...


Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.

Mahkemece, ilâmında belirtildiği şekilde davalı ...... yönünden açılan davanın atiye bırakılması sebebiyle esas hakkında karar verilmesine yer olmadığına, diğer davalılar yönünden ise davanın reddine karar verilmiştir.

Hükmün, davacı ve davalılardan..... vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve ....tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.

1-) Dosyadaki yazılara, toplanan delillere ve hükmün dayandığı gerektirici sebeplere göre; davalı ..... vekilinin tüm, davacı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.

2-) Davacı, 08.05.1998-12.11.2003 tarihleri arasında davalı işverenler nezdinde hizmet akti ile ....bölge müdürü olarak çalıştığının tespitine karar verilmesini istemiştir.

Mahkemece, davalı..... yönünden açılan davanın atiye bırakılması sebebiyle esas hakkında karar verilmesine yer olmadığına; diğer davalılar yönünden ise, davacının 08.05.1998-12.11.2003 tarihleri arasında hizmet akti ile çalıştığı, ancak ihtilaf konusu dönemi kapsar şekilde 01.09.1998-31.01.2000 tarihleri arasında dava dışı işyerlerinden çakışan 510 günlük hizmetinin bulunduğu
...
ve davacıya 01.10.2000 tarihi itibariyle yaşlılık aylığı bağlandığı belirtilmek suretiyle, 08.05.1998-30.09.2000 tarihleri arasındaki dönem yönünden davanın hak düşürücü süre nedeniyle reddine, 01.10.2000-12.11.2003 tarihleri arasına ilişkin dönem yönünden davacının çalışmalarının sosyal güvenlik destek primine tabi olması sebebiyle, sigortalılık süresi olarak kabul edilemeyeceğinden bahisle reddine karar verilmiş olup; davacının ihtilaf konusu dönemi kapsar şekilde, dava dışı işyerlerinden bildirilen hizmetleri nedeniyle, 31.01.2000 öncesi süreye ilişkin talebin hak düşürücü süre nedeniyle reddine karar verilmiş olması isabetli ise de, bu tarihten sonraki süreye ilişkin talebin reddi yönündeki mahkeme kabulü, eksik inceleme ve hatalı değerlendirmeye dayalıdır.


Davada somutlaşan olayda, davacı adına davalı işyerlerinden verilen işe giriş bildirgesinin ve Kuruma bildirilen hizmetlerin bulunmadığı, ihtilaf konusu dönemi kapsar şekilde 01.09.1998-31.01.2000 tarihleri arasında dava dışı işyerlerinden bildirilen toplam 510 gün çakışan hizmet süresinin bulunduğu, 01.10.2000 tarihi itibariyle davacıya yaşlılık aylığı bağlandığı, davacının işverene karşı açtığı işe iade ve işçilik alacaklarına ilişkin davaların bulunduğu anlaşılmaktadır.

506 sayılı Kanunun 63/A bendi hükmüne göre yaşlılık aylığı almakta iken çalışmaya başlayanların yaşlılık aylıkları bu çalışma olgusuna dayalı ve onunla sınırlı olarak kesilmektedir. Ancak aynı Kanunun 63/B bendi kapsamında sigortalının istemi bulunması halinde sigortalı adına sosyal güvenlik destek primi ödenerek veya sigortalı adına tüm sigorta kollarından prim ödenmesi durumunda bunun sigortalının aylığı kesilmeden çalışma tercihini gösterdiği kabulüyle aylığı kesilmeden çalışmaya devam etmesi mümkündür.

Öte yandan; davanın yasal dayanağı 5510 sayılı Kanunun geçici 7/1’nci maddesi uyarınca uygulama alanı bulan mülga 506 sayılı Kanunun 79’ncu maddesi olup; anılan Kanunun 6’ncı maddesi gereği sigortalı olmak hak ve yükümünden kaçınılamaz ve vazgeçilemez. Sigortalı ister sosyal güvenlik destek primi, isterse tüm sigorta kollarına tabi olarak çalışsın, Kanunun öngördüğü belli bir sosyal güvenlik kuruluşu sigortalısı olması, kamu düzenine ilişkin, kişiye bağlı, vazgeçilmez ve kaçınılmaz hak ve yükümlülük doğuran bir hukuksal statü yaratır. Bu statüye Kurumun prim tahakkuk ettirmesi, sigortalının iş kazası geçirmesi veya meslek hastalığına yakalanması halinde kendisi ya da hak sahiplerine gelir bağlanması gibi çeşitli sonuçlar bağlanmıştır. Bu sonuçlar kapsamında bildirim yapılmayan dönemlerdeki çalışmaların sosyal güvenlik destek primine tabi olması sebebiyle, sigortalılık süresi olarak kabul edilemeyeceğinin kabulü halinde, yaşlılık ya da emekli aylığı alan kişilerin sigortasız çalıştırılabileceği gibi sosyal güvenlik hakkının zorunlu ve vazgeçilemez niteliğine aykırı bir sonuç çıkacağı açıktır.
....
Mahkemece; davacının işverene karşı açtığı işe iade ve işçilik alacaklarına ilişkin dava dosyaları getirtilerek incelenmeli ve tüm deliller hep birlikte değerlendirilip takdir edilerek, varılacak sonuç uyarınca bir karar verilmesi gerekirken, açıklanan maddi ve hukuki esaslar gözetilmeksizin, eksik inceleme, araştırma ve yanılgılı değerlendirme sonucu yazılı biçimde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.

O hâlde, davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.

SONUÇ:Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacı ve davalılardan ...."ye iadesine, 24.01.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi.

.....