Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulu 2021/1874 Esas 2022/34 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2021/1874
Karar No : 2022/34

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Sendikası (…)
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Bakanlığı
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : Danıştay Sekizinci Dairesinin 16/03/2021 tarih ve E:2018/502, K:2021/1555 sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının 30/05/2017 tarih ve 53 sayılı ''Milli Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Haftalık Ders Çizelgesi'' konulu kararının ve bu kararın eki olan ''Haftalık Ders Çizelgesi'' tablolarının ''Anadolu İmam Hatip Lisesi Haftalık Ders Çizelgesinin Uygulanması ile İlgili Açıklamalar'' Bölümünün 3. maddesinde yer alan “Fen ve sosyal bilimler programı/projesi ya da sanat veya spor programı/projesi uygulayan Anadolu İmam Hatip Liselerinde” ibaresinin, 4. maddesinde yer alan “Fen ve sosyal bilimler programı/projesi uygulayan Anadolu İmam Hatip Liselerinde” ibaresinin, 8. maddesinde yer alan “fen ve sosyal bilimler ve yabancı dil programı/projesi uygulayan Anadolu İmam Hatip Liseleri'' ibaresinin, 9. maddesinde yer alan “Sanat programı/projesi uygulayan Anadolu İmam Hatip Liselerinde” ibaresinin, 10. maddesinde yer alan ''Spor programı/projesi uygulayan Anadolu İmam Hatip Liselerinde” ibaresinin iptali istenilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay Sekizinci Dairesinin 16/03/2021 tarih ve E:2018/502, K:2021/1555 sayılı kararıyla;
1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu'nun "Genel amaçlar" başlığını taşıyan 2. maddesinin 1. fıkrasının 3. bendi, 6., 13., 14., 28., 29. ve 32. maddeleri, 652 sayılı Milli Eğitim Bakanlığı Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin dava konusu işlem tarihi itibarıyla yürürlükte bulunan 10. ve 28. maddeleri, 07/09/2013 tarih ve 28758 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği'nin ''Ortaöğretim kurumlarının amaçları'' başlığını taşıyan 7. maddesi hükümlerine yer verilerek,
Her ne kadar dava konusu işlemden sonra Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının … tarih ve … sayılı kararı ile kabul edilen davaya konu ''Haftalık Ders Çizelgesi''nin, Milli Eğitim Bakanlığı Talim Terbiye Kurulu Başkanlığının … tarih ve … sayılı kararıyla 2018-2019 eğitim ve öğretim yılından itibaren uygulamadan kaldırılmasına karar verilmişse de, yeni düzenlemenin ''Anadolu İmam Hatip Lisesi Haftalık Ders Çizelgesinin Uygulanması ile İlgili Açıklamalar'' Bölümünde benzer ifadelere yer verildiği anlaşıldığından, dava sebeplerinin ortadan kalkmadığı ve davaya konu edilen kararın hukuka uygunluk denetiminin yapılması gerektiğinin anlaşıldığı;
İdarenin yetkilerini kullanırken ve görevlerini yerine getirirken egemen olan ilkeler ve Türk Milli Eğitiminin temel ilke ve kuralları bir bütün olarak değerlendirildiğinde; 1739 sayılı Kanun ve 652 sayılı Kanun Hükmünde Kararname gereği; eğitim sistemini, eğitim ve öğretim plan ve programlarını hazırlatmak, hazırlananları incelemek veya inceletmek, araştırmak ve geliştirmenin Milli Eğitim Bakanlığı Talim Terbiye Kurulunun görev ve yetkileri arasında olduğu; Milli Eğitim Bakanlığının bu görev ve yetkisini, üst hukuk normlarına ve Türk Milli Eğitiminin temel ilke ve kurallarına uygun kullanıp kullanmadığının yargısal olarak denetlenmesinin hukuk devleti ilkesinin gereği olduğu;
Diğer bir anlatımla; bir kamu hizmeti olan eğitim öğretim hizmetinin yürütülmesinden, gözetim ve denetiminden, eğitim ve öğretim programlarının hazırlanması, uygulanması ve güncellenmesinden asıl olarak sorumlu olan Milli Eğitim Bakanlığının, davaya konu haftalık ders çizelgesinin hazırlanmasında, Türk Milli Eğitiminin temel ilkelerini, Milli Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği'nde kurala bağlanan ortaöğretim kurumlarının amaçlarını bilimsel ve teknik esasları dikkate almasının gerektiği;
