Esas No: 2022/1089
Karar No: 2022/8716
Karar Tarihi: 29.03.2022
Yargıtay 4. Ceza Dairesi 2022/1089 Esas 2022/8716 Karar Sayılı İlamı
Özet:
Sanık, imar kirliliğine neden olmak suçundan 10 ay hapis cezasına çarptırılmış ve hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına ve 5 yıl denetim süresine tabi tutulmasına karar verilmiştir. Sanığın yapı kayıt belgesi aldığı için kamu davasının düşürülmesi talebi reddedilmiştir. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı, hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına ilişkin ilk kararın hukuka aykırı olduğunu ve yapı kayıt belgesinin suça konu yere ilişkin olup olmadığının ilgili bakanlıktan sorulması gerektiğini belirterek kararın bozulmasını istemiştir.
Kanun Maddeleri:
- 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nun 184/1 maddesi (imar kirliliğine neden olma suçu)
- 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nun 184/5 maddesi (etkin pişmanlık hükmü)
- 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 231. maddesi (hükmün açıklanmasının geri bırakılması)
- 3194 sayılı İmar Kanunu'nun geçici 16. maddesi (imar barışı)
- 7143 sayılı Kanun (afet risklerine hazırlık kapsamında ruhsatsız veya ruhsata aykırı yapıların kayıt altına alınması ve imar barışının sağlanması)
"İçtihat Metni"
KARAR
İmar kirliliğine neden olmak suçundan sanık ...'ın, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nun 184/1 ve 62. maddeleri gereğince 10 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 231. maddesi uyarınca hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına ve 5 yıl denetim süresine tâbi tutulmasına dair ... Asliye Ceza Mahkemesinin... tarihli ve ... sayılı kararına yönelik itirazın reddine ilişkin ... Ağır Ceza Mahkemesinin ...tarihli ve... değişik iş sayılı kararını müteakip, sanığın yapı kayıt belgesi aldığı için kamu davasının düşürülmesi talebinin reddine dair ... Asliye Ceza Mahkemesinin ... tarihli ve ...sayılı ek kararına yönelik itirazın reddine ilişkin .... Ağır Ceza Mahkemesinin ... tarihli ve ... değişik iş sayılı kararının, Adalet Bakanlığı tarafından kanun yararına bozulmasının istenilmesi üzerine, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının, ... gün ve... sayılı istem yazısıyla Dairemize gönderilen dava dosyası incelendi.
İstem yazısında; “1-... Ağır Ceza Mahkemesinin... tarihli ve ...değişik iş sayılı kararı yönünden yapılan incelemede; benzer bir olay sebebiyle Yargıtay .... Ceza Dairesinin ... tarihli ve ... karar sayılı ilâmında yer alan ‘’...Yargıtay Ceza Genel Kurulu'nun 2014/91 sayılı kararı da dikkate alınarak TCK'nın 184/5. maddesindeki etkin pişmanlık hükmü ile CMK'nın 231/5. maddesindeki hükmün açıklanmasının geri bırakılması kurumunun bir arada olamaması nedeniyle imar kirliliğine neden olma suçunda hükmün açıklanmasının geri bırakılması kurumunun uygulanamayacağı...’’ şeklindeki açıklama nazara alındığında, somut olayda anılan Mahkemenin imar kirliliğine neden olmak suçundan hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilemeyeceği gözetilmeden, itirazın kabulü yerine yazılı şekilde reddine karar verilmesinde,
2- ... Ağır Ceza Mahkemesinin ...tarihli ve... değişik iş sayılı kararı yönünden yapılan incelemede; hükümden sonra .... tarih ve 30425 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 7143 sayılı Kanunun 16. maddesi ile 3194 sayılı İmar Kanununa eklenen geçici 16. maddesi ile imar barışına yönelik yapılan düzenleme karşısında, sanık tarafından dosyaya ibraz edilen ... tarihli Yapı Kayıt Belgesinin 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nun 184/5. maddesi kapsamında kabul edilmesinin zorunlu olduğu gözetilmeden, itirazın kabulü yerine yazılı şekilde reddine karar verilmesinde,
İsabet görülmemiştir.” denilmektedir.
