14. Hukuk Dairesi 2018/5608 E. , 2019/7264 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi
Davacılar vekili tarafından, davalılar aleyhine 14.08.2012 gününde verilen dilekçe ile ortaklığın giderilmesi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 18.12.2014 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, ortaklığın giderilmesi isteğine ilişkindir.
Davacılar vekili 158 ada 1 parsel, 158 ada 2 parsel, 158 ada 3 parsel, 163 ada 3 parsel, 163 ada 42 parsel, 326 ada 9 parsel, 324 ada 11 parsel, 345 ada 63 parsel, 389 ada 88 parsel, 207 ada 44 parsel, 209 ada 17 parsel, 209 ada 18 parsel sayılı taşınmazlardaki ortaklığın satış suretiyle giderilmesini istemiştir.
Bir kısım davalı yargılama aşamasındaki beyanlarında davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davanın kabulü ile taşınmazların tamamı üzerindeki ortaklığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmiştir.
Hükmü, davalı ... temyiz etmiştir.
1) Yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve dosya içeriğine göre, dava konusu 158 ada 1 parsel, 158 ada 2 parsel, 158 ada 3 parsel, 163 ada 42 parsel , 326 ada 9 parsel, 324 ada 11 parsel, 345 ada 63 parsel, 389 ada 88 parsel, 207 ada 44 parsel, 209 ada 17 parsel, 209 ada 18 parsel sayılı taşınmazlar yönünden verilen mahkeme kararı ve dayandığı gerekçeler usul ve yasaya uygun bulunduğundan yerinde olmayan temyiz itirazlarının reddiyle hükmün bu parseller yönünden ONANMASINA,
2)Dava konusu 163 ada 3 parsel sayılı taşınmaz yönünden temyiz itirazlarına gelince;
Paydaşlığın (ortaklığın) giderilmesi davaları, paylı mülkiyet veya elbirliği mülkiyetine konu taşınır veya taşınmaz mallarda paydaşlar (ortaklar) arasında mevcut birlikte mülkiyet ilişkisini sona erdirip ferdi mülkiyete geçmeyi sağlayan, iki taraflı, tarafları için benzer sonuçlar doğuran davalardır.
Paydaşlığın giderilmesi davasını paydaşlardan biri veya birkaçı diğer paydaşlara karşı açar. HMK"nin 27. maddesi uyarınca davada bütün paydaşların yer alması zorunludur. Paydaşlardan veya ortaklardan birinin ölümü halinde alınacak mirasçılık belgesine göre mirasçılarının davaya katılmaları sağlandıktan sonra işin esasının incelenmesi gerekir.
Somut olayın incelenmesinde, mahalline iade kararı sonrası dosya kapsamına alınan Muhittin Durgun ve ...’a ait mirasçılık belgelerine göre dava konusu 163 ada 3 parsel sayılı taşınmazda 1/3 hisse ile paydaş olan Muhittin Durgun mirasçıları Rahmi Yılmaz, Yüksel Yılmaz ile yine 1/3 hisse ile paydaş olan Alibaz Durgun mirasçılarından ...’un (1940 doğumlu) davaya dahil edilmediği anlaşılmıştır.
Taraf teşkili kamu düzenine ilişkin olup re’sen yargılamanın her aşamasında göz önünde bulundurulması gerekir. Savunma hakkı, Anayasanın 36. maddesi ile güvence altına alınmış olup, 6100 sayılı HMK’nun 27. maddesinde de “Hukuki dinlenilme hakkı” başlığı altında ayrıca düzenlenmiştir. Hakim, tarafları dinlemeden veya iddia ve savunmalarını bildirmeleri için kanuna uygun biçimde davet etmeden hükmünü veremez. Buna göre hakim iddia ve savunma haklarını kullanabilmeleri için tarafları duruşmaya çağırmak zorundadır
Dava konusu 163 ada 3 parsel sayılı taşınmazda Rahmi Yılmaz, Yüksel Yılmaz ile ... yönünden taraf teşkili sağlandıktan sonra sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, davaya devam edilerek karar verilmesi doğru görülmemiş, kararın bu nedenle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle; davalı ...’un 158 ada 1 parsel, 158 ada 2 parsel, 158 ada 3 parsel, 163 ada 42 parsel , 326 ada 9 parsel, 324 ada 11 parsel, 345 ada 63 parsel, 389 ada 88 parsel, 207 ada 44 parsel, 209 ada 17 parsel, 209 ada 18 parsel sayılı taşınmazlar yönünden temyiz itirazının reddi ile bu parseller yönünden hükmün ONANMASINA; taşınmaz malın satış bedelinden payına düşecek paranın % 011,38 oranında hesaplanacak onama harcından peşin alınan 29,20TL’nin mahsubu ile bakiyesinin temyiz edene yükletilmesine, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle; 163 ada 3 parsel sayılı taşınmaz yönünden davalı ..."un temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, bozma nedenine göre sair temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına, peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine, 31.10.2019 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.