Danıştay 8. Daire 2021/623 Esas 2022/113 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/623
Karar No : 2022/113

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : ...
KARŞI TARAF (DAVALI) : ... Üniversitesi Rektörlüğü
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Balıkesir Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği öğrencisi olan davacının, FETÖ/PDY terör örgütüne üye olma suçundan dolayı hapis cezası alması üzerine Yükseköğretim Kurumları Öğrenci Disiplin Yönetmeliği'nin 9/1-a bendi kapsamında "yükseköğretim kurumundan çıkarma" cezasıyla cezalandırılmasına ilişkin ... tarih ve ... sayılı Fakülte Disiplin Kurulu işlemine yapılan itirazın kabul edilmesi üzerine öğrencilik haklarının iade edildiği, ancak söz konusu işlem neticesinde öğrenciliğinin iade edilmesine karar verilmesine kadar ki süreçte ailesinin yaşadığı manevi yıkım için 25.000 TL, kendisi için 75.000 TL olmak üzere toplamda 100.000 TL manevi tazminat ile öğrencilik haklarının iadesinin gecikmesi nedeniyle dönem kaybı oluşacağı gerekçesiyle 50.000 TL maddi tazminat ödenmesine karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararında; Balıkesir Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği öğrencisi olan davacının FETÖ/PDY terör örgütüne üye olma suçlamasıyla 23.05.2017 tarihinde tutuklandığı, silahlı terör örgütüne üye olma suçundan tutuklu bulunduğunun 14.02.2018 tarihinde Fakülte Dekanlığı'na kayıt dondurma talebinde bulunmasıyla öğrenilmesi üzerine başlatılan disiplin soruşturması devam etmekte iken davacı hakkında ... Ağır Ceza Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararı ile silahlı terör örgütüne üye olma suçundan 6 yıl 3 ay hapis cezası verilmesi nedeniyle Yükseköğretim Kurumu Öğrenci Disiplin Yönetmeliği'nin 9/1-a bendi kapsamında "yükseköğretim kurumundan çıkarma" cezasıyla cezalandırılmasına ilişkin ... tarih ve ... sayılı Fakülte Disiplin Kurulu işlemine yapılan itiraz neticesinde Fakülte Yönetim Kurulunun ... tarih ve ... sayılı kararı ile mahkeme kararının henüz kesinleşmemiş olması nedeniyle davacı hakkında verilen yükseköğretim kurumundan çıkarma cezasının iptal edilerek öğrencilik haklarının iadesine karar verildiği, ancak söz konusu işlem neticesinde öğrenciliğinin iade edilmesine karar verilmesine kadar ki süreçte ailesinin yaşadığı manevi yıkım için 25.000 TL, kendisi için 75.000 TL olmak üzere toplamda 100.000 TL manevi tazminat ile öğrencilik haklarının iadesinin gecikmesi nedeniyle dönem kaybı oluşacağı gerekçesiyle 50.000 TL maddi tazminat ödenmesine karar verilmesi istemiyle bakılmakta olan davanın açıldığı, bu durumda; bir idari işlemin yasalara ve hukuka aykırılığı kural olarak hizmet kusuru sayılmakta ise de, her aykırılığın tazminat sorumluluğuna yol açmayacağı, idari işlemlerin iptalini gerektiren nedenler ile tazminat ödenmesini gerektiren nedenler arasında tam bir özdeşlik de bulunmadığı, başka bir deyişle, bir işlemin herhangi bir yönden hukuk kurallarına aykırı görülerek iptal edilmiş olmasının tek başına hizmet kusurunun varlığının kabulü için yeterli olmadığı, idari işlemin tesis edilmesi ve uygulanmasında "hizmet kusuru vardır" denilebilmesi için saptanan hukuki sakatlığın ağır ve önemli olmasının gerektiği de dikkate alındığında, söz konusu yükseköğretim kurumundan çıkarma işleminde kusur, ağır hukuka aykırılık ve uygun illiyet bağı şartlarının somut olayda bir arada bulunmadığı, dolayısıyla davacının iptal edilen işlem nedeniyle maddi ve manevi bir zarara uğradığının kabulüne imkan olmadığı, davacıya tazminat verilmesini gerektirecek şartların oluşmadığı ve uyuşmazlık konusu olayda idarenin tazmin yükümlülüğünü doğuran bir durum bulunmadığı anlaşıldığından davacının maddi ve manevi tazminat isteminin reddi gerektiği, davacının ailesine yönelik manevi tazminat istemli kısmı bakımından; davacı tarafından ailesinin yaşadığı manevi yıkım için 25.000 TL manevi tazminat talep edilmişse de, zarar görenin kişilik değerlerinde iradesi dışında meydana gelen eksilmenin (manevî zararın) giderilmesi, tazmin ve telâfi edilmesi olarak tanımlanan manevi tazminat talebinin zarar gören kişiler tarafından açılacak davalarda ileri sürülebileceği dikkate alındığında aile bireylerinin bakılmakta olan davada taraf olmadığı ve davacının ailesi adına manevi tazminat talebinde bulunamayacağı, davanın bu kısmında ehliyet yönünden ret kararı verilmesi gerektiği, açıklanan nedenlerle, davanın; davacının uğradığını iddia ettiği maddi ve manevi zararların tazmini için talep edilen 75.000 TL manevi, 50.000 TL maddi tazminata ilişkin kısmının reddine, ailesinin yaşadığı manevi yıkım için talep edilen 25.000 TL manevi tazminata ilişkin kısmının ise ehliyet yönünden reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, "yükseköğretim kurumundan çıkarma" cezasıyla cezalandırılmasına ilişkin ... tarih ve ... sayılı Fakülte Disiplin Kurulu işlemine yapılan itirazın kabul edilmesi üzerine öğrencilik haklarının iade edildiği, ancak söz konusu işlem neticesinde öğrenciliğinin iade edilmesine karar verilmesine kadar ki süreçte ailesinin ve kendisinin yaşadığı manevi yıkım ile öğrencilik haklarının iadesinin gecikmesi nedeniyle oluşacak dönem kaybı nedeniyle tazminata hükmedilmesi gerektiği, temyiz isteminin kabulü gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, davacıya verilen disiplin cezasının davacının itirazı üzerine iptal edilerek davacıya tüm öğrencilik ve sınav haklarının geri verildiği, sınavlara cezaevinde girmesine imkan sağlandığı, bu sebeple disiplin cezasının iptali talebi yönünden davanın konusuz kaldığı, davacının ailesi adına tazminat talebinde bulunamayacağı, tazminat taleplerinin yersiz olduğu, davaya konu cezanın 2018 yılı temmuz ayında verilmiş olması nedeniyle davacının 2017/2018 eğitim öğretim yılına ilişkin hiçbir kaybının olmadığı, 2018/2019 güz dönemi için de Fakülte tarafından öğrencinin dönem kaydı, öğrenim ve sınav faaliyetlerine katılımı sağlanarak davacının herhangi bir hak kaybına ya da mağduriyete uğratılmadığı belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...'İN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan isteme konu ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle,
1. Temyiz isteminin reddine,
2. ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına, davacının adli yardım istemi kabul edildiğinden temyiz aşamasında tahsil edilmeyen yargılama giderinin 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 339/1 maddesi uyarınca davacıdan tahsili için Mahkemesince ilgili merciine müzekkere yazılmasına,
4. Kesin olarak, 20/01/2022 tarihinde oybirliği ile karar verildi.