Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2022/10391 Esas 2022/10032 Karar Sayılı İlamı

Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen işe iade davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda; Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesinin 29.05.2018 tarihli ve 2018/4595 Esas, 2018/13348 Karar sayılı kararı ile ... Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesinin kararı bozularak dosyanın sehven İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.

İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda 09.12.2020 tarihli, 2018/414 Esas, 2020/336 Karar sayılı ilâm ile davanın kabulüne karar verilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararının davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesinin 26.03.2021 tarihli, 2021/196 esas, 2021/250 karar sayılı ilâmıyla karara karşı temyiz yoluna başvurulması gerektiği gerekçesiyle dosyanın İlk Derece Mahkemesine iadesine karar verilmiştir.

İlk Derece Mahkemesince dosyanın inceleme için tekrar ... Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesi üzerine ... Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesinin 17.11.2021 tarihli, 2021/1064 Esas, 2021/1352 Karar sayılı ilâmı ile dosyanın temyiz incelemesi için Yargıtaya gönderilmesi gerektiği gerekçesiyle geri çevrilmesine karar verilmiştir.

Dosyanın temyiz incelemesi için Dairemize gönderilmesi üzerine, Dairemizin 12.01.2022 tarih ve 2021/12819 Esas ve 2022/170 Karar sayılı ilâmıyla İlk Derece Mahkemesi kararı bozularak dosyanın ... Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesince Dairemizin 12.01.2022 tarihli bozma ilâmına uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın reddine karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı Şirket bünyesinde şoför olarak çalıştığını, ... sözleşmesinin haklı ya da geçerli neden belirtilmeksizin feshedildiğini ileri sürerek feshin geçersizliğinin tespiti ile müvekkilinin işe iadesine karar verilmesini talep etmiştir.

II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; ... sözleşmesinin 12.08.2016 tarihli Yönetim Kurulu Kararı ile feshedildiğini,Yönetim Kurulu Kararında FETÖ üyeliği ve irtibatı olduğu değerlendirilen, devlet karşıtlığı ve bunları destekleyici davranışlarda bulunan ayrıca yeterli verim alınamayan, performansı beklentilerin altında kalan kişiler ve bankanın imajında oluşturabileceği olumsuz etkileri bertaraf etmek amacıyla ... sözleşmesinin kıdem ve ihbar tazminatları ödenmek suretiyle haklı ve geçerli nedenle feshedildiğini savunarak davanın reddini istemiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 12.10.2017 tarihli ve 2016/511 Esas, 2017/536 Karar sayılı kararı ile davalı tarafın fesih işleminin 667 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’den kaynaklanan yetkiye dayanılarak yapıldığı gerekçesiyle davanın esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına ve dosyanın OHAL Komisyonuna gönderilmesine
karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. Gerekçe ve Sonuç
... Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesinin 28.12.2017 tarihli ve 2017 /2743 Esas, 2017/1625 Karar sayılı kararı ile fesih ihbarnamesinde fesih sebebinin açıkça gösterilmemesi ve feshin 4857 sayılı ... Kanunu'nun 17 nci maddesine göre yapıldığı bildirilmesine rağmen davacının savunmasının alınmamasının aynı Kanun'un 19 uncu maddesinin birinci fıkrasına aykırı olduğu ve öncelikle bu nedenle feshin kanuna ve usulüne uygun yapılmadığının kabulünün gerektiği, ayrıca ... Cumhuriyet Başsavcılığınca davacı hakkında FETÖ terör örgütü ile irtibatlı bir soruşturma başlatılmadığı bildirildiği gibi davacının FETÖ terör örgütü ile irtibatlı olduğuna dair Mahkemede kanaat oluşturacak derecede delil sunulmadığı, bu suretle davalı işveren tarafın haklı ve geçerli fesih iddiasını ispatlayamadığı kanaatine varıldığından, İlk Derece Mahkemesi kararı ortadan kaldırılarak feshin geçersizliğine ve davacının işe iadesine karar verilmiştir.

V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Birinci Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

2. Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesinin 29.05.2018 tarihli ve 2018/4595 Esas, 2018/13348 Karar sayılı kararı ile davacının ... sözleşmesinin davalı Bankanın 12.08.2016 tarihli Yönetim Kurulu kararı gereğince geçerli sebeple feshedildiği, fesih gerekçesinin geçerli sebep teşkil edip etmediğinin irdelenmesine gerek bulunduğu, feshin geçerli veya haklı nedene dayanıp dayanmadığı konusunda yapılan araştırmanın hüküm kurmaya yeterli olmadığı, Mahkemece davacı hakkında adlî soruşturma olup olmadığı araştırılmış ve davacı hakkında soruşturma bulunmadığı tespit edilmişse de davalı vekili tarafından, davacının kapatılan derneklerden İsmail Hakkı Eğitim Kültür ve Yardımlaşma Derneği üyesi olduğu, örgüt üyeleriyle burada görüşüp cep telefonu ile irtibatlaştığı ve Bank Asya'ya para gönderdiği şeklinde açıklamalar yapıldığı, dayanağı belgelerin ibraz edilmediği bu durumda, Mahkemece, davacı hakkında idari soruşturma evrakları, Emniyet Genel Müdürlüğü ve Jandarma Genel Komutanlığı Terörle Mücadele Kaçakçılık, Organize Suçlar ve İstihbarat ile ilgili birimlerden ve Bilgi Teknolojileri Kurumundan varsa davacı ile ilgili bilgi ve belgeler ile yine Bank Asyaya açılmış mevduat hesapları, hesap hareketleri ve bankacılığa ilişkin işlemler olup olmadığının sorulması, davacı hakkında adli bir soruşturma bulunup bulunmadığı, ceza davası açılıp açılmadığı, davacının Devletin millî güvenliği aleyhine faaliyette bulunduğu belirlenen dernek, vakıf ve gazetelere üyeliği bulunup bulunmadığının ilgili yerlerden sorularak açıklığa kavuşturulması, tüm bilgi ve belgeler ile tarafların delilleri değerlendirilmek suretiyle geçerli veya haklı fesih olup olmadığının araştırılarak sonucuna göre işin esası hakkında karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasına ve sehven dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.

