Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2022/8649 Esas 2022/11088 Karar Sayılı İlamı

BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ : ... 7. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
İLK DERECE
MAHKEMESİ : ... 3. ... Mahkemesi

Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davacı tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı, davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
Bölge Adliye Mahkemesi tarafından hüküm altına alınan ve davalı tarafça temyize konu edilen miktar 21.414.71 TL olup davacının 05.09.2017 tarihinde emeklilik nedeniyle ... sözleşmesini sona erdirdiği dikkate alındığında, hükmün ileriye yönelik bir etkisi de bulunmadığından temyize konu edilen toplam miktarın, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 362 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi gereğince karar tarihi itibarıyla bölge adliye mahkemeleri tarafından verilen kararların kesinlik sınırı olan 107.090,00 TL'nin altında kaldığı anlaşılmakla; davalı vekilinin temyiz dilekçesinin reddine karar vermek gerekmiştir.
Davacı vekilinin gerekli şartları taşıdığı anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin 01.09.2008 tarihinde davalı ... Başkanlığında temizlik işçisi olarak işe başladığını, 05.09.2017 tarihine kadar aralıksız çalıştığını, emekli olması sebebiyle ... sözleşmesini feshettiğini, müvekkiline 19.851,00 TL kısmi kıdem tazminatı ödemesi yapıldığını, davalıya ait işyerinde çalışırken davacının ... 2.026,00 TL aldığını, ücretlerin banka yolu ile ödendiğini, davacının çalışma süresince yasal çalışma saatlerinin üzerinde çalıştırıldığını, buna rağmen fazla çalışmalarının karşılığının ödenmediğini, çalıştığı süre boyunca sadece 56 günlük yıllık izinlerini kullanabildiğini, kullandırılmayan yıllık izinlerinin karşılığının ödenmediğini, resmî tatillerde çalışma yaptığını, dinî bayramların ise ilk günü izin kullandığını, davacının 2013 yılında Hizmet-... Sendikasına üye olduğu hâlde sendikal haklardan faydalandırılmadığını, aldığı ücretin sendikalı işçiler seviyesine yükseltilmediğini ve diğer sendikal üyesi işçiler gibi ücretlerinin artırılmadığını ... sürerek kıdem tazminatı, sendikal ikramiye, yıllık izin ücreti, fazla çalışma, hafta tatili, ulusal ... ve genel tatil, asgari geçim indirimi, ilave tediye alacağı, maaş farkı, gece çalışması farkı, aile yardımı, çocuk yardımı, yemek yardımı, ... yardımı, giyim yardımı, yakacak yardımı, ek gıda yardımı alacaklarının hüküm altına alınmasını talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; husumet itirazı ve zamanaşımı def'inde bulunarak, davacının davalı Kurumun işçisi olmadığını, ihalesi yapılan hizmet alımına ilşkin işlerde farklı zamanlarda değişen alt işverenler nezdinde çalıştığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla;
"...Tüm dosya kapsamı incelendiğinde; davacının davalı asıl işveren olan Belediye'de değişen alt işverenlerin işçisi olarak temizlik işlerinde çalıştığı, davalı ile taşeron şirketler arasındaki asıl işveren-alt işveren ilişkisinin muvazaaya dayanmadığı, dolayısıyla davalının alt işveren olan taşeron şirketlerin işçisi olarak sendika ile taşeron şirketler arasında yapılan ...'lere tabi olduğu, hesaplanan işçilik alacaklarından asıl işveren olan davalı ...'nin de sorumlu olduğu..." gerekçesiyle bilirkişi raporu doğrultusunda hesaplanan alacakların davalıdan tahsili yönünde davanın kısmen kabulüne dair karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1.Davacı vekili, muvazaa iddiası hususunda tanıkların yeterince dinlenmediğini ve muvazaa iddiası doğrultusunda davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde sonuca gidilmesinin hatalı olduğunu belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını istemiştir.
2. Davalı vekili, zamanaşımı def'i ve husumet itirazlarının bulunduğunu, muvazaa iddiasının hukuka uygun olmadığını, usulüne uygun biçimde asıl işveren-alt işveren ilişkisinin kurulmuş olması nedeniyle kararın hatalı olduğunu ... sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılması ile davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davalının zamanaşımı def'i ve husumet itirazının yerinde olmadığı, davacının sendika üyeliğinin 11.11.2016 tarihinde alt işverene bildirildiği, davacıdan 2016 yılı Kasım ayı itibarıyla sendika kesintisi yapıldığı, davacının üyeliğin bildirildiği tarihten itibaren alt işveren toplu ... sözleşmelerine göre hesaplama yapıldığı belirlendiğinden, Mahkemenin davanın kısmen kabul hükmünün yerinde olduğu ve İlk Derece Mahkemesinin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden kanuna aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle tarafların istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Taraf vekilleri, istinaf başvuru dilekçelerinde ... sürdüğü sebepleri tekrarla kararı temyiz etmişlerdir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, asıl işveren alt işveren ilişkisinin muvazaalı olup olmadığı ve davacının asıl işverenin taraf olduğu toplu ... sözleşmesinden yararlanıp yararlanamayacağına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 369 uncu maddesini birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 4857 sayılı ... Kanunu'nun 2 nci maddesinin yedinci ve sekizinci fıkraları, Alt İşveren Yönetmeliği, 5393 sayılı Belediye Kanunu'nun (5393 sayılı Kanun) 67 nci maddesi.
3. Değerlendirme
1.Bölge Adliye Mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekilince temyiz dilekçesinde ... sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
A. Davalı Temyizi Yönünden
Davalı vekilinin temyiz dilekçesinin miktardan REDDİNE,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde davalı tarafa iadesine,
B. Davacı Temyizi Yönünden
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
04.10.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.