10. Hukuk Dairesi 2013/1057 E. , 2013/1867 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi :İş Mahkemesi
Davacı, davalı nezdinde fayans ustası olarak 01.09.1986-30.09.1986 tarihleri arasında hizmet akdine dayalı olarak çalıştığının tespitini istemiştir.
Mahkemece, hükümde belirtilen gerekçelerle; davanın kabulüne, davacının davalı ...’a ait işyerinde sigortasız işçi olarak 1.9.1986-30.9.1986 tarihleri arasında 30 gün süre ile aylık 45.000 TL ücretle çalıştığının tespitine, karar verilmiştir.
Hükmün, davalı Kurum avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
1-) Dosyadaki yazılara, toplanan delillere ve hükmün dayandığı gerektirici sebeplere göre, davalı Kurum avukatının, sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-) 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun Geçici 7. maddesi uyarınca davanın yasal dayanağı 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 79/10. Maddesidir.
Bu kapsamda hizmet tespitine yönelik davalarda davacı işçinin çalışmasının gerçekliği, işin ve işyerinin kapsam ve niteliği dikkate alınarak, ücretinin ve davalı Sosyal Güvenlik Kurumu’na davalı işveren tarafından ödenen ve ödenmesi gereken primlerin miktarının belirlenebilmesi amacıyla, prime esas kazancın tespitinde, gerçek ücretin esas alınması koşuldur.
Davanın niteliği gereği, çalışma olgusunun her türlü delille ispatlanabilmesine karşılık ücretin ispatında bu denli bir serbestlik söz konusu değildir. Çalışma olgusunun her türlü delille kanıtlanması olanağı bulunmakla birlikte; Hukuk Genel Kurulu’nun 2005/21-409 E., 2005/413 K. sayılı kararında da belirtildiği üzere, Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun 288. (6100 sayılı HMK md. 200) maddesindeki yazılı sınırları aşan ücret alma iddialarının yazılı delille kanıtlanması zorunluluğu bulunmaktadır.Bu nedenle işçinin imzasının bulunduğu aylık ücreti gösteren para makbuzları, banka kayıtları, ticari defter kayıtları, ücret bordroları gibi belgelerle ispatı mümkündür. Ancak 506 sayılı Kanunun 78. maddesine göre, “....günlük kazançları alt sınırın altında olan sigortalılar ile ücretsiz çalışan sigortalıların günlük kazançları alt sınır üzerinden hesaplanır.”
Somut uyuşmazlıkta; yerel mahkemece talebin kabulüne karar verilmiş ise de; 506 sayılı Yasanın 78. maddesine göre yazıllı delil olmadığından ücretin dönemin yasal asgari ücret olarak kabulü yerine yazılı şekilde karar verilmesi isabetisizdir.
3-) 02.10.1969 doğumlu davacının, 01.09.1986 tarihinde henüz 18 yaşını doldurmamış olduğu, buna göre de; 506 sayılı Yasanın 60/G maddesinde yer alan, “18 yaşından önce malullük, yaşlılık ve ölüm Sigortalarına tabi olanların sigortalılık süresi, 18 yaşını doldurdukları tarihte başlamış kabul edilir. Ancak, bu tarihten önceki süreler için ödenen malullük, yaşlılık ve ölüm Sigortaları primleri, prim ödeme gün sayılarının hesabına dâhil edilir.” düzenlemesi karşısında; aynı Yasanın Geçici 54. maddesi uyarınca 01.04.1981 tarihinden önce malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına tescili bulunmayan davacı sigortalının; 18 yaşını ikmal ettiği tarihten önceye ilişkin, tespite konu sigortalılığının bu çevrede değerlendirilmesi gereğinin hükümde gözetilmemiş olması, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
Ne var ki; bu aykırılıkların giderilmesi, yeniden yargılamayı gerektirmediğinden, karar bozulmamalı, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun Geçici 3. maddesi delaletiyle 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 438. maddesi uyarınca düzeltilerek onanmalıdır.
SONUÇ:
1-) Hüküm fıkrasının 1. paragrafının tamamen silinerek, yerine “Davanın Kabulüne, davacının davalıya ait işyerinde 01.09.1986-30.09.1986 tarihleri arasında yasal asgari ücret ile sigortalı çalıştığının tespitine, 506 sayılı Yasanın 60/G ve Geçici 54. maddesi hükmü uyarınca davacının sigortalılık başlangıç tarihinin 02.10.1987 olarak esas alınmasına, 01.09.1986-30.09.1986 tarihleri arasındaki dönemde sigortalı hizmetlerinin prim gün sayısına eklenmesine,” sözcüklerinin yazılmasına ve kararın bu şekliyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA, 11.02.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi.