BAM Hukuk Mahkemeleri İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 17. Hukuk Dairesi 2022/2065 Esas 2022/2097 Karar Sayılı İlamı

T.C.
İZMİR
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
17. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2022/2065
KARAR NO : 2022/2097
KARAR TARİHİ : 29/12/2022

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İZMİR 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 23/09/2022
NUMARASI : 2022/201 Esas 2022/202 Karar
DAVANIN KONUSU : İhtiyati Tedbir
BAM KARAR TARİHİ : 29/12/2022
KARAR YAZIM TARİHİ : 29/12/2022

Talep eden vekili tarafından yukarıda belirtilen karara karşı istinaf yasa yoluna başvurulması üzerine, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 352. maddesi uyarınca yapılan ön inceleme sonucu eksiklik bulunmadığı anlaşılmakla; inceleme aşamasına geçildi. İncelemenin dosya üzerinde yapılmasına karar verildikten sonra dosya incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Mahkemece yapılan açık yargılama sonucunda " İhtiyati haciz talep eden vekili dilekçesinde; Davacının davalı firma ile ticari ilişki içerisinde olup “İmplant Kumlama Makinesi” alımı konusunda görüşme yaptığını, karşı yan tarafından davacıya teklif mektubu gönderildiğini , davacı firma tarafından teklifin kabul edildiğini, söz konusu makine için taraflar arasında belirlenmiş olan satış tutarı nın200.000,00 TL + KDV olarak belirlendiğini, davacının 10.01.2022 tarihinde 50.000,00 TL,28.01.2022 tarihinde 50.000,00 TL ve 16.02.2022 tarihinde 35.000,00 TL banka havalesi yolu ile karşı tarafa gönderdiğini, davacı firma tarafından cihazın ayıplı olduğu yönünde bildirimin Torbalı 4. Noterliği’nin 23.03.2022 tarih ve 3611 yevmiye numaralı ihtarnamesi ile karşı tarafa bildirildiğini ancak yine de makine çalıştırılamadığını, davacı firmanın mağduriyetini gidermediği için davacı firma da bakiye bedel olan 101.000,00 TL ödemeyi karşı yana göndermediğini, bunun üzerine karşı yan tarafından bakiye bedel alacağına ilişkin İzmir 26. İcra Müdürlüğü’nün 2022 / 11072 E. sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığını belirterek icra dosyasına yapılan ödemenin gerekirse teminat karşılığında, alacaklı tarafa ödenmemesi yönünde tedbir kararı verilmesine, yargılama gideri ve vekalet ücretinin karşı yana teşmiline karar verilmesini talep etmiştir.
İcra dosyası uyap üzerinden incelendiğinde alacaklı yan tarafından talepte bulunan hakkında ilamsız icra takibi başlatıldığı, İhtiyati tedbir talep eden dilekçesinde de belirttiği üzere karşı tarafın başlattığı icra takip dosyasından haberdar olduğu fakat buna rağmen İcra İflas Kanununda öngörülen itiraz ve şikayet süresi içerisinde bu hakların kullanılmadığı, şimdi ise mahkememizden icra dosyasına yatırılan paranın alacaklıya ödenmemesine dair tedbir kararı verilmesinin talep edildiği, davalının, tacir olup olmadığı hususunda değişik iş dosyasından araştırma yapılmasının mümkün olmadığı, talep edenin iddialarının yargılanmayı gerektirdiği, yaklaşık ispat koşullarının sağlanamadığı, ihtiyati tedbir kararının verilemeyeceği anlaşıldığından talebin reddine " dair karar verilmiştir.
