Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2022/7605 Esas 2022/10994 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ : ... 9. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
İLK DERECE
MAHKEMESİ : Ödemiş 1. Asliye Hukuk (...) Mahkemesi

Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının 1987 yılında davalı işyerinde işçi olarak çalışmaya başladığını ve hâlen çalışmaya devam ettiğini, sendikalı olarak toplu ... sözleşmesi kapsamında sosyal haklardan yararlandırıldığını, sendikalar arası yetki çatışması sebebi ile 01.03.2009 başlangıç tarihli olması gereken toplu ... sözleşmesinin zamanında imzalanmadığını, ilgili döneme ait toplu ... sözleşmesinin ancak dönem bittikten sonra 04.....2012 tarihinde imza altına alındığını, davalı Belediye tarafından 19.11.2012 tarihinde bir kısım fark alacakların ödendiğini, 2012 yılı 4. dönem ilave tediye alacağının ödenmediğini, sonraki dönem toplu ... sözleşmesi başlangıç tarihinin ise 01.03.2012 olduğunu, aradaki 2,5 aylık döneme dair eksik ödemeler yapıldığını, yine bazı alacak kalemleri açısından sonraki dönemlere ilişkin eksik ödemelerin de bulunduğunu belirterek toplu ... sözleşmesi ücret ve sosyal yardım farkları ile fazla çalışma, hafta tatili ve ulusal ... ve genel tatil ücreti fark alacakları, yıllık izin harçlığı ile eksik ilave tediye ve ikramiye alacağının davalıdan tahsilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; zamanaşımı def'inde bulunarak Belediye ile sendikanın uzlaşarak 11.03.2013 tarihli protokolü imzaladıklarını, bu protokolün davacıyı da bağlayacağını, tüm ödeme belgelerini dosyaya sunduklarını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacının 2012-2015 ve 2015-2017 dönemi toplu ... sözleşmelerinden kaynaklanan alacakları bakımından bu davayı açtığı, davacının sendika üyeliği konusunda taraflar arasında ihtilaf olmadığı ve toplu ... sözleşmesi hükümlerinden yararlanabileceği, davacının vasıflı işçi olup sözleşme kapsamında üçüncü grupta bulunduğu, 2012-2015 dönemi toplu ... sözleşmesinin 05.04.2013 tarihinde, 2015-2017 dönemi toplu ... sözleşmesinin ise 03.....2015 tarihinde imzalandığı ve sözleşmelerde temerrüt tarihine ilişkin bir hüküm bulunmadığı, zamanaşımı süresinin dava ve ıslah tarihleri itibarıyla dolmadığı, gerekçeli ve denetime elverişli bulunan 07.08.2017 tarihli bilirkişi raporu ve 07.03.2018, 27.11.2018 tarihli bilirkişi ek raporlarıyla davacının hak kazanacağı fark alacak kalemlerinin ayrı ayrı hesaplandığı gerekçeleriyle ilave tediye ve ikramiye fark alacakları için kanuni faiz, diğer alacak kalemlerinde ise en yüksek işletme kredisi faizi uygulanarak davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili istinaf dilekçesi ile davanın belirsiz alacak davası türünde açılamayacağından usulden reddi gerektiğini, dava dilekçesinde mevduata uygulanan en yüksek faiz oranı talep edildiği halde işletme kredilerine uygulanan en yüksek faiz oranından karar verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu, ödeme itirazlarının tümünün dikkate alınmadığını, ödemeler dikkate alınmadan verilmiş kararın kaldırılması gerektiğini, davacının da çalışmakta olduğu 01.03.2009 - 28.02.2012 tarihleri arasındaki dönemlere ilişkin toplu ... sözleşmesinin, mevcut sendikanın yetki sorunu nedeni ile ancak 04.....2012 tarihinde tamamlanarak imzalandığını, bu toplu ... sözleşmesi gereğince işçilere ödenecek toplu ... sözleşmesi farklarında muğlak ifadelerin yer alması sağlıklı hesaplama yapılmasına imkân ve ihtimal tanımayacağından sendika temsilcileri ile işveren temsilcileri arasında 11.03.2013 tarihli ek protokol imzalanarak yapılacak toplu ... sözleşmesi farklarının açık bir şekilde ifade edildiğini, yapılan ek protokol gereğince davacıya toplu ... sözleşmesi farkının müvekkili Belediye Başkanlığınca defaten ödendiğini, 2011-2012-2013 yıllarında davacı tarafından herhangi bir belge sunulmadığından öğrenim yardımı yapılmadığını, davacının bu alacağa da hak kazanamadığını ... sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile dosyada mevcut ödeme belgelerine göre, davalı tarafından toplu ... sözleşmesinden kaynaklanan yapılan ödemelerin usulünce mahsup edilerek, davacının talep konusu alacaklarının hüküm altına alındığı, davalı vekilinin faiz başlangıç tarihleri ve oranlarına ilişkin istinaf talebinin de yerinde olmadığı, İlk Derece Mahkemesinin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve yasaya aykırılık bulunmadığı, kamu düzenine aykırı bir husus da tespit edilemediği gerekçesiyle davalının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz başvuru dilekçesinde, dosyaya sunduğu bir kısım ödeme belgelerinin dikkate alınmadığını, davacıya sendika ile yapılan ek protokole göre hak ettiği alacakların ödendiğini beyanla davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacının toplu ... sözleşmeleri gereği ödenmeyen alacağı bulunup bulunmadığına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu, 4857 sayılı ... Kanunu, 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu ... Sözleşmesi Kanunu'nun ilgili hükümleri.
