Danıştay 13. Daire 2022/25 Esas 2022/162 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2022/25
Karar No:2022/162

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Turizm ve Tekstil Sanayi Ticaret Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Büyükşehir Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi …. İdari Dava Dairesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: İstanbul İl Özel İdaresi'ne ait iken 6360 sayılı Kanun uyarınca mülkiyeti ve tasarruf hakkı davalı Belediyeye devredilen taşınmazlarla olan kiracılık ilişkisinin sona ermesinden dolayı davacı şirket adına tahakkuk ettirilen ve 7143 sayılı Kanun kapsamında yapılandırılan 21.596.000,00-TL'lik ecrimisil borcuna ilişkin olarak, daha önceden kiracılık ilişkisi kapsamında İstanbul İl Özel İdaresi'ne verilen teminat mektuplarının paraya çevrilerek yapılandırılan ecrimisil taksitlerine mahsup edilmesi talebinin reddine ve yapılandırılmış borcun ilk taksitini ödemediğinden 7143 sayılı Kanun hükümlerinden yararlanma hakkını kaybettiğine ilişkin … Büyükşehir Belediye Başkanlığı Mali Hizmetler Daire Başkanlığı Gelirler Müdürlüğü'nün … tarih ve … sayılı işleminin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesi'nce verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda;
a) Teminat mektuplarının borca mahsup edilmemesi yönünden: … Bankası A.Ş. tarafından verilen 02/09/2010 tarihli 288.000,00-TL, 02/09/2010 tarihli 4.800.000,00-TL, 28/02/2012 tarihli 22.176,00-TL ve 28/02/2012 tarihli 369.600,00-TL olmak üzere toplam 5.479.776,00-TL miktarlı dört (4) adet teminat mektubunun İstanbul ili, Fatih ilçesi, … pafta, … ada, … parsel üzerinde bulunan özel idare binasının kiralanması işine ait ihaleyi üstlenen davacı şirketin borçlarına karşılık İstanbul İl Özel İdaresi'ne verildiği, 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu'nun 62. maddesine göre, İl Özel İdaresince davacıya kiralanan taşınmaz ile ilgili yapılan kira akdi kapsamında verildiği anlaşılan kesin teminat bedellerinin, davacının kira akdini feshetmesi sebebiyle gelir olarak kaydedileceği ve bu kesin teminat bedellerinin davacının borcuna karşılık mahsup edilemeyeceğinin açık olduğu, kaldı ki davacının ... Sulh Hukuk Mahkemesi'nde davalı Belediyeye karşı açmış olduğu kira parasının tespiti istemli dava sonucunda kesin teminat mektuplarının nakde çevrilmesi hususundaki tedbir kararının kaldırıldığı, 7143 sayılı Kanun'da yapılandırma karşılığında verilen teminatların para çevrilerek taksitlere mahsup edilmesine ilişkin herhangi bir düzenleme yapılmadığı, bu durumda, davacı tarafından taşınmazın kiralanması karşılığında taşınmazın eski maliki İstanbul İl Özel İdaresine verilen ve davacı tarafından kira sözleşmesinin tek taraflı olarak sona erdirilmesi nedeniyle ihale şartnamesi gereğince irat kaydedilen teminat mektuplarının, söz konusu yeri işgali nedeniyle adına tahakkuk ettirilerek kesinleşip, akabinde 7143 sayılı Kanun kapsamında yapılandırılan ecrimisil borçlarına mahsup edilmesinin mümkün olmadığı,
b) Yapılandırma hakkının kaybedilmesi yönünden: 7143 sayılı Kanun'un 9. maddesinin 6. fıkrası uyarınca, bu kanun kapsamında yapılandırılan borcun taksitlerinden ilk ikisinin süresinde ve tam ödenmemesi hâlinde, ilgili amme borçlusunun borç yapılandırma hakkını kaybettiği, olayda davacı tarafından, davalı idarenin … sayılı yapılandırma işlemiyle davalı idareye olan ecrimisil borucunun vadesi 01/10/2018 tarihi olarak belirlenen 1.509.665,62-TL tutarlı ilk taksitini süresinde ödemediğinin taraflar arasında tartışmasız olduğu, bu hâliyle davacının 7143 sayılı Kanun'un 9/6 maddesi uyarınca yapılandırma koşullarını yitirdiğinin açık olduğu,