Ortaöğretim kurumlarında uygulanmakta olan ortak ve seçmeli derse ait öğretim programlarının, 2016 yılı Eylem Planı ile Onuncu Kalkınma Planının ''Öncelikli Dönüşüm Programları'' çerçevesinde değerlendirilmesi, sadeleştirilmesi, güncellenmesi ve geliştirilmesi çalışmaları doğrultusunda, haftalık ders çizelgelerinin de güncellenmesi sonucu davaya konu Talim Terbiye Kurulu kararı ile haftalık ders çizelgelerinin belirlendiği; ''Anadolu İmam Hatip Lisesi Haftalık Ders Çizelgesinin Uygulanması ile İlgili Açıklamalar'' Bölümünün dava konusu kısımlarında ise 1739 sayılı Kanun'un 32. maddesi gereği, imam - hatip liselerinin, hem mesleğe hem yüksek öğrenime hazırlayıcı programlar uygulayan öğretim kurumları olduğu dikkate alınarak, öğrencilerin ilgi ve yeteneklerine göre yönelimlerini sağlamak amacıyla ayrı bir okul türü oluşturulmaksızın, seçmeli derslerin ağırlıkları yönünde, fen bilimleri, sosyal bilimler, yabancı dil, spor ve sanatsal ders ağırlıklı programların uygulanmasına yönelik açıklamalara yer verildiğinin anlaşıldığı;
Bu bağlamda; alanında uzman akademisyenlerden oluşan, bilimsel, danışma ve inceleme organı olan, Talim Terbiye Kurulunca bilimsel kriterlerin, ülkenin ihtiyaçlarının, çağın gereklerinin ve 2016 yılı Eylem Planı ile Onuncu Kalkınma Planının ''Öncelikli Dönüşüm Programları'' çerçevesinde güncellenen öğretim programının kazanımlarının dikkate alınması suretiyle, Ortaöğretim Genel Müdürlüğü, Din Öğretimi Genel Müdürlüğü ve Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğünün ilgili yazıları değerlendirilerek tesis edildiği anlaşılan dava konusu işlemin ve açıklamalar bölümünde yer alan ibarelerin, imam - hatip liselerinin, hem mesleğe hem yüksek öğrenime hazırlayıcı programlar uygulayan öğretim kurumları olduğu göz önünde bulundurularak, öğrencilerin ilgi, istek ve yetenekleri doğrultusunda ders seçimi imkanının sağlanması amacı taşıdığı, üst hukuk normlarına ve Türk Milli Eğitiminin temel ilkelerine uygun olduğu sonucuna ulaşıldığı gerekçesiyle,
davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, imam-hatip liselerinde diğer okul türlerine ilişkin programların uygulanabilmesi düzenlemesinin hukuka aykırı olduğu; dava konusu işlemle fen ve sosyal bilimler, yabancı dil, spor ve sanat programı uygulayan Anadolu İmam Hatip Lisesi gibi türlerin oluşturulduğu, oysa ki böyle okul türlerinin bulunmadığı; milli eğitim sisteminde ortaöğretim kurumlarının farklı amaç ve ihtiyaçları gidermek üzere farklı türdeki okullardan ve programlardan oluştuğu ve Yönetmelik'te açıkça okul türleri ve amaçlarına yer verildiği; fen lisesi programı uygulayan imam hatip lisesi kavramıyla, bir okulun hem fen lisesi düzeyinde eğitim veren yani öğrencilerini bilim adamı olarak yetiştirmeyi amaçlayan bir okul hem de imam-hatip programı uygulayan okula dönüştürülmesinin, bilimsellikten ve planlamadan uzak bir yaklaşım olduğu; dava konusu işlemle Anadolu İmam Hatip Liselerinde fen, sosyal bilimler, yabancı dil, sanat ve spor programları uygulanmasına olanak tanınmasına karşın aynı kapsamda mesleki ve teknik eğitim veren diğer liselere bu imkanın tanınmamasının eşitlik ilkesine aykırı olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, istemin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'UN DÜŞÜNCESİ : Konuya ilişkin düzenlemelerin birlikte değerlenmesinden, genel ve mesleki okullardan oluşan eğitim kurumlarından mesleki teknik okulların amacının, öğrenciyi hem mesleğe, hem de bir üst öğrenime hazırlamak olduğu anlaşılmakta, ancak mesleki okullardan, fen veya sosyal ya da sanat-spor programı uygulayan bir okul türü bulunmadığı halde, davaya konu işlemle yeni bir okul türü oluşturulduğu görülmüştür. Öte yandan, gerek okul türü, gerekse okulun öğrenciyi mevcut programına göre yetiştirme amacı ve gerekliliği açıkça belirlendiği halde, davalı idarece, kanunun ve yönetmeliğin öngördüğü bu amacın dışına çıkılarak yeni bir okul türü oluşturulmasında hukuka uyarlık bulunmadığı gibi, davaya konu ifadelerin okul türüne değil, seçmeli derslerin ağırlıklarına ilişkin olduğu yolundaki kabulün de, diğer meslek okulları için böyle bir programın öngörülmemiş olması nedeniyle Anayasa'nın amir hükmü olan eşitlik ilkesinin de ihlaline yol açtığı sonucuna varıldığından, davacının temyiz isteminin kabulü ile Daire kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Danıştay dava dairelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan;
"a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,
b) Hukuka aykırı karar verilmesi,
c)Usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunması" sebeplerinden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1.Davacının temyiz isteminin reddine,
2.Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin Danıştay Sekizinci Dairesinin temyize konu 16/03/2021 tarih ve E:2018/502, K:2021/1555 sayılı kararının ONANMASINA,
3.Kesin olarak, 19/01/2022 tarihinde oybirliği ile karar verildi.