüketici olmadığı kabul edilerek dosyanın gönderildiği asliye hukuk mahkemesinde harç muafiyeti söz konusu olmadığından harç yatırması zorunludur. Yatırılması gerekli peşin harçlar yatırılmaksızın davanın görülmesi mümkün değildir. Harç kamu düzenine ilişkin olup mahkemece gözetilmesi gerektiği gibi temyiz nedeni olarak ileri sürülmese bile Yargıtay tarafından gözetilmesi gerekir. Bu durumda mahkemece harcın tamamlanması için davacı tarafa süre verilmeli, süresi içinde harç yatırılmaz ise dosya işlemden kaldırılmalı, harç eksikliği tamamlanır ise yargılamaya devam edilerek esastan inceleme yapılmalıdır. Bu kurallara aykırı olarak harç alınmaksızın esastan inceleme yapılarak karar verilmesi doğru olmadığından hükmün diğer yönleri inclenmeksizin bozma kararı vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda yazılı nedenlerle hükmün temyiz eden davalı yararına BOZULMASINA, harç yönünden bozma kararı verildiğinden diğer temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine gerek olmadığına, 1.350,00 TL duruşma vekâlet ücretinin davacıdan alınarak Yargıtay"daki duruşmada vekille temsil olunan davalıya verilmesine, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davalıya geri verilmesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 15.02.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.
.