Abaküs Yazılım
10. Hukuk Dairesi
Esas No: 2012/22704
Karar No: 2013/892

Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2012/22704 Esas 2013/892 Karar Sayılı İlamı

Özet:


Dava, bir kişinin eski işverenindeki hizmetlerinin tespiti istemine ilişkindir. Mahkeme, davacının davalı yanında belirli bir süre çalıştığının tespit edilmesine karar verirken, eksik inceleme ve araştırmaya dayalı olduğu için kararı temyiz edilir. Sigortalı olma hakkının vazgeçilemez olduğu ve sosyal güvenliğin temel insan hakkı olduğu düşünüldüğünde, bu tür davaların özel bir duyarlılıkla yürütülmesi gerektiği belirtilir. Davanın kamusal bir dava olduğu ve re'sen araştırma ilkesinin geçerli olduğu ifade edilir. Kuruma bildirilmeyen hizmetlerin sigortalı hizmet olarak değerlendirilmesine ilişkin davanın, tespiti istenen hizmetin geçtiği yılın sonundan başlayarak 5 yıl içinde açılması gerektiği de hatırlatılır. Mahkeme kararı, eksik inceleme ve araştırma sonucu verildiği için bozulur. Kanun maddeleri olarak 5510 sayılı Kanun'un Geçici 7. maddesi ve 506 sayılı Kanun'un 79/10. maddesi ifade edilir.
10. Hukuk Dairesi         2012/22704 E.  ,  2013/892 K.

    "İçtihat Metni"

    ...

    Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
    Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
    Hükmün, davalı kurum vekili ve davalı işveren vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
    Dava, davacının davalı işveren nezdinde 20.1.2000-15.1.2006 tarihleri arasında geçtiği iddia edilen hizmetlerinin tespiti istemine ilişkindir.
    Mahkemece, yapılan araştırma neticesinde, davacının davalı yanında 20.1.2001-31.3.2003 tarihleri arasında çalıştığının tespiti ile, davanın kısmen kabulüne karar verilmiş ise de, karar eksik inceleme ve araştırmaya dayalıdır. Zira, dosyada mevcut deliller, işverenin tespiti ve davanın sübutu konusunda tam bir kanaat ortaya koymamaktadır.
    5510 sayılı ..... Kanununun Geçici 7. maddesi uyarınca davanın yasal dayanağı 506 sayılı Kanunun 79/10. maddesidir. Anılan Kanunun 6. maddesinde ifade edildiği üzere, “sigortalı olmak hak ve yükümünden kaçınılamaz ve vazgeçilemez.” Anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi gözetildiğinde, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin davalar, kamu düzenine ilişkin olduğundan, özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi zorunludur. Bu bağlamda, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde re’sen araştırma yapılarak kanıt toplanabileceği de göz önünde bulundurulmalıdır. Ayrıca, 506 sayılı Kanunun 79/10. maddesi hükmüne göre; Kuruma bildirilmeyen hizmetlerin sigortalı hizmet olarak değerlendirilmesine ilişkin davanın, tespiti istenen hizmetin geçtiği yılın sonundan başlayarak 5 yıl içinde açılması gerekir. Bu yönde, anılan madde hükmünde yer alan hak düşürücü süre; yönetmelikle tespit edilen belgeleri işveren tarafından verilmeyen veya çalışmaları Kurumca tespit edilemeyen sigortalılar için geçerlidir.
    ./..

    -2-

    Şu halde yapılması gereken iş, davanın kamu düzenini ilgilendirir bir dava olduğu, bu tür davalarda re’sen araştırma ilkesinin geçerli olduğu gözetilerek, davacının çalışmalarının tespiti için, ticaret sicil memurluğu kayıtlarına göre davalı şirketin 19.12.2003 yılında tescil edilmesi, davacının bu tarihten önceki bir kısım bildirimlerinin “.....” isimli işyerinden bildirilmesi ve tanık anlatımları karşısında, öncelikle kabulüne karar verilen dönemde davalı şirketin henüz kurulmamış olduğu nazara alınarak, davacının çalışmaları ile ilgili olarak davaya konu dönemde davacının gerçek işverenin veya işverenlerinin kim olduğu usulünce yapılacak araştırma neticesi tam olarak saptanmalı, bu yapılırken varsayımdan uzak hukuki gerekçelere dayanılmalı, işverenin veya işverenlerin davalı ... ... dışında kişiler olduğu saptanırsa, bunlarında HMK’nin 124. maddesi çerçevesinde usulünce davaya katılımı sağlanmalı, gösterdiği deliller toplanmalı, tüm deliller hep birlikte değerlendirip takdir ederek, varılacak sonuca göre yeni bir karar verilmelidir.
    Mahkemece, açıklanan bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın, eksik inceleme ve araştırma sonucu yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
    O halde, davalı Kurum vekilinin ve davalı işveren vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve sair yönleri bu aşamada incelenmeyen hüküm bozulmalıdır.
    S O N U Ç : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalı şirkete iadesine, 24.01.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi.




    .....

    Sayın kullanıcılarımız, siteden kaldırılmasını istediğiniz karar için veya isim düzeltmeleri için destek@ictihatlar.com.tr adresine mail göndererek bildirimde bulunabilirsiniz.

    Son Eklenen İçtihatlar   AYM Kararları   Danıştay Kararları   Uyuşmazlık M. Kararları   Ceza Genel Kurulu Kararları   1. Ceza Dairesi Kararları   2. Ceza Dairesi Kararları   3. Ceza Dairesi Kararları   4. Ceza Dairesi Kararları   5. Ceza Dairesi Kararları   6. Ceza Dairesi Kararları   7. Ceza Dairesi Kararları   8. Ceza Dairesi Kararları   9. Ceza Dairesi Kararları   10. Ceza Dairesi Kararları   11. Ceza Dairesi Kararları   12. Ceza Dairesi Kararları   13. Ceza Dairesi Kararları   14. Ceza Dairesi Kararları   15. Ceza Dairesi Kararları   16. Ceza Dairesi Kararları   17. Ceza Dairesi Kararları   18. Ceza Dairesi Kararları   19. Ceza Dairesi Kararları   20. Ceza Dairesi Kararları   21. Ceza Dairesi Kararları   22. Ceza Dairesi Kararları   23. Ceza Dairesi Kararları   Hukuk Genel Kurulu Kararları   1. Hukuk Dairesi Kararları   2. Hukuk Dairesi Kararları   3. Hukuk Dairesi Kararları   4. Hukuk Dairesi Kararları   5. Hukuk Dairesi Kararları   6. Hukuk Dairesi Kararları   7. Hukuk Dairesi Kararları   8. Hukuk Dairesi Kararları   9. Hukuk Dairesi Kararları   10. Hukuk Dairesi Kararları   11. Hukuk Dairesi Kararları   12. Hukuk Dairesi Kararları   13. Hukuk Dairesi Kararları   14. Hukuk Dairesi Kararları   15. Hukuk Dairesi Kararları   16. Hukuk Dairesi Kararları   17. Hukuk Dairesi Kararları   18. Hukuk Dairesi Kararları   19. Hukuk Dairesi Kararları   20. Hukuk Dairesi Kararları   21. Hukuk Dairesi Kararları   22. Hukuk Dairesi Kararları   23. Hukuk Dairesi Kararları   BAM Hukuk M. Kararları   Yerel Mah. Kararları  


    Avukat Web Sitesi