Danıştay 6. Daire 2021/5301 Esas 2022/362 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2021/5301
Karar No : 2022/362


TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Yapı İnşaat Hizmetleri Ltd. Şti.

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı - …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN ÖZETİ : İstanbul İli, Tuzla İlçesi, … Mahallesi, … pafta, … parsel sayılı taşınmazda ruhsata aykırı yapılan imalatların altı iş günü içinde idareye bildirilmediğinden bahisle, 3194 sayılı İmar Kanunu'nun 42. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca davacıya 324.617,65-TL para cezası verilmesine ilişkin … gün ve … sayılı Tuzla Belediye Encümeni kararı ile anılan encümen kararının dayanağı niteğindeki … gün … cilt, … yaprak numaralı yapı tatil tutanağının iptali istemiyle açılan davada; yapı tatil tutanağı yönünden davanın süre aşımı nedeniyle reddi, para cezası verilmesine ilişkin encümen kararının ise iptali yolundaki … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararına karşı taraflarca istinaf yoluna başvurulması üzerine, davacının istinaf başvurusunun 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca reddi, davalı idarenin istinaf başvurusunun ise, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 4. fıkrası uyarınca kabulü ile İdare Mahkemesi kararının para cezası verilmesine ilişkin kısmının kaldırılmasına ve anılan encümen kararı yönünden davanın reddine dair … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararın, usul ve hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.

SAVUNMANIN ÖZETİ : Temyiz edilen kararda bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, usul ve kanuna uygun olan kararın onanması gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ…'NIN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, dosyanın tekemmül ettiği görüldüğünden, yürütmenin durdurulması istemi hakkında karar verilmeksizin, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairelerince verilen kararların temyiz yolu ile incelenerek bozulabilmeleri 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinde belirtilen nedenlerden birinin bulunması halinde mümkündür.
… Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince verilen … tarih ve E:.., K:… sayılı karar ve dayandığı gerekçe hukuk ve usule uygun olup bozulmasını gerektirecek bir sebep bulunmadığından, anılan kararın ONANMASINA, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de belirtilen İdari Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın kararı veren ilk derece Mahkemesine gönderilmesine, kullanılmayan …-TL yürütmenin durdurulması harcının istemi halinde davacıya iadesine, 18/01/2022 tarihinde oyçokluğuyla kesin olarak karar verildi.

