12. Hukuk Dairesi 2016/26858 E. , 2018/416 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İcra Hukuk Mahkemesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki alacaklı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
Borçlunun icra mahkemesine başvurusunda; haczedilen taşınmazın haline münasip evi olduğunu ileri sürerek İİK"nun 82. maddesinin 1. fıkrasının 12. bendi gereğince haczin kaldırılmasını talep ettiği, mahkemece şikayetin kabulü ile haczin kaldırılmasına karar verildiği anlaşılmıştır.
İİK’nun 82. maddesinin 1. fıkrasının 12. bendi gereğince; borçlunun “haline münasip” evi haczedilemez. Bir meskenin borçlunun haline uygun olup olmadığı adı geçenin haciz anındaki sosyal durumuna ve borçlu ile ailesinin ihtiyaçlarına göre belirlenir. Buradaki “aile” terimi, geniş anlamda olup, borçlu ile birlikte aynı çatı altında yaşayan, bakmakla yükümlü olduğu kişileri kapsar. İcra mahkemesince, borçlunun sözü edilenlerle birlikte barınabileceği haline münasip meskeni temin etmesi için gerekli bedel bilirkişilere tespit ettirildikten sonra, haczedilen yerin kıymeti bundan fazla ise satılmasına karar verilmeli ve satış bedelinden yukarıda nitelikleri belirlenen mesken için gerekli olan miktar borçluya bırakılmalı, kalanı hak sahiplerine ödenmelidir.
Borçlunun daha önce ipotek ettiği taşınmazı hakkında sonradan haczedilmezlik şikayetinde bulunabilmesi için, ipoteğin, mesken kredisi, esnaf kredisi, zirai kredi gibi zorunlu olarak kurulmuş ipoteklerden olması gerekir. Zira, zorunlu olarak kurulan ipoteğin meskeniyet şikayetine engel teşkil etmeyeceği ilkesi, bu ipoteğin sosyal amaçlı olarak verilen kredinin teminatını oluşturmasından kaynaklanmaktadır. Bunun dışında, borçlunun serbest iradesi ile kurduğu ipotekler, adı geçenin daha sonra bu yerle ilgili olarak meskeniyet iddiasında bulunmasını engeller ise de, haciz tarihi itibariyle ipotek konusu borcun ödenmiş olması halinde, ipotekle yükümlü bulunmayan taşınmaz hakkında meskeniyet şikayetinde bulunulabilir.
Somut olayda, borçlu tarafından, tapuda, ... İli, ... İlçesi, ... Mahallesi 2388 Ada 6 Parselde kayıtlı 13 numaralı bağımsız bölüme ilişkin meskeniyet iddiasının ileri sürüldüğü taşınmaz üzerine haciz tarihinden önce ... Bankası A.Ş. lehine 01.11.2010 tarih ve 15279 yevmiye numaralı 160.000,00 TL bedelli ve 25.11.2010 tarih ve 16285 yevmiye nolu 100.000,00 TL bedelli iki ayrı ipotek tesis edildiği anlaşılmaktadır.
Diğer taraftan İİK"nun 82/1-12. maddelerine dayalı olarak haczedilmezlik şikayetinde bulunulabilmesi için, borçlu adına kayıtlı taşınmaz üzerine konulmuş geçerli bir haczin varlığı gerekir. O halde mahkemece, şikayet tarihi itibariyle borçlunun meskeniyet şikayetinde bulunduğu takip dosyalarında geçerli hacizlerin bulunup bulunmadığı belirlenmeli, hacizlerin geçerli olduğunun anlaşılması halinde, her iki ipotek yönünden, tapudan ipotek akit tablolarının onaylı birer örneği getirtilmek ve ... Bankası"nın ilgili şubesinden ipoteklerin mahiyeti ve verilme nedenleri araştırılarak zorunlu ipotekler olup olmadığının, zorunlu ipotekler değil ise, haciz tarihlerinden önce ipoteklere konu borçların ödenip ödenmediğinin tespit edilerek, ödenmiş olduğu ya da ipoteklerin meskeniyet şikayetine engel türden olmadığı anlaşılırsa, meskeniyet şikayetinin kısmen kabulü ile taşınmazın, borçlunun haline münasip ev alması için gerekli bedelden az olmamak üzere satılarak, haline münasip ev alması için gerekli bedelin borçluya, kalanının ise hak sahiplerine ödenmesine karar verilmesi gerekirken, tüm bu hususlar incelenip araştırılmaksızın eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsizdir.
SONUÇ : Alacaklının temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK"nun 366. ve HUMK’nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), peşin alınan harcın istek halinde iadesine, ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 22/01/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.
