3. Hukuk Dairesi 2017/9233 E. , 2019/550 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen alacak ve tazminat davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı 15.11.2012 tarihinde açtığı işbu dava ile, davalı şirketin, tarafına ait ... Merkez Mahallesi, ... Sokak, No:22 .../... adresinde bulunan taşınmazda 01.01.2008 başlangıç tarihli sözleşmeye göre 5 yıl süre ile aylık 7.000 USD karşılığında kiracı olduğunu,ancak davalı tarafın taşınmazı sözleşmede belirtilen süreden erken tahliye ettiğini,kiralanan taşınmaza ait anahtarın 07.07.2011 tarihli 09861 yevmiye numaralı tutanakla iade alındığını, dava konusu işyerinin tüm çabalarına karşılık ancak 01.03.2012 tarihinde aylık 11.000 TL bedelle yeniden kiraya verilebildiğini, davalının 07.07.2011 ile 01.03.2012 tarihleri arasında geçen 7 ay 23 gün karşılığı 54.365 USD tutarındaki kira parasından sorumlu olduğunu ,bunun yanızıra kiralananın anahtarının teslim alınmasından sonra, ... 3. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 2011/134 D.İş sayılı dosyasından yapılan tespitte aldırılan bilirkişi raporunda davalı şirketin kira sözleşmesine göre yerine getirmeyi taahhüt etmesine rağmen getirmediği işler ile kiralananda meydana gelen hasar bedellerinin 16.400 TL, tamir süresinin ise 7 gün olarak belirlendiğini belirterek davalının 07.07.2011 olan anahtar teslim tarihinden taşınmazın yeniden kiraya verildiği 01.03.2012 tarihine kadar geçen süreye ilişkin toplam 54.365 USD kira bedeli ile 19.300.00 TL tutarındaki hor kullanma tazminatı ve tadilat süresine ait kira bedelinin faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili, müvekkili şirket ile davacı arasında 22.10.2007 tarihinde kira sözleşmesi imzalandığını, mecurda kalındığı sürece kiralanan taşınmaza işçilik hariç 117.500 TL değerinde faydalı ve zorunlu masraf yapıldığını, müvekkilinin davacı kiraya vereni ile görüşerek kira sözleşmesini 15.10.2010 tarihinde karşılıklı olarak feshedip anahtarı yine bu tarihte davacıya teslim ettiğini, bir an için davacı kiraya verenin iddialarının haklı olduğu varsayılsa bile TBK"nun 325 maddesi uyarınca taşınmazın erken tahliyesine yönelik talep edebileceği tutarın makul süreye tekabül etmesi gerektiğini ; Müvekkili tarafından mecura yapılan eklenti bedeline ilişkin alacak davası açıldığını ,bu dosyada alınan bilirkişi raporlarında davacı kiraya verenin işbu davada belirttiği hor görmeden kaynaklı tutarın tenzil edildiğini ve davacı kiraya verenin bu tutarı bu şekilde zaten aldığını, bu sebeple davacının
hor kullanmaya ilişkin yapmış olduğu tazminat talebi konusuz kaldığından reddedilmesi gerektiğini, öte yandah davacının ... 3. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 2011/134 D.İş sayılı dosyasından aldığı delil tespiti raporunun taraflarına tebliğ edilmediği gibi bu raporu kabul etmediklerini belirterek davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece, tamirat süresince mahrum kalınan kira bedelinin tahsili ve hor kullanma ile eski hale getirme bedelinin tazmini davalarının kabulüne , mahrum kalınan kira bedelinin tahsiline yönelik davanın ise kısmen kabulüne karar verilmiş,hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-)Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre davalının sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-)Davalının hor kullanma tazminatı ve tamirat süresi kira bedeline ilişkin temyiz itirazlarına gelince; 6098 Sayılı T.B.K.nun 316. (B.K.nun 256) maddesi hükmü uyarınca kiracı kiralananı tam bir özenle kullanmak ve aynı kanunun 334. (B.K.nun 266) maddesi gereğince sözleşme sonunda aldığı hali ile kiraya verene teslim etmekle yükümlüdür. Ancak kiracı sözleşmeye uygun olağan kullanma dolayısıyla oluşan eskime ve bozulmalardan sorumlu olmayıp münhasıran kötü kullanım nedeniyle oluşan zarar ve hasardan sorumludur. Hasarın hor kullanmadan kaynaklanıp kaynaklanmadığı belirlenirken, kiralananın kullanım süresi ve sözleşmedeki tahsis ve kullanma amacı göz önünde bulundurulmadır.
Mahkemece, davalı tarafın yokluğunda ... 3. Sulh Hukuk Mahkemesi"nin 2011/134 D.İş sayılı dosyasında yaptırılan tespit sonucu alınan inşaat bilirkişi raporu esas alınmak suretiyle eski hale getirme ve hor kullanma tazminatı ile tamirat süresine yönelik kira bedeline ilişkin hüküm verilmiş ise de; Davalı taraf verdiği cevap dilekçesinde, tespit dosyasında alınan bilirkişi raporunun tarafına tebliğ edilmediği gibi bu raporu kabul etmediklerini belirterek, itiraz etmiştir. Bu durumda mahkemece gerekirse yerinde keşif yapılmak suretiyle, konusunda uzman bilirkişilerden rapor aldırılarak ve aynı zamanda taraflar arasında görülen ... . Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 2014/96 E. - 2014/271 K. sayılı dosyasında hükme esas alınan bilirkişi raporları da değerlendirilerek, kiralananda meydana geldiği ileri sürülen hasarların ve eski hale getirilmesi istenen hususların ayrıntılı olarak tespit edilmesi, bu hasarın normal ya da hor kullanım sonucu oluşup oluşmadığı belirlenerek sözleşme hükümleri de göz önüne alınmak suretiyle değerlendirilmesi, hor kullanım ve olağan kullanım nedeniyle oluşan zarar ve hasar ayrımı yapıldıktan sonra kullanım süresi ile orantılı olarak varsa yıpranma payının hesap edilip alacaktan düşülmek suretiyle sonucuna göre karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile tespit bilirkişi raporu üzerinden karar verilmesi doğru değildir.
SONUÇ : Yukarıda 1 nolu bentte açıklanan nedenlerle davalının sair temyiz itirazlarının reddine, 2 nolu bentte açıklanan nedenlerle davalının temyiz itirazlarının kabulü ile 6100 sayılı ...ya 6217 Sayılı Kanunla eklenen geçici 3.madde hükmü gözetilerek HUMK.nın 428.maddesi uyarınca hükmün davalı lehine BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK"nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK"nun 440 maddesi uyarınca karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 24.01.2019 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.