Hukuksal Değerlendirme:
.... Ağır Ceza Mahkemesinin ... tarihli ve 2018/322 değişik iş sayılı kararı yönünden yapılan incelemede;
Yargıtay Ceza Genel Kurulu'nun ...tarih ve ...karar ile ... tarih ve ...sayılı kararlarında: “İmar kirliliğine neden olma suçunda ruhsatsız ya da ruhsata aykırı olarak yaptığı veya yaptırdığı binayı imar planına ve ruhsatına uygun hale getirerek TCK'nın 184/5. maddesindeki özel düzenlemeden yararlanma imkânı bulunan fail hakkında CMK'nın 231. maddesinde düzenlenen hükmün açıklanmasının geri bırakılmasının uygulanma imkanı bulunmamaktadır. Buna göre, daha lehe hükümleri kapsadığı konusunda tereddüt bulunmayan ve hükmün açıklanmasının geri bırakılması hükmüne göre özel bir düzenleme olan 5237 sayılı TCK'nın 184/5. maddesinin gereğini yerine getirmeyen sanık hakkında 5271 sayılı CMK'nun 231. maddesinde düzenlenmiş olan hükmün açıklanmasının geri bırakılması hükmünün uygulanıp uygulanmayacağına ilişkin ayrıca bir değerlendirme yapılması gerekmediğinin kabulü zorunludur.” şeklindeki gerekçeyle imar kirliliğine neden olma suçunda CMK'nın 231. maddesi uyarınca hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilemeyeceğinin kabul edilmiş olması karşısında, inceleme konusu somut olayda sanık hakkında hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilemeyeceği gözetilmeden itirazın kabulü yerine reddine karar verilmesi hukuka aykırıdır.
...Ağır Ceza Mahkemesinin ... tarihli ve ...değişik iş sayılı kararı yönünden yapılan incelemede;
Sanık hakkında imar kirliliğine neden olma suçundan hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verildiği, sanığın daha sonra yapı kayıt belgesi aldığından bahisle bu kararın ortadan kaldırılması talebinde bulunduğu, mahkemece talebin reddine karar verildiği, itirazı üzerine de merciince ret kararı verildiği anlaşılmıştır. Ancak, 7143 sayılı Kanun ile 3194 sayılı İmar Kanunu’na eklenen geçici 16. maddesiyle, afet risklerine hazırlık kapsamında ruhsatsız veya ruhsat ve eklerine aykırı yapıların kayıt altına alınması ve imar barışının sağlanması amacıyla, ... tarihinden önce yapılmış yapılar için yapı kayıt belgesi alınmasının TCK’nın 184/5. madde kapsamında kabul edilebilecek bir etkin pişmanlık imkanı olması karşısında, sanığın ibraz ettiği yapı kayıt belgesinin suça konu yere ilişkin olup olmadığı ilgili bakanlıktan sorulup sonucuna göre karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle itirazın kabulü yerine reddine karar verilmesi hukuka aykırıdır.
Sonuç ve Karar:
Yukarıda açıklanan nedenlerle;
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’nın, kanun yararına bozma isteği doğrultusunda düzenlediği tebliğnamedeki düşünce yerinde görüldüğünden,
1- Sanık ... hakkında imar kirliliğine neden olma suçundan kurulan ...Ağır Ceza Mahkemesinin ... tarihli ve ...değişik iş sayılı kararı ile ... Ağır Ceza Mahkemesinin ... tarihli ve ... değişik iş sayılı kararının 5271 sayılı CMK’nın 309. maddesi uyarınca BOZULMASINA,
2- CMK’nın 309. maddesinin 4-a fıkrası gereğince, sonraki işlemlerin mahallinde tamamlanmasına, dosyanın Adalet Bakanlığına sunulmak üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı'na TEVDİİNE, ... tarihinde oy birliğiyle karar verildi.