Yargıtay 19. Hukuk Dairesi 2016/16328 Esas 2017/2065 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki menfi tespit davasının bozma ilamına uyularak yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hüküm süresi içinde tereke temsilcisi vekilince her ne kadar duruşmalı temyiz edilmiş ise de miktar itibariyle bu istemin reddiyle incelemenin evrak üzerinde yapılmasına karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
- K A R A R -

Davacılar vekili, davalının müvekkilleri aleyhine icra takibi yaptığını, takip dayanığı bono borçlusu ..."ın davacıların murisi olup, davalıya herhangi bir borcu olmadığını, ... Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 2007/127 Esas, 2009/168 Karar sayılı Yargıtayca onanmış kararıyla muris ... ve davalının muvazaalı olarak mal kaçırdıkları hususunun sübuta erdiğini iddia ederek, davacıların davalıya borçlu olmadıklarının tespiti ile davalının tazminata mahkum edilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, dava konusu alacağın bonoya dayandığını, bononun kayıtsız şartsız borç ikrarını içeren bir kambiyo senedi olduğunu, davacıların imzaya ve takibe itiraz etmediklerini, borcu ödeme taahhüdünde bulunduklarını, savunarak; davanın reddi ile lehlerine tazminata karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece iddia savunma ve toplanan delilere göre, ispat yükünün davacı tarafta olduğu, davacının yargılama sırasında senedin talil edildiğini ileri sürmüşse de davalı tarafça iddianın genişletilmesine muvafakat edilmediği, ödemeye ilişkin yazılı delil bildirilmediği, davacı tarafça davalıya yemin teklif etme hakkının kullanılmadığı iddianın ispat edilemediği, davalının tazminat isteminin koşullarının oluşmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacılar ..., ... ve ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Bu kararı Dairemizin 28/02/2013 tarih, 2012/16183 Esas ve 2013/3828 karar sayılı ilamında özetle "... Keşideci ..."ın mirası iştirak halinde olup, davaya tüm mirasçıların katılım ve muvafakatleri yada terekeye mümessil tayini sağlanmadan devam olunamaz. Bu husus dava şartı olup, mahkemece bu yön gözetilmeden işin esasının incelenmesi yerinde görülmemiştir." gerekçesiyle usul yönünden bozulmuştur.
Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama neticesinde, bozmaya uyulup usulü eksiklik giderildikten sonra aynı gerekçeyle davanın reddine karar verilmiş, hüküm bu kere tereke temsilcisi vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, muris tarafından düzenlenen senedin bedelsiz olduğu iddiasına dayalı menfi tespit davasıdır. Davacının bu iddiasını genişleten bir beyanı bulunmamaktadır. Senet hamili davalının Cumhuriyet Savcılığındaki ifadesinde malen kayıtlı senet bedelinin borç para karşılığı olduğunu belirtmiş olması senedin sebebinin senet lehdarı tarafından talil edilmesi anlamına gelir. Bu hususun ileri sürülmesi delillerin değerlendirilmesi kapsamında bir talep olup davacının iddiasını genişlettiği anlamında gelmez. Öte yandan eksik tahkikatla hüküm kurulmaz. Bu itibarla mahkemenin tarafların tüm delilleri toplamadan davacıya yemin delilini hatırlatması ve yemin delilinin kullanılmadığından bahisle davanın ispatlanılmamış sayılması da doğru olmamıştır.
Mahkemece yapılacak iş taraflarca gösterilmiş olan tüm delillerin eksiksiz toplanılması ve bu bağlamda deliller arasında yer alan senet hamili davalının ifadesini ihtiva eden Cumhuriyet Savcılığının hazırlık evrakı incelenerek talil varsa ispat külfetinin davalıya ait olduğu kabul edilerek onun savunmasını yani bononun veriliş nedeninin para olduğunu ispat için delillerinin toplanılması ve sonucuna göre uygun bir karar verilmesinden ibarettir.
SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün BOZULMASINA, bozma nedenine göre sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin harcın istek halinde iadesine, 14/03/2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.