İSTİNAF BAŞVURU : Talep eden vekili istinaf dilekçesinde özetle; yerel mahkeme tarafından hukuken hiçbir mantığı olmayacak şekilde icra takibine itiraz edilmediğinden bahisle tedbir taleplerinin reddedildiği, satışa konu makineyi aracı bir firma ile müvekkil firmaya gönderildiğini, makineyi çalıştırmak için personel gönderilmediğini, eğitim dahi verilmediğini, söz konusu makinenin çalıştırılmadığını, hemen akabinde karşı yana ihtar gönderildiğini, karşı yan tarafından bu ihtara da kayıtsız kalınınca müvekkil firma tarafından makine üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırıldığını, söz konusu makine deyim yerindeyse çöp olup en önemlisi kullanılsa dahi insan sağlığı için tehlike oluşturduğunun tespit edildiğini, davaya konu makinenin ayıplı olduğunun yaklaşık olarak ispat edildiğini, müvekkil firma icraya takip dosya borcunu ödemesine rağmen dosya borcu kadar veya daha fazlası teminat yatırmaya da hazır olduğunu beyanla yerel mahkeme kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE :
Talep icra veznesine ödenen paranın karşı yana ödenmesinin tedbiren durdurulması istemine ilişkindir.
İlk derece mahkemesince, ihtiyati tedbir isteminin reddine karar verilmiş, karara karşı, davacı vekili tarafından süresi içerisinde istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İstinaf incelemesi, HMK 355. maddesi gereğince, ileri sürülen istinaf sebepleri ve kamu düzenine aykırılık yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır.
İhtiyati tedbir şartları değerlendirildiğinde; geçici hukuki koruma tedbirlerinden olan ihtiyati tedbir, nitelikçe bir geçici hukuki koruma tedbiridir.(HMK m. 406)
Geçici hukuki koruma tedbirlerinin amacı, yargı organları önünde hak arayan kişilerin nihai olarak elde etmeyi umdukları haklarına erişimi kolaylaştırmaktır. Bu amacın gerçekleşmesi için, elde edilmesi umulan hakların yada onların konularının ortadan kalkması, yok olması, değiştirilmesi gibi olasılıkların bertaraf edilmesi gerekir. Elde edilmesi umulan hakka kavuşulmasını kolaylaştırıcı tedbirler hak arama özgürlüğünü, adil yargılama hakkını ve hukuk devleti ilkesini de yakından ilgilendirir.(TC Anayasası m.36, HMK m.33) ihtiyati tedbir istekleri değerlendirilirken geçici hukuki koruma tedbirlerinin açıklanan bu amacının gözden uzak tutulmaması gerekir.
6100 sayılı HMK'nun 389/1. maddesi uyarınca mevcut durumda meydana gelebilecek bir değişme nedeniyle hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağından ya da tamamen imkânsız hâle geleceğinden veya gecikme sebebiyle bir sakıncanın yahut ciddi bir zararın doğacağından endişe edilmesi hâllerinde, uyuşmazlık konusu hakkında ihtiyati tedbir kararı verilebilir. HMK'nın 390/3. maddesi uyarınca tedbir talep eden taraf, dilekçesinde dayandığı ihtiyati tedbir sebebini ve türünü açıkça belirtmek ve davanın esası yönünden kendisinin haklılığını yaklaşık olarak ispat etmek zorundadır.
Bununla beraber; HMK m. 389-1 gereğince; Mevcut durumda meydana gelebilecek bir değişme nedeniyle hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağından ya da tamamen imkânsız hâle geleceğinden veya gecikme sebebiyle bir sakıncanın yahut ciddi bir zararın doğacağından endişe edilmesi hâllerinde, uyuşmazlık konusu hakkında ihtiyati tedbir kararı verilebilir, denilmektedir.
İcra ve İflas Kanununun 72/2. maddesine göre, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir sadece icra takibinden önce açılan bir menfi tespit davası olması halinde verilebilecek bir tedbir olup, icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında takibin durdurulması yönünde tedbir kararı verilemez. Menfi tespit davasının icra takibinden sonra açılması durumunda ise ancak İİK72/3. maddesi uyarınca icra veznesindeki paranın alacaklıya ödenmemesine ilişkin tedbir verilebilir. Bununla birlikte İİK 72. maddesi uyarınca talep edilen ihtiyati tedbir istemleri değerlendirilirken HMK 389 vd. maddelerinin de dikkate alınması gerekir. HMK 390/3 maddesi "Tedbir talep eden taraf, dilekçesinde dayandığı ihtiyati tedbir sebebini ve türünü açıkça belirtmek ve davanın esası yönünden kendisinin haklılığını yaklaşık olarak ispat etmek zorundadır." hükmünü haizdir.
