Danıştay 2. Daire 2021/604 Esas 2022/96 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/604
Karar No : 2022/96

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : ...
VEKİLİ : Av. ...
KARŞI TARAF (DAVALI) : ... Vergi Dairesi Başkanlığı
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : ... İdare Mahkemesince verilen ... günlü, E:..., K:... sayılı kararın, dilekçede yazılı nedenlerle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması isteminden ibarettir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem : Dava; davacının başkanı olduğu, ... Kooperatifi adına tahakkuk ettirilen ecrimisil alacağının tahsili amacıyla kanuni temsilci sıfatıyla davacının banka hesaplarına e-haciz uygulanması işlemine yapılan itirazın reddine ilişkin ... günlü, ... sayılı işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti : ... İdare Mahkemesinin temyize konu kararıyla; ecrimisil borcunun tahsili maksadıyla ödeme emri tanzim edildiği, ödeme emrine karşı dava açma yoluna gidilmediği ve davacının borcunu ödemediği, anılan borcun tahsiline yönelik olarak davacının hesaplarına e-haciz konulduğu anlaşıldığından, e-haciz işlemine yapılan itirazın reddine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine, karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, tüzelkişiliğin borcundan dolayı kanuni temsilci sıfatıyla kendisinin sorumlu tutulamayacağından Mahkeme kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN CEVABI : Cevap verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : ...
DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin kabulü ile İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İkinci Dairesince; Danıştay (Kapatılan) Onyedinci Dairesi tarafından, Danıştay Başkanlık Kurulunun 01/08/2016 günlü, K:2016/32 sayılı kararı uyarınca Danıştay Onuncu Dairesine; Danıştay Onuncu Dairesi tarafından ise Danıştay Başkanlık Kurulunun 18/12/2020 günlü, K:2020/62 sayılı kararının "Ortak Hükümler" kısmının 6. fıkrası uyarınca, ayrıca bir gönderme kararı verilmeksizin Dairemize iletilen dosyada, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Davacının başkanı olduğu, ... Kooperatifi adına tahakkuk ettirilen ecrimisil alacağının tahsili amacıyla kanuni temsilci sıfatıyla davacının banka hesaplarına e-haciz uygulanması işlemine yapılan itirazın reddine ilişkin ... günlü, ... sayılı işlemin iptali istemiyle bakılmakta olan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT :
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun dava konusu işlemin tesis edildiği tarihte yürürlükte bulunan halleriyle; 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun'un 54. maddesinde ödeme müddeti içinde ödenmeyen amme alacağının tahsil dairesince cebren tahsil olunacağı; "Ödeme emri" başlıklı 55. maddesinde "Amme alacağını vadesinde ödemiyenlere, 7 gün içinde borçlarını ödemeleri veya mal bildiriminde bulunmaları lüzumunun bir “ödeme emri” ile tebliğ olunacağı, "Ödeme emrine itiraz" başlıklı 58. maddesinde de kendisine ödeme emri tebliğ olunan şahsın böyle bir borcu olmadığı veya kısmen ödediği veya zamanaşımına uğradığından bahisle 7 gün içinde dava açılabileceği kurala bağlanmıştır.