KARŞI OY (X):
3194 sayılı İmar Kanunu'nun 28. maddesinin 2. fıkrasında “Yapıda inşaat ve tesisat işleri ile kullanılan malzemelerin kamu adına denetimine ilişkin fenni mesuliyet, ruhsat eki etüt ve projelerin gerektirdiği uzmanlığı haiz meslek mensupları tarafından ayrı ayrı üstlenilmek zorundadır. Fenni mesul mimar ve mühendisler uzmanlık alanlarına göre; yapının, tesisatı ve malzemeleri ile birlikte, bu Kanuna, ilgili diğer mevzuata, uygulama imar planına, ruhsata, ruhsat eki etüt ve projelere, standartlara ve teknik şartnamelere uygun olarak inşa edilmesini denetlemekle görevlidir. Yapı sahibine ve idareye karşı sorumlu olan fenni mesuller, uzmanlık alanına uygun olarak yapıda yetki belgesi olmayan usta çalıştırılması veya şantiye şefi bulundurulmaksızın yapım işinin sürdürülmesi veya yapının mevzuata aykırı yapılması veya istifaları halinde, bu durumları altı iş günü içinde ilgili idareye yazılı olarak bildirmek zorundadır. Aksi takdirde, fenni mesuller kanuni mesuliyetten kurtulamaz. Bildirim üzerine, en geç üç iş günü içinde 32 nci maddeye göre işlem yapılır.” hükmüne yer verilmiş; 42. maddesinin 1. fıkrasında; bu maddede belirtilen ve imar mevzuatına aykırılık teşkil eden fiil ve hallerin tespit edildiği tarihten itibaren on iş günü içinde ilgili idare encümenince sorumlular hakkında, üstlenilen her bir sorumluluk için ayrı ayrı olarak bu maddede belirtilen idari müeyyidelerin uygulanacağı; 2. fıkrasında, ruhsat alınmaksızın veya ruhsata, ruhsat eki etüt ve projelere veya imar mevzuatına aykırı olarak yapılan yapının sahibine, yapı müteahhidine veya aykırılığı altı iş günü içinde idareye bildirmeyen ilgili fenni mesullere yapının mülkiyet durumuna, bulunduğu alanın özelliğine, durumuna, niteliğine ve sınıfına, yerleşmeye ve çevreye etkisine, can ve mal emniyetini tehdit edip etmediğine ve aykırılığın büyüklüğüne göre, beşyüz Türk Lirasından az olmamak üzere, maddede öngörülen şekilde hesaplanan idari para cezaları uygulanacağı belirtilmiştir.
4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanun'un 2. maddesinin 3. fıkrasının (c) bendinde; yapı denetim kuruluşlarının yapının, ruhsat ve ekleri ile mevzuata uygun olarak yapılmasını denetleme; (g) bendinde, ruhsat ve eklerine aykırı uygulama yapılması halinde durumu üç iş günü içinde ilgili idareye bildirme görevlerini yerine getirmekle yükümlü oldukları; 8. maddesinde ise, yapı denetim kuruluşlarından bu Kanunda ve ilgili mevzuatta öngörülen esaslara göre denetim görevini yerine getirmedikleri tespit edilenlere, tespit edilen fiil ve hâllerin durumuna göre idari yaptırımlar uygulanacağı hüküm altına alınmıştır.
Dosyanın incelenmesinden; İstanbul İli, Tuzla İlçesi, … Mahallesi, … pafta, … parsel sayılı taşınmazda ruhsata aykırı yapılan imalatların altı iş günü içinde idareye bildirilmediğinden bahisle, 3194 sayılı İmar Kanunu'nun 42. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca davacı yapı denetim şirketine 324.617,65-TL para cezası verilmesine ilişkin … gün ve …sayılı Tuzla Belediye Encümeni kararı ile ve anılan encümen kararının dayanağı niteğindeki … gün … cilt, … yaprak numaralı yapı tatil tutanağının iptali istemiyle görülmekte olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlıkta; yukarıda belirtilen mevzuat hükümlerine göre yapı denetim şirketlerinin görev ve sorumlulukları ile uygulanacak idari yaptırımların 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanun maddelerinde düzenlendiği, 3194 sayılı İmar Kanunu'nda düzenlenen fenni mesullük yetki ve sorumluluğunun bulunmadığı, dolayısıyla söz konusu inşaatın ruhsat ve eklerine aykırı yapılmasından davacı yapı denetim kuruluşunun fenni mesul olarak sorumlu tutulamayacağı sonucuna varılmıştır.
Nitekim; 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanun'un "İdari müeyyideler ve teminat" başlıklı 8. maddesine 14/2/2020 tarih ve 7221 sayılı Kanunun 25. maddesi uyarınca eklenen fıkra ile "Bu Kanun ve ilgili mevzuata göre görevini yerine getirmeyen yapı denetim kuruluşları hakkında bu madde uyarınca idari para cezası uygulanmasını gerektiren fiillerin tespiti halinde ayrıca 3194 sayılı Kanun uyarınca idari para cezası uygulanmaz." hükmüne yer verilerek kanun koyucunun da iradesini bahsedilen şekilde kullandığı görülmektedir.
Bu durumda; davalı idarenin, uyuşmazlığa konu imalatların ruhsat ve eklerine aykırı yapıldığından bahisle, davacı şirkete yapı denetim kuruluşu (fenni mesul) sıfatı nedeniyle 3194 sayılı İmar Kanunu'nun 42. maddesi uyarınca imar para cezası verilmesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığından, temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararının para cezası verilmesine yönelik encümen kararına ilişkin kısmının bozulması gerektiği düşüncesiyle, aksi yöndeki çoğunluk kararının belirtilen kısmına katılmıyoruz.