B. İlk Derece Mahkemesince Birinci Bozmaya Uyularak Verilen Karar
1.İlk Derece Mahkemesinin bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda 09.12.2020 tarihli, 2018/414 Esas, 2020/336 karar sayılı ilâmı ile davanın kabulüne karar verilmiştir.

2.İlk Derece Mahkemesi kararının davalı tarafından istinaf edilmesi üzerine ... Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesinin 26.03.2021 tarihli, 2021/196 esas, 2021/250 karar sayılı ilâmıyla karara karşı temyiz yoluna başvurulması gerektiği gerekçesiyle dosyanın İlk Derece Mahkemesine iadesine karar verilmiştir.

3.İlk Derece Mahkemesince dosyanın inceleme için tekrar ... Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesi üzerine ... Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesinin 17.11.2021 tarihli, 2021/1064 esas, 2021/1352 karar sayılı ilâmı ile dosyanın temyiz incelemesi için Yargıtaya gönderilmesi gerektiği gerekçesiyle mahkemesine geri çevrilmesine karar verilmiştir.

C. İkinci Bozma Kararı
1.İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

2. Dairemizin 12.01.2022 tarih ve 2021/12819 Esas ve 2022/170 Karar sayılı kararı ile; Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesinin 29.05.2018 tarihli ve 2018/4595 Esas, 2018/13348 Karar sayılı kararı ile ... Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesinin kararının bozulmasına karar verildiği hâlde sehven dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderildiği, İlk Derece Mahkemesinin dosyayı incelemeksizin Bölge Adliye Mahkemesine göndermek yerine hukuken bakma imkânı olmayan davaya baktığı gerekçesiyle İlk Derece Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılmasına ve Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesinin 29/05/2018 tarih ve 2018/4595 Esas, 2018/13348 Karar sayılı bozma ilâmı doğrultusunda yetkili ve görevli ... Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi tarafından gerekli incelemenin yapılarak usulünce bir karar verilebilmesi için dosyanın ... Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine karar vermiştir.

D. Bölge Adliye Mahkemesince İkinci Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Bölge Adliye Mahkemesinin 23.03.2022 tarihli ve 2022/293 Esas, 2022/415 Karar sayılı kararı ile davacının ... sözleşmesinin FETÖ/PDY üyeliği, irtibatı veya iltisakı nedeni ile feshedildiği, İlk Derece Mahkemesi tarafından davacı ile ilgili ... Cumhuriyet Başsavcılığına, ... İl Emniyet Müdürlüğüne ve Emniyet Genel Müdürlüğüne yazılan yazılara verilen cevap yazılarında davacı hakkında FETÖ üyeliği ile ilgili herhangi bir işlemin ve soruşturmanın olmadığının bildirilmesi nedeni ile davanın kabulü ile feshin geçersizliğine ve davacının işe iadesine karar verildiği, Dairece ... Cumhuriyet Başsavcılığı Terör Suçları Soruşturma Bürosuna yazılan yazıya verilen cevaba göre davacı hakkında FETÖ/PDY silahlı terör örgütüne üye olma suçu nedeni ile 2021/46570 numaralı soruşturma dosyasının bulunduğu, davacının Bank Asyada hesabının bulunduğu, yine kanun hükmünde kararname ile kapatılan dernek ile ilgili kaydının bulunması nedeniyle davacının bir suç işlediğine veya sözleşmeye aykırı davranışta bulunduğuna ilişkin güçlü bir şüphenin bulunduğu, işçi ile işveren arasındaki güven ilişkisinin zedelendiği ve işverenden artık ... ilişkisinin devamının beklenemeyeceği, ... sözleşmesinin işveren tarafından şüphe feshi nedeni ile geçerli olarak feshedildiği anlaşılmakla davanın reddi gerektiği, İlk Derece Mahkemesince kanunun olaya uygulanmasında hata edildiği ancak belirlenen aykırılıklar duruşma yapılmasını gerektirmediğinden 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu' nun (6100 sayılı Kanun) 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (2) nci alt bendi gereğince İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın reddine dair karar verilmiştir.

VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; müvekkili hakkındaki soruşturmanın fesihten 6-7 yıl sonrasına ilişkin olduğunu, başka kişinin Bylock kaydında isminin geçmesinin tek başına feshi gerektirmeyeceğini, fesihten önce yapılmış soruşturma bulunmadığı gerekçesiyle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasına ve müvekkilinin işe iadesine karar verilmesi istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.

C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık; davacının feshin geçersizliğinin tespiti ile işe iade istemine ilişkindir.

2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Kanun'un 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 4857 sayılı ... Kanunu'nun ilgili hükümleri.

3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.

2. Temyizen incelenen Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesinin hukukça mümkün olmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davacı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

21.09.2022 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.