6183 sayılı Kanun'un "Kanuni Temsilcilerin Sorumluluğu" başlıklı mükerrer 35. maddesinin birinci fıkrası, "Tüzel Kişilerle, küçüklerin ve kısıtlıların, vakıflar ve cemaatler gibi tüzel kişiliği olmayan teşekküllerin mal varlığından tamamen veya kısmen tahsil edilemeyen veya tahsil edilemeyeceği anlaşılan amme alacakları, kanuni temsilcilerin ve tüzel kişiliği olmayan teşekkülü idare edenlerin şahsi mal varlıklarından bu kanun hükümlerine göre tahsil edilir. " hükmü bulunmaktadır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Dosyanın incelenmesinden; Kooperatife, Ankara ili, Yenimahalle ilçesi, Atatürk Orman Çiftliği sınırları dahilindeki mülkiyeti Hazineye ait ... ada, ... sayılı parselde bulunan taşınmaz üzerinde 01/07/2002 - 09/02/2005 döneminde prefabrik yapı konulmak suretiyle fuzulen işgal edildiğinden bahisle 583.968,43-TL tutarlı ... günlü ... sayılı ecrimisil düzeltme ihbarnamesinin 04/04/2005 tarihinde tebliğ edildiği, buna rağmen ecrimisil borcunun ödenmemesi üzerine davalı idarece ... takip numaralı ödeme emrinin düzenlenip tebliğ edildiği, bu ödeme emrinin iptali istemiyle ... İdare Mahkemesinin E: ... esasına kayden açılan davada anılan Mahkemece ... günlü, K:... sayılı karar ile, ''uyuşmazlığa konu olayda davacı adına düzenlenip 04/04/2005 tarihinde tebliğ edilen ecirmisil düzeltme ihbarnamesine karşı dava açılmamış olması nedeniyle ecrimisil düzeltme ihbarnamesinin kesinleştiği, dolayısıyla kesinleşen bir kamu alacağı haline gelmiş olması nedeniyle, dava konusu ödeme emri düzenlenerek kamu alacağının tahsili yoluna gidilmesinde hukuka ve mevzuata aykırılık bulunmadığı'' gerekçesiyle davanın reddine karar verildiği, bu kararın Danıştay Onuncu Dairesinin 31/12/2010 günlü, E:2007/5645, K:2010/11963 sayılı kararı ile onanarak kesinleştiği, alacağın Kooperatiften tahsil edilememesi üzerine ... günlü, ... sayılı işlem ile Kooperatif başkanı olan davacının maliki olduğu taşınmaza haciz işlemi başlatıldığı, bu işleme karşı açılan davada, ... İdare Mahkemesinin ... günlü, E:..., K:... sayılı karar ile ''haciz konulan evin davacının haline münasip olup olmadığı yönünde tespit yapılmadan davacı hakkında tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uyarlık görülmediği'' gerekçesi ile anılan işlemin iptaline karar verilmesi üzerine davacının bu kez banka hesaplarına haciz uygulanmasına ilişkin işleme karşı yaptığı itirazın reddine dair dava konusu ... günlü, ... sayılı işlemin iptali istemiyle bu davayı açtığı anlaşılmaktadır.
Yukarıdaki yasa maddeleri uyarınca kanuni temsilcinin, temsilcisi olduğu tüzel kişisinin kamu borcundan sorumlu tutulabilmesi için öncelikle, tüzel kişi hakkında 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun ile belirlenen takip ve cebren tahsil yollarının tüketilmesi ve kamu alacağının tüzel kişinin mal varlığından tahsil olanağının bulunmadığının açıkça tespit edilmesi gerekir.
Uyuşmazlıkta, davacının başkanı olduğu asıl borçlu Kooperatifin vadesinde ödenmeyen borcun, şirketten tahsil edilip edilmeyeceği hususunun açıkça ortaya konulması gerekmekte olup, bu tespitler yapılmadan, kanuni temsilci sıfatıyla davacı Kooperatif başkanının banka hesaplarına haciz işlemi uygulanmasına yapılan itirazın reddine ilişkin, dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Öte yandan, dava konusu işlemin tesis edildiği tarihten sonra; bahsi geçen kamu alacağının tahsili amacıyla Kooperatifin banka hesaplarına e-haciz işlemi uygulanmasına devam edildiği, bu e-hacizlerin iptali istemiyle asıl borçlu Kooperatif tarafından idareye yapılan 21/08/2017 günlü başvurunun zımnen reddi üzerine dava açıldığı, davanın reddi yolundaki kararın Danıştay İkinci Dairesinin 06/12/2021 günlü, 2021/5094, K:2021/4704 sayılı kararıyla onandığı ve kesinleştiği anlaşılmış olup; Kooperatife yönelik e-haciz işlemlerinin devam ettiği, kamu alacağının asıl borçlu Kooperatiften tamamen veya kısmen tahsil edilemediği veya edilemeyeceği açıkça ortaya konulamadığı da görülmektedir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVACININ TEMYİZ İSTEMİNİN KABULÜNE,
2. ... İdare Mahkemesince verilen ... günlü, E:..., K:... sayılı kararın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun temyize konu kararın verildiği tarih itibarıyla yürürlükte olan haliyle 49. maddesinin 1/b fıkrası uyarınca BOZULMASINA,
3. Aynı maddenin 3622 sayılı Yasa ile değişik 3. fıkrası uyarınca, yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın adı geçen İdare Mahkemesine gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Yasa'nın (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş (15) gün içinde Danıştay'da karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 19/01/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.