3. Değerlendirme
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalı vekilinin aşağıda yer alan (4) numaralı paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Somut olayda davacı toplu ... sözleşmeleri ve ek protokol gereğince ödenmesi gereken haklarının tam olarak ödenmediğini iddia etmiş, davalı ise ödemelerin eksiksiz yapıldığını, davacının herhangi bir hak ve alacağının kalmadığını savunmuştur. Dosya kapsamındaki delillere ve ödeme belgelerine göre davacının toplu ... sözleşmesinden kaynaklanan fark alacaklarının eksik ödendiği anlaşılmaktadır. Bu sebeple fark alacakların hüküm altına alınmasında isabetsizlik bulunmamaktadır.
3. Davacı ücret farkı, kıdemli işçiliği teşvik primi, ilave tediye ikramiyesi farkı, ... ikramiyesi farkı, fazla çalışma, hafta tatili ve ulusal ... ve genel tatil fark ücret alacakları ile yıllık izin harçlığı alacağına ilişkin olarak davasını belirsiz alacak davası olarak açtığını belirterek 17.04.2017 tarihli ıslah dilekçesinde davasını tam ... davasına dönüştürdüğünü beyan etmiştir. Dairemiz uygulamasına göre alacağın toplu ... sözleşmesinden kaynaklı olması ve kayıtların işverende olması alacağı belirsiz hâle getirmez. Kaldı ki davacının toplu ... sözleşmesine ve ücret bordrosuna e-devlet üzerinden dahi rahatlıkla ulaşabileceği göz önüne alındığında, uyuşmazlık konusu alacakların hesaplanabilir alacaklar olduğu ve belirsiz alacak davasına konu edilemeyecekleri yönündeki ilke kararımız aynen geçerli ise de aynı işyeri ve aynı alacaklar ile ilgili olarak Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun bir başka davaya ilişkin 28.....2022 tarihli ve 2021/9-774 Esas, 2022/1053 Karar sayılı kararında, davacının talep ettiği toplu ... sözleşmesinden kaynaklanan fark işçilik alacaklarının hesaplanabilmesi için kanunda öngörülen kayıt ve belgeleri tutma ve işçinin bilgisine sunmakla yükümlü işverenin sunacağı bordrolara ihtiyaç duyulacağı, fark işçilik alacaklarının hesaplanabilmesi muhasebe işlemini gerektirdiğinden toplu ... sözleşmesinden kaynaklanan alacaklarını belirlemesinin davacı işçiden beklenemeyeceği, söz konusu alacakların miktarının tespiti için işverende bulunan bilgi ve belgelerin verilmesi ve tahkikata ihtiyaç duyulduğu, bu sebeple Mahkemece davanın belirsiz alacak davası olarak kabulüne dair direnme kararının yerinde olduğu yönünde karar verildiğinden, somut olayda bu husus bozma sebebi yapılmamıştır.
4.İlave tediye ve ... ikramiyesi yönünden davalı tarafça sunulan ödeme belgelerinin incelenip banka kayıtlarıyla karşılaştırılması sonucunda bir kısım ödemelerin sırf dava tarihinden sonra yapılması sebebiyle ilgili alacaklardan mahsup edilmediği görülmektedir. Dava tarihinden önceki döneme ilişkin alacakların dava devam ederken ödenmiş olması, bu ödemelerin yapılacak hesaplamada dikkate alınmasını veya mahsubunu engellemez. Mahkemece davalı Belediye tarafından sunulan ödeme listeleri ile dava tarihinden sonraki ödeme kayıtları da kıyaslanarak, dava konusu döneme ilişkin olduğu anlaşılan ödemelerin dava tarihinden sonra da olsa ödendiğinin anlaşılması hâlinde söz konusu alacak kalemlerinden mahsubu gerekirken bu hususun dikkate alınmaması hatalı olmuştur. Bu hâlde yapılması gereken ..., yargılama giderlerinin tarafların dava tarihindeki haklılık durumuna göre belirleneceği gözden kaçırılmadan, dava tarihinden sonraki ödemeler yönünden ret kararı yerine karar verilmesine yer olmadığına karar vermektir. Açıklanan yönler dikkate alınmadan karar verilmesi hatalı olup kararın bu sebeple bozulması gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,
Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
03.10.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.