Sonuç olarak, davacı tarafından taşınmazın kiralanması karşılığında taşınmazın eski maliki İstanbul İl Özel İdaresi'ne verilen ve davacı tarafından kira sözleşmesinin tek taraflı olarak sona erdirilmesi nedeniyle ihale şartnamesi gereğince irat kaydedilen teminat mektuplarının, 7143 sayılı Kanun kapsamında yapılandırılan ecrimisil borçlarına mahsup edilmesinin mümkün olmaması ve ilk taksiti zamanında ve tam olarak ödememesi nedeniyle tesis edilen dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesi'nce; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının usul ve hukuka uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, davalı idare tarafından tanzim edilen yapılandırma makbuzunun akabinde 5.479.776,00-TL tutarındaki teminat mektubunu davalı idareye teslim ettikleri, söz konusu teminat mektubunun idare tarafından nakde çevrildiği, ödenmesi gerekli her bir taksit tutarının 1.509.625,62-TL olduğu göz önüne alındığında, söz konusu teminat mektubunun ilk üç taksitini karşılamakta olduğu, dördüncü taksitin 950.899,14-TL tutarının ise teminat mektubundan karşılanabildiği, 01/04/2019 ve 15/04/2019 son ödeme tarihli taksitini 556.726,48-TL olarak ödeyebilecekleri, buna rağmen ilk taksiti süresinde ödemedikleri bildirilerek ecrimisil borcunun taksitlerinin nakde çevrilen teminat mektubundan mahsubunun mümkün olmadığının ifade edilerek “neden öğesi” hiçbir şekilde belirtilmemiş olan dava konusu idari işlemin tesis edildiği, borçlarının yapılandırılması için 5.479.776,00-TL ödemiş olmalarına rağmen, borçlarını yapılandırmasına ilişkin kendilerine 7143 sayılı Kanun uyarınca verilmiş olan hakkın davalı idare tarafından elinden alındığı, bu hususta davalı idarenin sunabilmiş olduğu herhangi bir gerekçe de bulunmadığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, teminat mektubunun davacı şirket tarafından taşınmazın eski maliki İl Özel İdaresi döneminde kiralama sözleşmesi kapsamında verildiği, 5.479.776,00-TL tutarındaki teminat mektubunun İl Özel İdaresi döneminde imzalanan Kira Sözleşmesi'nin 3. maddesi gereği kira borcunun zamanında ödenmemesi nedeni ve kesinleşen mahkeme kararı sonucunda idarelerince irat kaydedildiği, yapılandırma ve ilk taksit ödemesi için idarelerine başkaca bir teminat mektubu verilmesinin söz konusu olmadığı, dolayısıyla taksite mahsup edilecek bir bedel bulunmadığı, Mahkeme kararının gerekçesinde belirtildiği üzere; davacı tarafından yapılandırmaya konu ecrimisil borcunun vadesi 01/10/2018 tarihi olarak belirlenen 1.509.665,62-TL tutarlı ilk taksitinin süresinde ödenmediği, bu hâliyle davacının 7143 sayılı Kanun'un 9/6 maddesi uyarınca yapılandırma koşullarını yitirdiğinin açık olduğu, davacı tarafından taşınmazın kiralanması karşılığında taşınmazın eski maliki İstanbul İl Özel İdaresi'ne verilen ve davacı tarafından kira sözleşmesinin tek taraflı olarak sona erdirilmesi nedeniyle ihale şartnamesi gereğince irat kaydedilen teminat mektuplarının, 7143 sayılı Kanun kapsamında yapılandırılan ecrimisil borçlarına mahsup edilmesinin mümkün olmaması ve ilk taksiti zamanında ve tam olarak ödememesi nedeniyle tesis edilen dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Bölge idare mahkemesi kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, anılan Bölge İdare Mahkemesi kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. Posta giderleri avansından artan tutarın davacıya iadesine,
5. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesi'ne gönderilmesini teminen dosyanın ... İdare Mahkemesi'ne gönderilmesine, 20/01/2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.