Somut olayda, taraflar arasında implant kumlama makinesi alımına yönelik satım sözleşmesi bulunduğu, talep eden tarafça makinedeki ayıplara ilişkin noter aracılığıyla ayıp ihbarında bulunduğu, dolayısıyla yaklaşık ispat ölçüsünün oluştuğunun kabulü gerekir. Bu itibarla, İİK 72/3 maddesi uyarınca ihtiyati tedbir verilmesinin yasal koşulları oluştuğu kanaatine varılmakla tedbir talebinin kabulüne karar verilmesi gerekirken reddine karar verilmesi yerinde olmamıştır.
Bu itibarla, talep eden vekilinin istinaf kanun yolu başvurusunun kabulü ile mahkemece verilen kararın 6100 sayılı HMK'nın 353/(1).b.2 maddesi uyarınca kaldırılarak yeniden aşağıda belirtilen şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
A-6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 353/1-b-2 maddesi uyarınca talep eden vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜNE, İzmir 7. Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 23/09/2022 tarih, 2022/201 Esas ve 2022/202 Karar sayılı kararının KALDIRILMASINA,
1-Talep eden vekilinin yatırmış olduğu 80,70 TL istinaf karar harcının (peşin harç) istek halinde kendisine ödenmesine,
2-Talep eden vekilinin yatırdığı 220,70 TL istinaf kanun yolu başvuru harcının davalıdan alınarak talep edene verilmesine,
3-Talep eden tarafın yapmış olduğu istinaf yargılama gideri 96,00 TL'nin davalıdan alınarak talep edene verilmesine,
4-İstinaf yargılaması sırasında duruşma açılmadığından istinaf eden yararına istinaf vekalet ücreti verilmesine yer olmadığına,
İlk Derece Mahkemesi Yerine Kurulan Hüküm:
1-İhtiyati tedbir isteyen vekilinin İİK'nun 72/3.maddesi kapsamında ihtiyati tedbir talebinin KABULÜ ile;
2-Davaya konu olan İzmir 26. İcra Müdürlüğü'nün 2022/11072 Esas sayılı takip dosyasında borçlu davacı ... Şti. ise borcun %20 oranında teminatın nakden mahkeme veznesine yatırılması veya bu tutarda kesin ve süresiz teminat mektubunun sunulması halinde, icra veznesine girecek paranın alacaklıya ödenmesinin tedbiren durdurulmasına,
3-İhtiyati tedbir kararının tebliğinden itibaren bir haftalık süre içerisinde teminat yatırılarak infazının istenmesi halinde ilgili icra müdürlüklerine mahkemesince yazı yazılmasına, bir hafta içinde infazı talep edilmemesi halinde tedbirin kendiliğinden kalkmış sayılacağına,
4-Mahkemesince ihtiyati tedbir kararının infazı için ilgili İcra Dairelerine yazı yazılmasına,
5-Harçlar Kanunu gereğince alınması gerekli 80,70-TL harç alındığından ve yeterli olduğundan, yeniden harç alınmasına yer olmadığına,
6-Talep eden tarafından yapılan harç ve tebligat gideri 89,70 TL'nin aleyhine tedbir istenenden alınarak tedbir talep edene verilmesine,
7-İhtiyati tedbir değişik iş dosyasında talep eden kendisini vekille temsil ettirdiğinden AAÜT gereğince 2.400,00 TL vekalet ücretinin karşı taraftan alınarak talep edene verilmesine,
8-İhtiyati tedbire ilişkin işlemlerin İlk Derece Mahkemesince YAPILMASINA,
Dosya üzerinden yapılan inceleme neticesinde HMK'nın 362/(1)-f maddesi uyarınca kesin olmak üzere 29/12/2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.